Булгакова Д. А. Мемлекет жəне қҰҚЫҚ теориясы
жүктеу/скачать 0.85 Mb. Pdf көрінісі
|
| 3. Мемлекеттің мəні. Мемлекеттің мəнін түсіну мемлекет
жəне құқық теориясының негізгі міндеттерінің бірі болып табы- лады. Мемлекеттің мəні – бұл оның мазмұнын, мақсаттарын, қызмет етуін анықтайтын басты қасиеті. Мемлекеттің мəнін бұл түсініктің кең жəне тар мағынасында анықтауға болады. Кең мағынада мемлекеттің əлеуметтік мəнін биліктік-саяси ұйымдасқан қоғам, құқықтық заңдарға бағынған көптеген адамдар бірлестігі ретінде анықтауға болады. Мұндай бірлестіктердің тұ- тастығы сəйкес мемлекеттік-құқықтық институттар мен қатынас- тарда көрініс тапқан бұқаралық-биліктік құрылымдар не-гізінде қалыптасады. Тар мағынада мемлекеттің əлеуметтік табиғатын қоғамнан бөлектенген, жекелеген класстар мен əлеуметтік топтардың да, қоғамның да мүддесін білдіруші əрі қорғаушы басқару аппараты, бұқаралық биліктің əртүрлі мекемелерінің жүйесі ретінде анық- тайды. Жоғарыда аталғандардың негізінде, мемлекеттің мəнін қарас- тыруда екі аспектіні ескерудің маңызы зор: 1) формальды – кез-келген мемлекеттің саяси биліктің ұйымы екендігі; 2) мазмұнды – осы ұйымның кімнің мүдделеріне қызмет ететіндігі. Мемлекеттің мəнін анықтауда келесі бағыттарды атап өтуге болады: - класстық, бұған сəйкес мемлекетті экономикалық үстемдік құрушы топтың саяси билігінің ұйымы ретінде анықтауға болады; - жалпы əлеуметтік, бұған сəйкес мемлекетті əртүрлі класстар мен əлеуметтік топтардың мүдделерін ескеру үшін жағдай жасай- тын саяси биліктің ұйымы ретінде анықтауға болады. Сонымен, мемлекеттің мəні саяси билік аппаратының көме- гімен қоғамның тұтастығын жəне қалыпты қызмет етуін қамта- масыз етуден көрінеді. № 6 кесте Мемлекет – басқару мен мəжбүрлеуді жүзеге асыратын арнайы аппараты бар. Жария биліктің саяси-аумақтық, егеменді ұйымы. Бұл ұйым қоғамды білдіре отырып, заңдардың көмегімен осы қоғамды басқарады жəне оның интеграциясын қамтамасыз етеді. жүктеу/скачать 0.85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|