бар халқын түзетіп, өзгертпек болады», – деп Абайдың не себепті мораль философиясына яғни толық адам іліміне оралып соға беретін себебін ашып көрсететіні бар. Адамзаттың рухани әлеміндегі өзгерістердің тән ғылымынан жан ғылымына қарай бет алуы
осы ой-пікірдің айғағы болса керекті. Бұл үшін бүгіннен бастап әу бастағы түп төркіні Тұран жерінде туындап жетілген жәуанмәртлік ілімінің ұзақ ғасырлар желісінде жетіліп толысқан түрі - Абай мен Шәкәрім негізін салған толық адам ілімі. Алдымен онда Қазақстан республикасының, болашақта бүкіл түркі халықтарының ортақ моральдық кодексінің рухани және ғылыми іргетасына айналуына ғылыми практикалық та, теориялық та желілері жатыр. Осы арқылы біз ғылыми ізденістерге сүйене отырып дүниеге келетін жаңа танымдағы түрік
халықтарының мораль философиясы негізінде жасалатын ортақ түркілік моральдық кодексін жасау таяу жылдардың мақсатқа айналды. Бұл түгіл Сауд Аравиясы корольдігінің министр
кеңесшісі Маджид бен Абгдель Азиз ат Турки тарапынан ұсынылған «Ар-намыс кодексін жасау
жөніндегі ұсыныстарын Алладан берілген діндер арасында ортақ бір ереженің керектігімен
байланыстырады» деуі көп нәрсені аңғартса керек, яғни ортақ діни Ар-намыс кодексін жасау күн
тәртібіне қойыла бастады деген сөз.
Бүгінгі нарықтық заманда рухани құндылықытар сыртқа қағылып, қарын қамын ойлау, нәпсілік жолға түсуден халықтардың мінез-құлқы бұзылып, тән азығы жоғары өрлеп бара жатуы ойшыл ақын Мағжанның айтуынша: Күн батысты қараңғылық қаптаған, Жалғыз жан жоқ қараңғыда лақпаған.
58
Қарын деген сөзді ғана жақтаған, – деп батыс әлемінің жан азығын аяқ асты етуінен тән құмары үстем түсіп отыруына куә болып отырмыз. Бұдан арылудың жолы – рухани тазару жолы Абайдың толық адам ілімі арқылы жастар санасына сіңіру - бүгінгі тәрбие