Законы 10-е издание москва бином. Лаборатория знаний 2010 3



Pdf көрінісі
бет188/197
Дата05.10.2023
өлшемі2.75 Mb.
#479900
түріЗакон
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   197
f6176e30d73c3b0

 
Мысал. К-жүйеде тыныштық массасы 
жəне кинетикалық энергиясы 
болатын 
бөлшек тыныштық массасы дəл осындай болатын тыныштықтағы екіншi 
бөлшекке келiп соқтығады. Соқтығысу нəтижесіңде пайда болған құрама 
бөлшектің 
тыныштық массасы мен жылдамдығын табу керек. 
шамасының инварианттылығын пайдаланып жазамыз: 
, 
мұнда тендiктің сол жағы К жүйеге қатысты (соқтығысқанға дейін), ал оң жағы- 
Ц-жүйеге жатады (соқтығысқаннан кейін). Бiздің жағдайымызда 
2
сонымен қатар (8.15) бойынша
2
. Cондықтан: 
2
2
Осыдан 
1
2
2
 
Пайда болған бөлшектің жылдамдығы - бұл Ц− жүйенің жылдамдығы. (8.32) 
бойынша
/
/
2
 
Есептер 
8.1. Бойлық күштің əcepiнен болатын қозғaлыс. Тыныштық массасы 
болатын 
бөлшек тұрақты Ғ күштің əcepiнен қозғала бастайды. Бөлшектің жылдамдығының 
уакытқа тəуелдiлiгін табу керек. 
Шығарылу жолы. (8.5) теңдеудің екі жағын да dt-ғa көбейтемiз, 
сонда 
d
1
/
 
 
Бастапқы уақытты 
0 ескере отырып, осы теңдеудi интегралдаймыз - 
/
1
/
Осыдан 
н
н
/
. 
Алынған нəтиженi Ньютонның екіншi заңы бойынша классикалық өрнектермен 


252 
/ жəне 
н
/
салыстырайық. Сондықтан жоғарыда келтiрiлген 
жылдамдықтың өрнегін келесі түрде жазуға болады: 
н
н
/

Осыдан 
н
, шындығында да бөлшектің 
жылдамдығы 
н
классикалық жылдамдықпен 
салыстыpғандa yaқыт бойынша баяу өзгередi, əpi 
∞ кезіңде жылдамдық 
(8.7-cypeт). 
Сонымен қатар бөлшектің импульсі yaқыт бойынша 
сызықты өзгередi: 
d /d
тeндeyінeн 

екендiгi шығaды. Бұл релятивистiк қозғaлыстың 
ерекшелiгi: бөлшектің жылдамдығы белгiлi бiр 
шекке ұмтылған кезде (яғни, қалыптасуға жетедi), 
оның импульсі əрі қарай арта бередi. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   197




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет