70 §2. Зият кер лік миг ра ция 1. Ма қа ла ны оқып, ғылыми стиль де жазылғанын дә лел дең дер.
Мә тін нің мақсаты Стильдік сипаты Тілдік амал-тәсілдері Ɂɢɹɬɤɟɪɥɿɤɦɢɝɪɚɰɢɹɟɥɞɿԙɞɚɦɭɵɧɚ ɤɟɪɿԥɫɟɪɟɬɟɞɿ Қазіргі жаһандану кезеңінде көші-қон белсенділі
гі
нің
артуы байқалады. Әсіресе зияткер
лік миг
ра
ция мәселесі
өзекті болып отыр. Жаһандық процестің субъектісі ре тін де
Қазақ стан да аталған түйткілден тыс қала алмайды. Елі міз де
білімді жастардың шетелге бет бұруы күн са нап артуда. Сол
себепті зияткерлік миграцияның фак тор ла ры мен тетіктерін
зерттеу қажеттілігі туындап отыр.
Зияткерлік миграция (ағылш. brain drain) – маман дар-
дың, ғалымдар мен білікті жұмыскер лер дің өз елінен саяси,
экономикалық, діни т.б. себеп термен жап пай шығу процесі.
Им ми грант тарды қа был дайтын мемлекеттер үлкен және
арзан зият керлік ка пи талға ие болады. Ал білімді жаста рын,
мықты маман да рын жо ғалт қан ел зиян шегеді.
Білікті мамандарымыздың, ақылды жаста
ры
мыз
дың
ше тел ге кету қаупі елімізде алаңдатушылық тудыруда.
Сон дық тан бірінші кезек те зият кер лік миграция ның үлкен
ағы ны – жо ға ры білімді дайын ма ман дардың сыртқа кетуі
мә се лесін жә не жоғары білім алу мақсатында шетелге арман
қуып кет кен жастардың елге қайта оралмау жағдайын талдау
қа жет.
1996–2004 жылдар аралығында елден кеткендердің
ішін де техникалық, пе да го ги ка, медицина, экономика, сәу-
лет- құрылыс, ауыл ша руа шылығы, заңгерлік және тағы
бас қа да ма ман дық иелері бол ға н.
Ал 2006 жылы статистика көрсеткіші біршама төмен деп,
кеткендер саны кеміді. Демек, елдегі экономикалық тұрақ-
ты лық ма ман дардың шетелге жаппай көшуін баяулатты.
Зияткерлік миграция процесі әлеу мет тік, эко но ми ка лық,
сая си т.б. факторлар ға қа тысты орын алады. Тәуелсіздік тің
71 ал ғаш қы жылдарынан бастап миграция про це сін реттеу
мемлекеттік саясаттың ең өзекті бағыттары ның бірі болып
са нал ға нымен, қа зір гі күн ге дейін ше ші мін таба алмай
келеді…
(араш Жанпейісова, Глназ алиасарова)