99
Назарбаев Университеті
Жоғары білім беру мектебі
4.2 Іс-әрекетті зерттеудің мақсаты және түрлері
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, іс-әрекетті зертте-
улер ауқымының кеңдігін және оның екі түрлі мақсатпен жүзеге
асырылатынын атап өткен жөн. Ол мақсаттар: (1)
зерттеу және
(2)
қолданыста бар тәжірибе мен тәжірибеге өзгеріс енгізу. Қолда-
ныс аясының кеңдігіне қарай іс-әрекетті зерттеулерді техникалық,
тәжірибелік және эмансипаторлық деп бірнеше түрге бөлуге бола-
ды (Grundy, 1981; Carr & Kemmis, 1986; Helskog, 2014).
Іс-әрекетті
техникалық зерттеулердің басты мақсаты тәжіри-
бені жетілдіру болып табылады (Grundy, 1981; Carr & Kemmis,
1986). Іс-әрекетті
тәжірибеге бағытталған зерттеу көптеген қа-
тысушымен рефлексия және диалог арқылы жүзеге
асырылатын
үдерісті танытады (Grundy, 1981; Helskog, 2014). Іс-әрекетті
эман-
сипаторлық зерттеу тәжірибені жақсартып,
өзгертуге кедергі
келтіретін әлеуметтік жүйеге бағытталған.
Сондықтан зерттеуші
жүйені ішінен сыни тәсілмен өзгерту жолдарын түсінуге тырыса-
ды (Grundy, 1981; Carr & Kemmis, 1986; Helskog, 2014). Бұлардың
басты айырмашылығы – зерттеу идеяға бейімделген, сонымен қа-
тар зерттеушінің рөліне негізделген (Grundy, 1981). Төменде білім
беру саласындағы іс-әрекетті зерттеу
барысында жиі кездесетін
мысалдардың бірқатарын қарастырамыз.
Зерттеу түрі
Достарыңызбен бөлісу: