317
1. Айырбас бағамы төмен болғанда ІS жəне LМ əлемдік па-
йыз мөлшерлемесі қисығынан жоғары нүктеде қиылысады. Бұл
жағдай шет ел инвесторларын берілген ел экономикасына капитал
салуға ынталандырады. Нəтижесінде валюта бағамы көтеріледі,
ІS қисығы төмен-солға ІS* қисығына жылжиды (13.8-сурет).
2. ІS жəне LМ қисықтары əлемдік пайыз мөлшерлемесі дең-
гейінен төмен нүктеде қиылысады. Бұл жағдайда берілген ел ин-
весторлары капиталды сыртқа шығаруға тырысады. Нə тижесінде
валюта бағамы төмендейді, ІS қисығы жоғары-оңға ІS* қисығына
жылжиды (13.9-сурет).
13.8-сурет 13.9-сурет
Сөйтіп, тепе-теңдік ІS, LМ қисықтары мен əлемдік
пайыз
мөлшерлемесі деңгейіндегі көлденең сызық қиылысқан нүктеде
тұрақты орнап отырады.
Манделл-Флеминг үлгісі валюта бағамдарының əртүрлі
бо луы кезінде шағын ашық экономикада жүргізілетін макроэ-
ко номикалық саясат нəтижелерін талдау үшін қолданылады.
Мұндай саясаттың салдарлары тіркелген жəне құбылмалы валю-
та бағамдары арқылы көрініс табады.
Тіркелген (тұрақты) валюта бағамы кезіндегі макроэ-
кономикалық саясат.
Орталық банк (ОБ) тіркелген валюта бағамын орната отырып,
алдын ала белгіленген бағам бойынша ұлттық валютаны сату-
ды немесе сатып алуды өзіне міндеттейді.
Бұл жағдайда ішкі
тепе-теңдікті қалыптастыруға бағытталған макроэкономикалық
саясат шаралары əдетте, төлем
балансының оң немесе теріс
сальдосының туындауына алып келеді. Сыртқы тепе-теңдіктің
318
осылай бұзылуы нəтижесінде саналы түрде жүргізілетін макроэ-
кономикалық саясаттың көмегімен қалпына келуі тиіс.
Төлем
балансының теріс сальдосы кезінде ОБ ұлттық валютаның құн-
сыздануын болдырмау үшін, валюта нарығында шетел валю-
тасын сатады жəне ұлттық валютаны сатып ала бастайды, яғни
валюталық интервенциялар жүргізеді. Бұл валюта резервтерінің
жəне ақша базасы көлемінің қысқаруына алып келеді.
Алайда
ОБ валюта нарығында интервенциялар жүргізуі үшін жеткілікті
түрде шетел валютасының резервтеріне ие болуы тиіс. Егер ОБ
валюталық интервенциялар жүргізе отырып ақша ұсынысын
өзгертсе, онда Манделл-Флеминг үлгісінде бұл LM қисығының
жылжуымен көрініс табады.
Достарыңызбен бөлісу: