115
Жараның негізгі түрлері:
кесілген;
үшкір қарудан болған жара;
жыртылған;
мыжылған;
ауырсынған;
оқ тиген;
саусақ, аяқты жоғалтып алу жəне т.б.
Жарақаттанғанда көрсетілетін алғашқы көмектің негізгі
этаптары.
1.
Егер жара қанаса, қанды тоқтату керек. Қанды тоқтатудың
түрлі əдістері №7 практикалық сабақта берілген.
2.
Дəрігерге дейінгі жараны өңдеу жүргізу.
Жаралар тек таза
қолдармен жасалады. Су болмаған жағдайда қолыңызды спиртпен,
арақпен, əтірмен сүртіңіз. Зардап шегушінің киімін жаймендеп шешу
немесе оны кесу арқылы қосымша жарақат жасамай шешу қажет.
Жара жанын бөтен затпен зарарсыздандырып,
йод қоспасымен,
спиртпен, сутек тотығымен, фурацилин қоспасымен немесе
марганецпен тазалау қажет. Жара
сумен немсе спиртпен жуу
ұсынылмайды, оған жақпа майлар мен ұнтақтарды себуге болмайды.
Бұл инфекцияның кіруіне, жара орнындағы тері тындерін күйдіруге
алып келеді. Егер жарадан ағза мүшесі шығып кетсе,
орнына
қоймаңыз, оны тек дəрігер қоюы тиіс.
3.
Жарақатты таңу. Таңғыш стерильді болу қажет. Ол үшін
автокөлік дəрі қобдишасында бар бинт, стерильді майлық,дəке
қолданылады.
Таңғыштың мынандай түрлері бар:
жай таңу – жараға инфекция кіруінен қорғайтын;
қысыммен оралған таңу – тамырлы жəне майда тамырлы қан кетуді
тоқтату үшін жасалған;
қозғалтпайтын таңу – ауруханаға
апарда жарақаттанған дене
бөліктерін қозғалтпас үшін жасалған;
түзетпелі таңу – қисайған дене бөліктерін дұрыстау үшін жасалған.
Бинтпен жасалған таңғыш – кең таралағанжəне өте қарапайым,
сенімді, əсіресе қозғалым мүшелерін (буын аумақтарына) таңады,
аллергиялық реакция болмайды, қысымды жоғарылатуға мүмкіндік
береді. Үш өлшемдегі бинттер қолданылады: