43
3. ҰҢҒЫМАЛАРДЫ ГАЗЛИФТІ ƏДІСІМЕН ПАЙДАЛАНУ
3.1. Газлифті көтергіштерінің жұмыс істеу принциптері
Газлифті ұңғыманың жұмысы қарапайым фонтанды ұңғыманың
жұмысына ұқсайды, тек онда сұйықты газдандыру үшін,
газ жоғарыдан
бөлек арнайы каналмен беріледі (3.1-сурет). Құбыр тізбегі арқылы (1) газ
жоғарыдан башмакқа (2) беріледі, онда газ бен сұйық араласады да,
газсұйық қоспасы түзіліп көтергіш құбыр (3) арқылы жоғары көтеріледі.
Айдалатын газ қабат сұйығынан бөлінетін газбен қосылады.
Нəтижесінде
газ бен сұйық қосылып, ұңғыма түбіндегі қысым сұйықты
жоғары көтеруге жететіндей газсұйық қоспасы түзіледі.
Көтергіш құбырдағы газ берілетін нүкте (башмак)
сұйық деңгейінен
h тереңдікке батырылған құбырдың газ берілетін нүктесіндегі газдың
қысымы Р
1
батырылған h тереңдікке пропорционал жəне
келесі
қатынаспен байланысты
gh
P
1
.
3.1-сурет. Газлифті əдісінің принципальды схемасы
сұйық
Газ
44
Ұңғыма сағасында өлшенген,
айдалатын газдың қысымы Р
Р
жұмыс
қысымыдеп аталады. Ол практика жүзінде башмактағы қысымға Р
1
тең
болады жəне ол газ бағанының
гидростатикалық қысымымен
1
p
жəне
құбырдағы газдың үйкелісіне кететін қысымымен
2
p
ерекшеленеді.
1
p
төменнен Р
1
қысымын жоғарылатады, ал
2
p
төмендетеді.
Осыған байланысты Р
1
=Р
р
+
1
p
-
2
p
немесе Р
р
=Р
1
-
1
p
+
2
p
Нақты
ұңғымада
1
p
мəні Р
1
мəнінің бірнеше пайыз бөлігін
құрайды, ал
2
p
мəні өте аз болады. Осыған байланысты жұмыс қысымы
Р
р
жəне башмактағы Р
1
қысымы бір-бірінен аз ғана ерекшеленеді. Сол
себептен газлифтілі ұңғыманың түбіндегі жұмыс қысымын оның сағадағы
жұмыс қысымымен анықтауға болады. Бұл газлифтілі ұңғыманы зерттеуді,
оның жұмысын реттеуді жəне тиімді режимге орнатуды жеңілдетеді.
Ұңғымадағы сұйықты көтеру үшін, газ энергиясын қолданатын əдіс
Достарыңызбен бөлісу: