258
Қосымшалар
1. Нүктенің полярлық координаттардағы қозғалысы
, полярлық координаттарымен
алынған жазықтықтағы А нүктесінің
орны, егер оның
О санақ басынан қашықтығы жəне нүктенің
радиус-
векторы мен таңдап алынған
ОО΄ бағыттың арасындағы бұрышы берілген
болса, анықталған болып есептеледі.
Қозғалыстағы
А нүктемен байланысқан жəне 1 а)
суретте
көрсетілгендей сəйкес түрде жəне координаттардың арту бағытында
бағытталған бірлік векторларды - жəне
орттарды кіргіземіз. жəне
орттардың декарт жүйесі координаттарының орттарынан айырмашылығы –
бұлар
жылжымалы. (
А нүктенің қозғалысы кезінде
олар өздерінің бағытын
өзгертіп отырады). Олардың уақыт бойынша туындыларын табайық.
А
нүктенің қозғалысы кезінде
dt уақыт аралағында
екі орт та бір бағытта бір
ғана
бұрышқа бұрылады да,
1-сурет
1
·
1
·
.
өсімшелерін алады (К1, б-сурет). Осы екі өрнекті де
уақытқа бөлеміз,
сонда
˙
·
.
мұндағы символдардың үстіндегі нүкте уақыт бойынша дифференциалдауды
білдіреді.
Енді
А нүктесінің жылдамдығы мен үдеуін табуға болады, егер оның -
радиус-векторын келесі түрде жазатын болсақ