Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау
жүктеу/скачать 2.73 Mb. Pdf көрінісі
|
|
1124-нұсқа 1-мәтін Мінез Мінез - саналы әмір жүйесінде нәзік болмыспен қабаттас дарыған. адамның табиғи қалпы, сыр- сипат, іс-әрекет, бет-әлпеті ерекшеліктерінің психологиялық жиынтығы. Коркем мінез - адамның эстетикалық-этикалық сәні мен мәні. Бұл ретте әдептілік. ұят, намыс сияқты ерекше қасиеттерді атаған жөн. Кез келген адамды бір көргенде-ақ оның көзі, қасы, беті, құлақ-мұрны, дене бітімі саған әр қилы әсер етеді. Онымен танысып, әңгімелесіп. араласып кетпей тұрып-ақ, ол кандай адам, сол жөнінде өзіндік пікір де қалыптастырып үлгересін. Бұл - адамды адамның сыртқы келбеті аркылы-ақ танып, білу қасиеті. Содан, әлдекімді бір көргенде-ақ: «Әдемі киінуді ұнататын сәнқой екен», «Күлкісі қандай жасанды». - деп те жатамыз. Әйтеуір. адамның сыртқы келбеті не суйсіндіреді, не жағымсыз әсер калдырады, тіпті, таң-тамаша да қалдырады. 1. Мәтіндегі адам мінезіне коркемдік ұялататын қасиет A) Әдептілік B) Алғырлық C) Адалдық D) Білімділік Е) Еңбекқорлық 2. Мәтін мазмұнына сай мақал A) Сырлы аяқтың сыры кетсе де, сыны кетпейді. B) Көз көрсетеді, ой танытады. C) Жақсы болсан - жакын көп. D) Талапты ерге нұр жауар, Е) Киім пішсен кен піш, тарылтуы онай. 2-мәтін Марс ғаламшары туралы қызыкты деректер Марс — Күннен алыстығы жөнінен төртінші ғаламшар саналады. Ғаламшардың аты ежелгі римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған. Оған себеп жұлдыздың қан тустес қызыл болғандығы деп айтылады. Ғалымдардың ұсынған болжамы бойынша. мұндай түс ғаламшардың атмосферасында темір оксидінің оте көп болуымен байланысты. Өз өсінен айналуы бойынша Марс шамамен Жермен бірдей аиналым жасайды. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар Марстың диаметрі Жерден екі есе кіші болса, салмағы 9 есе жеңіл. Марс Күн жүйесіндегі ең ірі тау массивіне ие. Оның ең үлкені - Олимп сөнген жанартауы Марс бетінде Жердегі ең биік шың саналатын Эверестен бірнеше есе биік таулар кездеседі. Ертеректе Марста судың мөлшері біршама көп болса керек. Алайда ол кей беймәлім кұбылыстарға байланысты жоқ болған. Оған дәлел - қазіргі кездегі ғаламшар бетінде қалған өзендердің сағалары. Сондай-ақ, тек кана судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы. Арнайы скафандрсыз Марс бетінде адам да, кез келген жануар да бір сәт те тіршілік етіп тұра алмас еді. Ғаламшар бетіндегі қысымның төмендсгі соншалық, тірі жанның қан құрамындағы оттегі газға айналып кете береді. Бұл дегеніміз адам 5-10 секундтың ішінде жан тапсырады деген сөз. Марстагы тәуліктік орташа температурасы шамамен – 60 0 С құрайды. Марста азон қабатының болмауы себепті, Күн шыгыстан шыға саласымсн ғаламшар беті адамды күйдіріп жіберетіндей радиация дозасын қабылдайды. 3. Марста азон қабағының болмауының адамдарға тигізер зияны A) Қан құрамын өзгертеді. B) Дене қысымы төмендейді. C) Үсітіп жібереді Д) Күйдіріп жібереді Е) Оттегі газға айналады. 4. Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар немен болжайды? A) Озон қабатынын болмауы B) Минералдардың табылуы C) Өзен сағалары D) Темір оксидінің көп болуы Е) Тау массивіне ие болуы 5. Марстағы орташа тәуліктік температура қанша болады? A) -24°С B) - 22,7°С C) -60°С D)-37°С Е) - 687°С 6. Ертеде Марста судың кеп болғанының дәлелі A) Ғаламшарда өзен сағаларының болмауы 87474320427 78 B) Судың әрекет етуімен түзілетін минералдардын табылуы C) Марста биік таулардын болуы Д) Марста темір оксидінің кеп болуы Е) Қысымнып өте төмендігі жүктеу/скачать 2.73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|