Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»



Pdf көрінісі
бет118/133
Дата28.01.2024
өлшемі6.25 Mb.
#490121
түріОқулық
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   133
Шишмарёв Өлшеуіш техникасы. Оқулық

Дискретизация қателіксесі Δt- уақыт аралығын есептік импульстерді 
нақты бір кезеңінде өлшеуге болатындығына байланысты.
Аппаратуралық қателіксе Δφ →Δt түрлендіргішінің триггерін жасау 
уақытының тұрақсыздығымен анықталады. 
Қателіксені азайтуға орташа мәнді фазометрлерді қолдану арқылы қол 
жеткізуге болады, өлшеу нәтижесі - көптеген T кезеңдер үшін өлшенген 
фазалық ығысудың орташа мәні болып табылады.
Сандық фазометрдің орта мәндегі құрылымдық схемасы түсіндірме 
эпюрларымен бірге 14.9-суретте берілген.
260 



N= пт импульстері 
б 
14.9-сурет. Фазалық ығысуды фазометрмен орташа мән әдісімен өлшеу: 
а — қ ұ р ы л ы м д ы қ с х е м а ; б — қ ұ р ы л ы м д ы қ с х е м а н ы ң
э п ю р л а р ы  
Алдында қарастырылған фазометрдің схемасына қарағанда 
(14.8-сурет, а) 14.9-суреттегі схемаға екінші уақытша ВС
2
селекторы мен 
ФИ импульстік қалыптастырғышы енгізілген. 
Фазометрдің жұмыс істеу принципін, оның алғашқы екеуі бұрын қаралған, 
функционалды 
түрде 
аяқталған 
құрылғыларды 
бөліп, 
талдау 
ыңғайлы.Олардың қатарына фазалық Δφ →Δt түрлендіргіштер жатады, At 
уақыт аралығындағы и
1
и и
2
екі синосоидалды сигнал, қалыптастыратын 
импульстік сигнал U
3
(14.9-сурет, б),сондай-ақ, Δt интервалындағы Δt →n түрлендіргіші, n 
импульсінің 
сәйкесінше(пакет)саны 
аралықта. 
Импульс 
пакетін 
и
5
,қалыптастыратын Δt →n, түрлендіргіші импульстер генераторынан 
және BQ уақытша селекторынан тұрады.Бір пакеттегі n импульстің 
номиналды саны мәнмен анықталады (14.9). 
Өлшеу нәтижесін орташа есеппен алу үшін импульстік пакеттер 
құрылғыға беріледі, осындай m пакеттермен калибрленген уақыт аралығы 
Tk >> T, мұнда T - зерттелген сигналдар u1 және u2 қайталану кезеңі 
(14.9) 
Құрылғының құрамына Т
к
ұзақтығымен және уақытша селектор 
ВС

импульстік қалыптастырушысы кіреді. 
(14.10) 
.
261 


Импульстік қалыптастырушының схемасы импульстердің жиілігін бөлу 
базасында К
д
импульстердің бөлу коэффициентімен құрылған. Оның 
кірісіне импульстер Т
0
, импульстер генераторынан қайталау кезеңімен 
түседі (14.9, б суретте осы импульстер пачкада көрсетілген), Солай бола 
тұра импульсті қалыптастырғыштың шығуында и
6
импульсі қалыптасады, 
ұзақтығы
Т
К 
= К
Д
Т
О

Бұл импульс уақытша ВС селектрін ашуға арналған. Импульстің 
ұзақтығы кезінде селектрлық шығыс арқылы w5, пакеттер сериясы ның 
қатары өткізіледі, олардың санын келесі формула бойынша есептеуге 
болады 
(14.10) 
14.9, б суретте көрсетілген ВС
2
, селекторының шығысындағы 
импульстік сигнал, и
ь
арқылы ЦОУ сандық есептік құрылғысымен 
байланысқан есептеуішке түседі. (14.8), (14.9) және (14. 10) өрнектерін 
есептей отырып, осы есептегішке түскен импульстердің жалпы саны 
төмендегіше болады: 
Осыдан бастап формула бойынша щ және и
2
сигналдарының өлшенетін 
фазалық ығысуын табуға болады.
(14.11) 
(14.11) өрнегінің коэффициенті берілген аспап үшін k тұрақты 
және 10

, тең таңдалады, мұнда a- бүтін сан болып табылады. Сонымен 
қатар, фазалық ығысудың шамасы ЦОУ шкаласында градустармен 
көрсетілген. 
а, неғұрлым үлкен болса, онда k, коэффициентімен анықталатын 
фазометрдің шешуші қабілеті жоғары болады. k, фазометрде (14.9, а 
суретті қараңыз), импульстік генератор мен зерттелетін сигналдар и
1
және 
и
2
өзара синхрондалмайды. Осыдан кейін ± 1 пульстегі бір пакеттегі санау 
серпіндерінің номиналды санының өзгеруі мүмкін 
(дискритизация қатесі) және Т
к
, уақыт аралығы ішінде пакеттің бір бөлігін 
жоғалту, бұл фазометрдің кінәратынан болып табылады. Бұл қателіксені 
талдау оның максималды мәні 90//Т
к
, екенін көрсетеді, мұнда f - 
зерттелетін сигналдар жиілігі.
Осыдан U
1
және U
2
сигналдарының ең аз жиілігі f жағдайда фазалық 
өлшеуіш кінәраты Т
к
өлшеу уақытын ұлғайту арқылы ғана азайтылуы 
мүмкін екені белгілі. 
262 


Жоғарыда келтірілген себептермен бірге, фазометрді дәлсіздіктер и
1
және 
и
2
сигналдарының 
серпінін 
нөлдік 
деңгейде 
Ф
1
және 
Ф
2
қалыптастырғыштары арқылы синусоидальдық пішіннен айырмашылығы 
және шу кедергісінің фазалық ығысудың уақыт аралығындағы әсеріне 
ықпал етуі салдарынан дұрыс емес болады. Дегенмен, осы себептердің 
қателіктері өлшеу нәтижесінің орташа мәні Т
К
, уақытының интервалы Т
К
,
бойынша азаяды, бұл зерттелген Т кезеңінен әлдеқайда көп. 
Сандық фазометрдің өлшеу қателіксесі оның төлқұжатында 
көрсетіледі. Егер фазометрде қателіксенің аддадивті құрамдас бөлігі болса, 
онда төлқұжатта оның рұқсат етілген негізгі абсолюттік қателіксенің шегі 
беріледі, яғни, Δ
П
.
ПРЕД
= ±Δφ
0
(мысалы, Δ
Д
.
ПРЕД 
= ± 0,5°). 
Егер аддитивті және мультипликативті қателіксенің құрамдасы шамаға 
қарай өлшенсе, онда φ фазометрінің көрсеткішінен рұқсат етілген 
қателіксенің шегіне тәуелділігін көрсетеді, яғни, Δ
П
.
ПРЕД
= ± (φ
0
+ bφ), мұнда b 
— тұрақты сан (мысалы, А
П
.
ПРЕД

= ±(φ
О 
+ 0,01φ
П
)°). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   133




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет