Пән бағдарламасының титулдық парағы (Syllabus)

Пән бағдарламасының титулдық парағы (Syllabus)

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.4/19

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

6М020400- Мәдениеттану мамандығының магистранттарына арналған

ТМК 6203 «Антикалық мәдениет» пәні бойынша


ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

Павлодар, 2013 ж.

Пән бағдарламасының бекіту парағы (Syllabus)

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.4/19

Факультет деканы

_________Ақышев А.А.
20__ ж. «___»________

Құрастырушы: аға оқытушы Ержанов Е.А.__________

Философия және мәдениеттану кафедрасы

Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.

Кафедрада болатын уақыты: сейсебі сағат 10 бастап 12сағ дейін, А-527 кабинеті

т‰сінік және антикалық мәдениеттің ерекше динамикасы туралы білім беру. Бұл пәнді оқыту антика әлемінің негізгі ережелерін, құндылықтар шкаласын, мәдени жетістіктерін сипаттауды көздейді. Нәтижесінде, студент антикалық мәдениеттің динамикасын, статикасын т‰сінуі керек.

1. 
   - студенттерді антика мәдениетіні” контексімен таныстыру;
   
2. 
   - студенттерді антика мәдениетіні” жетістіктеріне тарту;
   
3. 
   - антика мәдениетінің негізгі кезеңдерін және динамика мезгілдерін
   
4. 
   оқыту; - антика әлемінің рәміздері , кодтарын талдау;
   
5. 
   - антика мәдениетінің паттерндерін талдау.
   

1. 
   - антикалық д‰ние мәдениеті мәселелерін т‰сіну ‰шін теориялық негізді
   
2. 
   құрайтын базалық, өзекті т‰сініктерді қолдану;
   
3. 
   -антика әлемі мәдениетінің негізгі жетістіктерін; мәдениеттің
   

4. 
   - антика әлемі мәдениеті динамикасының негізгі кезеңдерін.
   

1. 
   Пәнді игеруде студенттер білуге тиісті:
   

- Пәннің түсінік аппаратын меңгеру;

- Гендерлік зерттеулердің мңызды теориялық және практикалық бағыттары туралы түсінуі.

1.4 Пәнді игеруде студенттер істей білуге тиісті:

- гендерлік негізгі ала отырып мәдениеттану пәнінің оқу бағдарламасын құрастыру;

- гендерлік зерттеулер мәселелері бойынша әдебиетпен жұмыс істей білу икемділігі;

- гендерологиядағы демографиялық өзгерістерді талдай білу.

1 Әлеуметтану;

2 Философия;

3 Әлеуметтанудің мәдениет;

4 Мәдениет теориясы.

5 Философиядың мәдениет.

Пәннің тақырыптық жоспары

Форма Ф СҰ ПМУ 7.18.2/07

«Антика мәдениеті» пәні, мақсаты мен міндеттірі. «Антика мәдениеті» методологиясы және әдістемесі. Басқа пәндермен байланысы. "Белдеулік уақыт" концепциясы және әлемдік мәдениет тарихындағы сапалы төңкеріс. Мәдени процесстердегі сапалы өзгерістердің негізгі векторлары: мифологиядан философияға сапалы көшу – рационалды парадигманың қалыптасуы, материалды әрекетшілдік сферасындағы сапалы өзгерістер; әлеуметтік сферасындағы сапалы өзгерістер; жаңа мінез-құлық моделінің қалыптасуы. "Ұжым-әлем" антитезасының трансформациясы салдарынан "Адам-әлем" жаңа антитезасының қалыптасуы.

Антика мәдениеті және оның кезеңге бөліну мәселелері. Антика мәдениетінің негізгі кезеңдері: грек колонизациясы кезеңі ( б.э.д. VІІІ-VІ ғғ.), эллинизм кезеңі (б.э.д. ІV-ІІІ ғғ.), римдіктердің жаулап алу кезеңі (б.э.д. ІІ-І ғғ.). Ежелгі Грек және ЕжелгіРим мәдениетінің динамикасының негізгі этаптары. О Шпенглер «Еуропаның құлдырауы» мәдениеттанулық зерттеулер контексіндегі Антика мәдениеті. «Антика бүгінгімен өмір сүретін кезен».

Антикалық мәдениет грек-шығыстық синтез салдары ретінде. Грек мәдениетінің пайда болуы мен қалыптауының ерекшеліктері: (порт, кома, төменгі қала, агора, экклезия). Полистің қалыптасуы: полистің ерекшелігі және оның номды мемлекеттен айырмашылығы. Космос туралы антикалық т‰сініктің қалыптасуы. Антика мәдениетіндегі аполлондық бастамалары. Антика мәдениетіндегі аполлондық және дионисийлік. Ф.Ницше талдауы бойынша Антика мәдениеті.

Крит-микен мәдениеті ахейлік тайпалардың шығармашылық әрекеті ретінде. Криттің архитектурасы, м‰сіншілігі. Ахей қалалары – Микен, Тиринф, Пилос. Микендік басилевсылар мен лавагеттер. Әскери-бюрократиялық құрама. Крит өркениеті. Микен мәдениетінің қалыптасуы. Жоғарғы қала. Микен өнері.

Гесиодтың "Теогониясы" – ежелгі грек мифтерінің ж‰йеге келтірілуі. Құндылықтар шкаласы: байлық, рахымшылдық, еңбек, эргон, дике. Әлемнің мифологиялық және космологиялық өлшемі. Антикалық қоғамдағы тағдыр туралы т‰сінік. Архаикалық мәдениеттің архитектурасы. Архаикалық ордерлердің ж‰йесі: дорийлік және ионийлік. Коринфілік ордер.

Афиндік демократия және оның өзгешелігі. Афин азаматы туралы ұғымы. Афиндық экклесия (азаматтардың халықтық жиналысы). Ареопаг. Афиндық гелиэя (суд присяжных). Перикл (б.э.д. 444-429 жж.) және афиндық интеллектуалды элита.

Гректердің д‰ниетанымдық кеңістігінің кеңуі. Эллинизм кезнінің архитектурасы. Мозаика, сәндік м‰сіншілік, әшекейленген керамика. М‰сіншілік. "Лаокоон". Эллинизм кезеңінің ғылымы.

Этрус мәдениеті. Этрус мифологиясы және өнері. Архитектура. Мифология және дін. Рим республикасының мәдениеті. Рим архитектурасының монументалдығы. Рим жолдарының салынуы. Аппиев жолдары. Рим қалалары және инженерлік құрылыстар: көпірлер, экведуктар, су құбырлары. Рим м‰сіншілігіндегі портретті жанр.

Антикалық мәдениет антика әлемінің өзгеше өнері ретінде: геометрика, архитектуралық форманың көлемі мен салмағы, фактура және т‰с, тектоника. Архитектуралық композицияның құралдары: ритм, пропорция, масштабтылық, симметрия. Архитектуралық ордердің мағынасы. Витрувийдің "Архитектура туралы он кітап" трактаты.

1. Антропоцентризмның қалыптасуы. Адамды жаңаша т‰сіну: адам микрокосм ретінде.

2. Логикалық ойлаудағы "екілік кодтың" қалыптасуы. Мифтен логосқа көшу: мифті логосқа трансформациялау, сезімділік, интуитивтілік және рационалистілік синтезі.

Тақырып 2 Антикалық мәдениет еуропалық мәдениеттің матрицасы ретінде

1. «Архэ» белгілі бірлігінің, мөлшердің және заттың бастамасы ретінде

2. Антика мәдениеті денелілік ретінде.

3. Полис феномены. Антиканың арнайы мәдени парадигмасы.

Антикалық ғарыштылығы және адамның табиғилығы.

4. антика танымның финитизмы. Бостандыққа умтылуы автаркия ретінде.

5. Антика мәдениеті пластикаға және эстетикалық түсінуіне ұмтылуы.

Тақырып 3 Антикалық мәдениет және оның өзгеше ерекшеліктері

1. Космос туралы мифтер. Грек космосы абсолют ретінде; Космос денелі-тірі организм ретінде. Гомердің космосы.

1. 
   Антикалық мәдениет және оның өзгеше ерекшеліктері
   

2. 
   Сайыскершілік антика мәдениетінің принципі ретінде.
   

1. 
   Гомер мәдениеті – Ежелгі Грек тарихындағы жаңа кезең.
   
2. 
   Гомер кезеңінің материалды мәдениеті.
   
