Ө. Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан
жүктеу/скачать 2.36 Mb. Pdf көрінісі
|
| t,
C R ө , Ом R жө , Ом Т, К Т –1 , 10 –3 К –1 ln R жө 1 2 3 … t бөлме 25 30 … 70 Орташа нүкте 5. «0...15 В» (реті 14,6 б. 1 сур. қара) кернеу қондырғысы батырмаларымениндикатор бойынша (реті 15, 6б. 1сур. қара) 7-8 бөлікті орнатыңыз. 6. Үлгілердің қызу дәрежесіне қарай 4 бап бойынша олардың кедергісін әр 5 0 С сайын 70 0 С температураға дейін өлшеңіз. Барлық өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңыз. 7. «Сеть» батырмасымен кернеу генераторы блогы мен мультиметрлер блоктарының қоректендіруін ажыратыңыз. Ө л ш е у н ә т и ж е л е р і н ө ң д е у а) Өткізгіш үшін (𝑅 ө ) 1. Кестеге сәйкес, өткізгіштің температураға қарсы кедергісінің R - T координаттарындағы температураға тәуелділігінің графигін жасаңыз. Температура осін 0 0 С-тан басталуы керек. 2. График бойынша R0 кедергісін T = 0 0 С температурасында анықтаңыз, сондай-ақ түзудің бұрыштық коэффициентін К 1 және оның 𝛿 к салыстырмалы қателігін анықтаңыз. 3. (3) формула бойынша зерттелетін өткізгіштің кедергісінің 𝑎 температуралық коэффициентінің шамасын есептеңіз. 4. Оның салыстырмалы қателігін 𝛿 𝑎 = √𝛿 𝐾 2 + 𝛿 𝑅 2 формуласы бойынша бағалаңыз, мұндағы 𝑅 0 шамасының 𝛿 𝑅 қателігі салыстырмалы түрде жүргізілген түзу сызықтың нүктелерімен немесе мультиметрдің 1% аспаптық қателігімен анықталады (1 қосымшаны қара). б) Жартылай өткізгіш үшін (𝑅 жө ) 1. Кестедегі мәліметтер бойынша: біріншісі (R-t) координатасында, екіншісі – (ln R-1/T) координатасына екіграфик тұрғызыңыз. Екінші графиктің сызықтық сипаты жартылай өткізгіштің кедергісінің температурадан экспоненциалды тәуелді болатынын көрсетеді. 2. Екінші график бойынша түзудің К 2 бұрыштық коэффициентін және оның𝛿 К салыстырмалы қателігін анықтаңыз. 3. (5) формула бойынша жартылай өткізгіштің ∆𝑊 тыйым салынған аймағының енін анықтаңыз. Оның мәнін джоульмен және электрон-вольтпен көрсетіңіз. 4. ∆𝑊 шамасының салыстырмалы қателігін анықтаңыз: 𝛿 ∆𝑊 = 𝛿 𝐾 . Жұмыс қорытындысында өткізгіш пен жартылай өткізгіштің кедергісінің алынған температуралық тәуелділіктеріне салыстырмалы талдау жүргізу. Өткізгіштің КТК және жартылай өткізгіштің тыйым салынған аймағының ені шамаларын кестелік мәндермен салыстырыңыз, сәйкес заттарды табыңыз. Б а қ ы л а у с ұ р а қ т а р ы 1. Өткізгіштің электр кедергісі қандай шамаларға тәуелді? R-ң өткізгіш өлшемдері мен температураға тәуелділік формулаларын жазыңыз. 2. Өткізгіш үшін R(t) температуралық тәуелділігі неге байланысты? 3. Өткізгіштің КТК нені білдіреді? 4. Жартылай өткізгіштің кедергісінің оның мөлшері мен температурасына тәуелділігін жазыңыз. 5. Жартылай өткізгіштің кедергісінің температураға қатты тәуелділігін қалай түсіндіруге болады? 6. Жартылай өткізгіштің ∆𝑊 шамасы қалай анықталады? Жартылай өткізгіштің осы шамасына қандай шамалар тәуелді? 7. Кедергі мен температураны өлшеу үшін қандай құрылғылар қолданылады? 8. Зертханалық жұмыста сандық мультиметрлерді қосу режимдері мен кірістерін көрсетіңіз. 9. Цифралық мультиметрмен өлшенетін кедергінің жіберілген қателігін қалай бағалауға болады? 10. Қандай координаталарда 1) өткізгіштің 2) жартылай өткізгіштің кедергілерінің температуралық тәуелділігі сызықтық сипатта болады? 11. 1) өткізгіштің 2) жартылай өткізгіштің кедергілерінің температуралық тәуелділік теңдеуін жазыңыз. 12. Өткізгіштің КТК-і түзудің бұрыштық коэффициенті арқылы қалай анықталады? 13. Жартылай өткізгіш үшін тәжірибеде алынған түзудің бұрыштық коэффициенті мен тыйым салынған аймақтың енін ∆W қандай формула байланыстырады? 14. Графиктен түзудің бұрыштық коэффициентін анықтау тәсілдерін сипаттаңыз. Ә д е б и е т 1. Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики. – М.: Высшая школа, 1989. – |