Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау
жүктеу/скачать 2.73 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2362-Нұсқа
1-мәтін Жер шарында теректің жүзден астам түрі бар. Біздің елімізде теректін отыз шақты түрі кездеседі. Қазақстан жерінде ақ терек, көк Терек, кара Терек, мырза терек сияқты түрлері өсіріледі. Терек өте тез өседі. Оның биіктігі елу метрге дейін жетеді. Мұндай әсем де ірі ағаш көше бойына, аулаға, су қоймаларының жағалауына отырғызылады. Қалалар мен ауылдарды көгалдандыруға, егіс алқабын қорғауға пайдаланылады. Теректің бір артықшылығы - көп күтім тілемейді. Оны көшеттерден көбейтуге болады. Теректің кейбір түрлері жүз жиырма, жүз елу жыл өседі. Терек ағашы жұмсақ болады. Одан сіріңке, қағаз, түрлі бұйымдар жасалады. Теректі құрылыста да кеңінен пайдаланады. 1. Мәтін тақырыбын анықтаңыз. A) Ағаш өнімдері B) Қазақстанда өсетін ағаштар C) Ағаш түрлері D) Ағаштың пайдасы E) Терек ағашы 2. Тұжырымдардың дұрысы: 1. Терек баяу өседі. 2. Терек көп күтім тілемейді. 3. Терек қатты ағашқа жатады. 87474320427 183 A) Екінші мен үшінші B) Үшеуі де C) Тек бірінші D) Тек екінші E) Бірінші мен екінші 2-мәтін Ерте көктем шығысымен-ақ әкем қыс бойы көміліп жатқан жүзім бұтақтарын ашып, оны ағаштан иіп жасалған арнайы белдеулерге асып қоятын. Бұл өте күрделі, нәзік жұмыс. Қысымен жер астында жатқан жүзім бұтақтары кейде топырақ астында жатып-ақ бармақтай-бармақтай бүртік шығарып қалады. Оны абайсызда жұлып түсіруге болмайды. Әкем топырақ астында көзге көрінбей жатқан адам саусақтары секілді жүзім бұтактарының қай тұста, калай жатқанын алақанымен сииалап білетін. Сол себепті көктемдегі жүзім ашу ісіне өзінен басқа тірі пендені жолатпайтын. Мұндайда әкем жүзімнің әр бұтағын қолымен сипалап, «Ә, оянып қалдың ба, жарайды, сен де жарық дүниеге шыға ғой», - деп өзінен-өзі күбірлеп сойлеп жүретін. Әкем үш гектардай жерді алып жатқан жеміс бағындагы алма, өрік, шабдалы, тағы басқа мыңдаған түп агаштардың әрбіреуінің қай жерде, қалай тұрғанын, неше жаста екенін, өткен жылы неше бұтағы кесілгенін, қанша жеміс бергенін, биыл қайсысына күтім қажеттігін жатқа білетін. Сол себепті ол бакты аралап жүрмей-ақ өзі көздеген жеміс ағашын бірден тауып, оның артык бұтақтарын кесіп, кұрт түскен жапырақтарына дәрі сеуіп жүретін. 3. Автордың бағбанға қатысы кандай? A) Інісі B) Ағасы C) Шөбересі D) Баласы E) Немересі 4. Бұл кімге/неге айтылған сөз? «Ә, оянып қалдың ба, жарайды, сен де жарық дүниеге шыға ғой». A) Жүзімге B) Алмаға C) Әкеге D) Балаға E) Өрікке 5. Мәтінде не туралы айтылған? 1. Әкенің бақты күту шеберлігі 2. Бау-бақшаны баптау сыры 3. Бақтағы жемістердің өнімінің көптігі. A) Біріншісі мен үшіншісі дұрыс B) Екіншісі мен үшіншісі дұрыс C) Барлығы бұрыс D) Біріншісі мен екіншісі дұрыс E) Барлыгы дұрыс 6. Мәтінді жазудагы автордың басты ойы A) Жүзім түрлерін жарнамалау B) Жеміс ағаштарының түрлерін жарнамалау C) Әкесі туралы естелік D) Жеміс бағының күтімі бойынша кеңес E) Жеміс бағының пайдасы туралы айту жүктеу/скачать 2.73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|