анықталады. Осы қателіктің максималды мәнін есептік импульс тер
санын
N
x
на ± 1 есептік импульске
эквивалентті өзгерту арқылы
есептеуге ыңғайлы. Бұл ретте, дискреттеудің максималды абсолюттік
қателігі
N
x
± 1 және
N
x
кезінде, (10.5) формула бойынша алынатын,
Т
х
периодының екі мәнінің айырмасы арқылы анықталуы мүмкін және ол
келесідей түрінде болады:
ΔТх = ±То.
Тиісті максималды салыстырмалы қателік мына формула бойынша
жазылады:
мұндағы f — генератордың үлгілік жиіліктік мәні , f = 1/T
0
.
Сондай-ақ, өлшеу қателігіне кездейсоқ
заң бойынша оларды
уақтыша модуляциялау қалпына енетін и
3
строб-импульстерін және
и
4
есептік импульстерін (10.10, а суретті қараңыз) қалыптастыру
каналдарындағы шу әсер етеді. Алайда, сигнал/шудың үлкен қатысымен
нақты аспаптардың қателігін өлшеу каналдардың шуынан дискреттеу
қателігімен салыстырғанда аз ескеріледі.
Пайызбен өрнектелген уақыт аралығы өлшемінің жиынтықтық
салыстырмалы қателігі формула бойынша анықталады:
(10.6)
(10.6) өрнектен көргеніміздей, өлшеудің жиынтық қателігі Т
х
уақыт
аралығының азаюы кезінде өседі және өлшеу дәлдігі үлгілік жиілік
генераторындағы f
0
жиілігінің
ұлғаюы кезінде, яғни
N
x
есептік
импульстерінің ұлғаюы есебінен артады. Осы мақсатпен өлшеу
сызбасына кіру құрылғысынан кейін К бөлу коэффициентімен бірге
зерттелетін сигналдың жиілік бөлгіші енгізіледі ( 10.10,
а суретте бұл
көрсетілмеген). Бұл ретте, өлшеу процесі
Т
х
периодтарының К коэффи-
циентінің мәнін анықтауға алып келеді. Нәтижесінде салыстырмалы
қателік К есе азаятын болады.
Бұдан
басқа,
дискреттеу
қателігін
өлшеу
нәтижелерін
статистикалық өңдеумен бірге бір және
сол уақыт аралығын көп рет
қайталап өлшеу есебінен азайтуға болады. Алайда, бұл ретте өлшеу про-
цесінің уақыты едәуір ұлғаятын болады, сондықтан қазіргі кезде өлшеу
процесінің дұрыс уақыты кезінде, дискреттеудің қателігін азайтуға
мүмкіндік беретін әдістер әзірленген. Осындай әдістерге нониустық әдіс
пен интерполяциялық әдіс жатады.
183
10.11-сурет. Уақыт аралығын интерполяция әдісімен өлшеу:
а — өлшенетін аралық; б — есептік импульстер; в — кеңейткіштердің шығу
импульстері; г —кеңейтілген аралықтарды бейнелейтін есептік импульстер тобы
Интерполяциялық әдіс өлшенетін уақыт аралығын толтыратын
есептік импульстер периодының бүтін
санымен есептелуден басқа
тіреуші және бірінші есептік импульстер арасында, сондай-ақ соңғы
есептік және аралықтық импульс арасында жасалған периодтың
бөлшектік бөліктерінен тұрады.
Уақыт аралығын өлшеуге арналған интерполяциялық әдістің мәні
10.11-суретте түсіндірілгендей, келесімен қорытындылады.
Басы мен
соңы
и
Достарыңызбен бөлісу: