60
жеке жинауу және жинақтау кезінде бөлшектерді алдын ала сұрыптау мен
іріктеуден басқа, қажетті жанасулардың дәлдігіне компенсаторларды қолдану
немесе бөлшектерді орны бойынша қиыстырып келтіру арқылы орындалады.
Компенсаторларды қолдана отырып жинақтау кезінде қосылудың қажетті
дәлдігі жинақтау бірлігіне кіретін элементтердің бірінің өлшемінің өзгеруіне
байланысты алынады. Жинақтау бірлігін немесе машинаны құрастыру
кезінде компенсаторлар берілген дәлдік шегінде түйіндесуді
сақтай отырып
орнатылады және реттеледі.
Қозғалмайтын компенсатор соңгы звеноның өлшем тізбегінің
қателігін болдырмайтын қосымша бөлшек. Мұндай компенсаторлар
реттелетін төсеніштерге, аралық және орнатылатын сақиналарға, шайбаға,
әртүрлі қалыңдықтағы төсеніштер жиынтығына қызмет атқарады.
Қозғалатын компенсатор соңғы звеноның
қателігін болдырмай
ауыстыратын бөлшек. Қозғалатын компенсатор арқылы соңғы звеноның
дәлдік дәрежесін алуға болады. Жылжымалы компенсаторлар ретінде
контргайкілері мен бекіткіш бұрандалары бар төлке, жылжымалы сыналар,
реттелетін бұрандалы бөлшектер, иілімді немесе серіппелі муфталар және т.
б. қолданылады. Ең жиі қолданылатын нығыздау жұмыстары – кесу және
тазалау, тігу, сүрту және жылтырату.
Аралау бір біріне қосылған бөлшектерді
туралап нығыздауда беттің
кедір бұдырлығын алып тастауға арналған. Егеу және тазалау кезіндегі
жұмыстар икемді валы бар жылжымалы электр және пневматикалық
қондырғыларды қолдана отырып механикаландырылады, оның патронында
әртүрлі формадағы және өлшемдегі арнайы дөңгелек егеулер мен абразивті
шеңберлерді күшейтеді.
Шаберлеу бетін алдын ала
өңдегеннен кейін оны егеумен, кескішпен
немесе басқа кескіш құралмен жетілдіріп, бөлшектерді, бағыттаушы
жабдықтарды, станоктарды және подшипниктерді, төлкелерді және т.б.
ажыратқыш жазықтықтарын қиыстыру үшін қолданады. Қойыртпақтарды
қырлауды олардың бетінің 75-80%
бояумен біркелкі жабылғанша
жалғастырады. Шаберлеу күрделі процесс, сондықтан, мүмкін болса,
шаберлеуді жіңішке тегістеумен, тазалап тегістеумен, жұқа қатқылмен кең
кескішпен және т. б. ауыстырады.
Достарыңызбен бөлісу: