Асанова с. С., Калманова н. М
кесте - Орташажылдық өнімділіктің мәніне факторлардың
жүктеу/скачать 1.93 Mb. Pdf көрінісі
|
|
9.4.2 кесте - Орташажылдық өнімділіктің мәніне факторлардың әсерін есептеу Фактор Есеп алгоритмі Фактордың, әсері мың теңге Барлық жұмыскерлермен атқарылған жұмыс уақыты ΔӨн ж (t сағ ) = Δt ×Үл 0 × Өн 0 = = -28,7×0,831×3,398 -81 Жалпы персонал санын- дағы жұмысшылырдың үлесі ΔӨн ж (Үл) = t 1 ×ΔҮл ×Өн 0 = = 1100,1×0,001×3,398 -3,7 Бір жұмыскердің орташа сағаттық өнімділігі ΔӨн ж (Өн) = t 1 × Үл 1 × Δөн = =1100,1×0,830× 0,123 112,3 Барлығы ΔӨн ж 27,6 Өн ж1 = 1100,1 ×0,83×3,521=3215,0 мың теңге; Өн жо = 1128,8× ×0,831×3,398=3187,4 мың теңге; ΔӨн ж = 27,6 мың теңге Жұмысшының орташажылдық өнімділік шамасына персоналдың жалпы санының азаюы және жұмыс уақытының шығасы керісінше әсер еткен.Орташажылдық өнімділіктің арттуына орташасағаттық өнімділігінің өсуі яғни еңбек белсенділігі себепші болған. Бір жұмысшының орташасағаттық өнімділігі шығарылған өнімнің еңбек сыйымдылығының өзгеруіне және құндылық бағалауға байланысты фактор- ларға тәуелді. Шығарылатын өнімнің еңбексыйымдылығына әсер ететін факторларға жататындар: өндірістің техникалық деңгейі, ақау шығарумен байланысты өндірімсіз уақыт шығындары, өндірісті ұйымдастыру жағдайы т.б. Өндіріс көлемінің өзгеруіне шығарылған өнімнің құрылымы және бір- лесіп жеткізудің ырғақтылығы әсер етеді. Бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділігін талдау үшін жоспармен салыстырмалы жағдайда болатын нақты орташа сағаттық өнімділікті есептеу қажет: өн жсағ = (N 1 ± ΔN(Үл) ± ΔN(БЖ) / (Т 1 ± Т бұй ± ЖҰҮ(ҒТС), мұнда ΔN(Үл) - шығарылған өнім құрылымының өзгеруіне байланысты шығарылған өнім көлемінің өзгеруі; ΔN(БЖ) – бірлесіп жеткізудің өзгеруіне байланысты шығарылған 150 өнім көлемінің өзгеруі; Т бұй – жұмыс уақытының өндірімсіз шығындары; ЖҰҮ(ҒТС) – ғылыми техникалық серпілістің жетістіктерін енгізу арқылы жұмыс уақытын үнемдеу Бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділігіне әсер ететін факторларды есептеу үшін қажетті қосымша шарттар: ΔN(Үл) = 30700 мың теңге; ΔN(БЖ) = 12000 мың теңге Нақты сағаттық өнімділікті жоспармен салыстырамыз (9.4.2-кестені қараңыз), нәтижесі еңбектің белсенді әсерін көрсетеді: Δөн(БЕ) = өн 1 - өн 0 = 3521.0 – 3398.0 = 123.0 теңге Сосын ғылыми техникалық серпілісті еңгізуден пайда болған жетістік- тердің жұмыс уақытын үнемдеуге әсерін ескермегендегі бір жұмысшының нақты орташа сағаттық өнімділігін есептейміз. өн ׳ ортж1 = (N 1 ± ΔN(Үл) ± ΔN(БЖП) / (Т 1 ± Т бұй ) = = (3873400 – 30700 - 12000) / (1100,1 - 5,5) = 3499,6 теңге Табылған орташа сағаттық өнімділікті жоспармен салыстырамыз. Бұл ғылыми техникалық серпіліс жетістіктігінің бір жұмысшыға келетін орташа сағаттық өнімділігіне әсерін көрсетеді. Δөн ЖҰҮ(ҒТС) = өн ׳ ортж1 - өн ортж0 = 3499,6 – 3398,0 = 101,6 теңге Өндірімсіз жұмыс уақытының шығындарының әсерін есептемей нақты орташа сағаттық өнімділікті анықтаймыз.. өн ״ ортж1 = (N 1 ± ΔN(Үл) ± ΔN(БЖ) / Т 1 = = (3873400 – 30700 – 12000) / 1100,1 = 3482,14 теңге Табылған нәтижені алдыңғымен салыстырып, өндірімсіз жұмыс уақытының шығындарының орташа сағаттық өнімділікке әсерін анықтаймыз. Δөн(Т бұй ) = в ״ ортж1 - в ׳ ортж1 = 3482,14-3499,6 = -17,46 теңге Ырғақты бірлесіп жеткізудің әсерін есептемегенде нақты орташа сағат- тық өнімділікті есептейміз: өн ״׳ ортж1 = (3873400 – 30700 / 1100,1 = 3493,05 теңге Сонымен, бірлесіп жеткізу ырғақтылығының әсері келесіні құрайды: Δөн" = өн ״׳ ортж1 - өн ״ ортж1 = 3493,05 - 3482,14 = 10,91 теңге 151 Ақырында табылған нәтижені нақты орташа сағаттық өнімділікпен са- лыстырамыз. Нақты шығарылған өнімнің құрылымына әсерін осылай анықтайды: Δ өн" = өн 1 - өн ״׳ ортж1 = 3521,0 - 3493,05 = 27,95 теңге Орташа сағаттық өнімділікке есер ететін барлық факторлардың жиынтығы 123,0 теңгені (101,6 - 17,46 + 10,91 + 27,95) құрайды. Бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділігін талдағаннан кейін оның орташа сағаттық өнімділігін талдаймыз, оған қаралған факторлардан басқа талдау мерзіміндегі атқарылған жұмыс уақыты мен жұмыс күнінің орташа ұзақтығы әсер етеді. Мысалда көрініп отырғандай, бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділігіне жұмыс уақытының өндірімсіз шығындары әсер етеді, ал орташа жылдық өнімділігінің шамасына сонымен қатар жалпы персонал санындағы жұмысшылар үлесінің төмендеуі әсер етеді. Бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділік деңгейіне әсер ететін фак- торларды зерттеу үшін корреляциялық-регрессиялық талдау әдісі қолданы- лады. Бір жұмысшының орташа сағаттық өнімділігінің көп факторлық кор- реляциялық үлгісіне қормен жарақтандырылуын немесе энергиямен жа- рақтандырылуын, жалпы персонал санындағы жоғары мамандығы бар жұмысшылардың үлесін, құрал-жабдықтардың орташа мерзімдік қызмет көсету мерзімін және т.б. кіргізуге болады. Еңбек өнімділігінің өзгеруі жұмыс күшінің салыстырмалы үнемдеуіне немесе артық жұмсалуына алып келеді. жүктеу/скачать 1.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|