«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры



Pdf көрінісі
бет42/270
Дата22.04.2023
өлшемі1.63 Mb.
#472577
түріБағдарламасы
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   270
8afa34252265722d01b4a137000ac038

74. «Ыңыршақты боз» 
Жалғыз боз атынан басқа ешбір көлігі жоқ бір кедей болып-
ты. оның жайшылықта бұта артар, көшкенде жүк артар көлігі 
де осы аты екен. 
ол бір күні бар-жоғын боз атына артып, көшіп бара жатса
бір ауылда қалың адам жиналып ас беріп, бәйге қосып, дыр-
думан болып жатыпты. олардың тұсынан әлгі адам боз атын 
жетектеп өтіп бара жатқанда, боз аты бір күрсініп қалған 
екен, тарту арқаны үзіліп кетіпті. Мұны көрген әлгі кедей: «е, 
жануар-ай, ішіңде өнерің бар екен ғой, сенің де қарызыңнан 
бір құты 
лайын» деп жүгін сол жерге түсіріп тастап, аттың 


78
79
халық күйлерінің аңыздары
ыңыршағын ал мастан, бәйге болып жатқан ауылға барыпты, 
оған ешкім қарап та қоймапты. Тек аттарды айдайтын кезде 
кедей: «Атымның арқасы жайдақ мінуге келмейді, ыңырша ғы-
мен балам мініп барады»,—депті де қалың жүйріктердің соңы-
нан ілестіріп жіберіпті. 
Бәйге келеді-ау деген мезгілде аты барлар да, басқалар да 
кезеңге шығып, шаң көрінген жаққа қараумен болады. Бірі ана 
ат келеді десе, бірі мына ат келеді деп тұрғанда, жалғыз шыққан 
боз ат екені анық болады. Аздан соң басқа аттардан көш бұрын 
ыңыршағын сүйретіп боз ат келген екен. 
үстіндегі баласы жығылып, ыңыршағымен келген атқа, жол 
бойынша екінші бәйге беріліпті. осыдан бастап, бұл кедейдің 
күйсіз көлігі—боз атқа арналып «ыңыршақты боз» деген күй 
шығарылған екен. 
75. «Алшаң қоңыр» 
Базарқұл Байынқара деген кісі болыпты. ол киімді тым 
сәндеп киетін сәнқой, атты таңдап, баптап мінетін мырза екен. 
Бір жолы бір ауылда үлкен той болып, тойдың дыр-думанын 
анадайдағы дөң басына шығып, тамашалап тұрған ел ағалары, 
топ арасынан өзімен аты құп жарасқан, атқа отырысы мен дене 
бітімі келіскен бір жігітке таңырқасып қалады. Бұлардың өзін 
сөз қып тұрғанын аңғармаған әлгі жігіт қоңыр атты алшаң басты-
рып көлденеңдей өте берген екен. Мәми Бейсі қасындағыларға:
—Әке-ау, керейден де мұндай келісті азамат, осындай әдемі 
ат шығады екен-ау?!—депті. 
Мұны өз құлағымен естіп Бейсімен бірге таңырқаған бір 
күйші, әлгі жігіттің қоңыр атының алшаңдай басқан әсем жү-
рісіне «Алшаң қоңыр» деген күй арнаған екен. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   270




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет