Мәдениеттің мақсаты негізінен адамзаттың әр ұрпағының келесі ұрпаққа өлмес те, өшпес мұра қалдыру, олай болса, аталған Батыс п
Техника философиясы өркениетті сыни тұрғыда бағалау ретінде
жүктеу/скачать 3.17 Mb. Pdf көрінісі
|
| Техника философиясы өркениетті сыни тұрғыда бағалау ретінде.
Техника философиясының тұтқиылдан пайда болуының себебі неде? Неге бүгін адамзатты техниканың келешегі мазалайды? Х.Сколимовскидің пікірінше философиялық зерттеулердің бұл саласының пайда болуы европалық өркениеттің пайда болуы мен жойылуындағы техниканың рөлін кеш мойындауды байқатады. Оның ойынша техника философиясы таза схолистикалық пəн емес. Техника философиясын ең алдымен біздің өркениетті сыни тұрғыдан бағалаудың нəтижесінде пайда болғанын ескеру қажет. Ол аналитикалық тұрғыда ойлаушы философтар үшін талдау жасайтын алаң ретінде қалыптасып, дамып отырған жоқ. Біздің өркениет шексіз көп техникаларды өндіріп шығарды, бірақ оның лингивистикалық-аналитикалық алуан түрі техника мəселесін шешіп бере алмайды. Философтардың, ойшылдардың, тарихшылардың, инженерлердің жəне көзі ашық азаматтардың парызы -“өркениет ретінде біз тудырған мəселелерге” жауап табу. Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін техника философиясында өзге мəдени құндылықтарға ғана емес, қандай да болмасын бөтен өркениеттік болмысқа деген сағыныш күшейе түсті. Батыстық философтарды мынадай сұрақтар мазалай бастады: Европа жалған жолмен жүріп өткен жоқ па, батыстық рух мəдени-өркениеттік баламаны таңдауда қателескен жоқ па? Батыстың бүгінгі қасіреттері əуел баста адамзаттың өркениеттік даму жолын дұрыс таба алмаудың себебінен емес пе екен? Қазіргі батыстық философияда адамзаттың бастапқы кезеңінде тарихи перспективаның əр түрлі варианттары болған деген идея қалыптасты. Оның бірі бүкіл ішкі ресурстарды адамзат рухын өзіндік тануға шоғырландыру. Ертедегі шығыс халықтары осы жолмен жүрді, оның дəлелі ретінде олардың діндерін алуға болады. Шығыс діндері адамның абсолютпен, болмыспен толық бірігуін уағыздайды. Адамды табиғаттан тыс құбылыс емес, оның бөлігі ретінде қарастыру, əлемге сіңіп кетуге ұмтылу, рух кеңістігінде барлық Ғаламның үнін есту - міне, ежелгі шығыстық ілімдер мен діндердің насихаттары осындай. Егер 136 де европалық өркениет осы жолмен жүргенде, батыстық философтардың пікірінше, онда ол антропологиялық жəне рухани ресурстарын дамытып, ғарышқа, Ғаламның универсумына жақындай түсер еді. Бірақ батыстық өркениет өзге жолмен жүрді. Оны таным мен əлемді қанау құмарлығы иектеді. Адамзат жан мен тəнді жаттықтыру қабілетін жоғалтып, техниканың көмегімен бүкіл əлемді өзіне бағындыру пиғылына берілді. Адамдар өзінің табиғатына сенуден қалып, рухты дамыту мен жетілдіруден бас тартты. Техникамен қарулана отырып, олар өздерінің күш-жігерін ішкі əлемге емес, сыртқы əлемге бағыттады. Хайдеггердің терминімен айтқанда техника адам Болмысына айналды. жүктеу/скачать 3.17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|