3. 
   Гомер кезеңінің архитектурасы және өнері.
   

5. Антика мәдениетінің хтоникалық (дионисийлік) белгілері.

6. Антика мәдениетіндегі құдай және адамкүрделі мәселе ретінде.

Тақырып 5 Архаика мәдениеті

Грек м‰сіншілігі. Құдайлардың, кейіпкерлердің және жауынгерлердің (куросов), корлардың бейнелері.

2. Музыка, құмыра жазуының дамуы. Грек жазуының пайда болуы.

4. Медицина және астрономия. Тарих және жағрафия.

1. 
   Классика кезеңіндегі архитектура: Парфенон, Пропилен.
   
2. 
   М‰сіншілік. Фидий, Пракситель, Мирон, Поликлет, Скопастың шығармашылығы.
   
3. 
   Классика кезеңінің трагедиясы. Ежелгі грек трагедиясының
   

1. Эллинистік әдебиетінің жанрлары: мінез-құлықтар комедиясы, эпиграмма, элегия.

2. Парк өнері және ойын-сауық ғимараттары. Қалалардың дамуы.

4. Александрийлік кітапхана

1. Рим империясы. Рим мәдениетінің эллинделінуі.

2. Рим амфитеатрлары: Коллизей, Пантеон.

3. Триумфалды аркалар. Қалалық өмірді ұйымдастыру ерекшеліктері. Рим империясының м‰сіншілігі.

1. 
   Ежелгі Рим архитектурасы. Керамика өнері. Антикалық
   

2. 
   Антикалық м‰сіншілік. Антика м‰сіншілігінің канондары.
   

Рим философиясы және ғылым. Рим құқығы. Өнердегі "Августовтық классицизм".

Пайдея. Антикалық білім.

1. 
   1. Алпатов М.В. Художественные проблемы искусства Древней Греции. М., 2010.
   
2. 
   2. Античная литература. Греция. Антология. Часть первая. М., 2010.
   
3. 
   3. Боннар А. Греческая цивилизация. От Антигоны до Сократа. М., 2010.
   
4. 
   4. Вернан Ж.П. Происхождение древнегреческой мысли. М., 2010. М.,
   
5. 
   5. Виппер Б.Р. Искусство Древней Греции. М., 2010
   
6. 
   6. Винничук Л. Люди, кровы и обычаи Древней Греции и Рима. М., 2010.
   
7. 
   7. Время римской империи. Гнозис, серия Пирамида. М2010.
   
8. 
   8. Всеобщая история искусства. В 2-х томах. М., 2010
   
9. 
   9. Геродот. История в девяти книгах. М., 2010
   
10. 
    10. Гомен Г., Филонович С. Классики физической науки (с древнейших времен до начала ХХ века). М., 2010
    
11. 
    11. Гомер. Илиада. Одиссея. М., 2010
    
12. 
    12. Дмитриева Н.А., Акимова Л.А. Античное искусство. Очерки. М., 2010.
    
13. 
    13. Жизнь мифа в античности. Сборник статей. М., 2010
    

1. 
   1. Изобразительное искусство и архитектура Древнего Рима. Сп-б., 2010.
   
2. 
   2. Искусство Эгейского мира. Искусство и архитектура. М., 2010
   
3. 
   3. История зарубежного театра. Под ред. Г.Н. Бояджиева и др. М., 2010
   
4. 
   4. Куманецкий К. История культуры Древней Греции и Рима. М б2010
   
5. 
   5. Кнабе Г.С. Материалы к лекциям по общей теории культуры и культуре античного Рима. М., 2010.
   
6. 
   6. Мифы народов мира: Энциклопедия: в 2-х т., М., 2010.
   

1. 
   7. От глиняной таблички к университету: Образовательные системы Востока Запада в эпоху Древности и Средневековья. М., 2010.
   
2. 
   8. Лосев А. Античный космос и современная наука. М., 2010.
   
3. 
   9. Лосев А. Бытие. Имя. Космос. М., 2010.
   
4. 
   10. Лосев А. Философия. Мифология. Культура. М., 201.
   
5. 
   11. Мотрошилова Н. Рождение и развитие философских идей. М., 2010.
   
6. 
   12. Ницше Ф. Рождение трагедии из духа и музыки. М., 2010