ПӘнді меңгеру жөніндегі әдістемелік нұСҚаулар

Кафедра меңгерушісі ________________ Г.Х. Демесинова

ГПФ әдістемелік кеңесі мақұлдады

«_____»______________ 20__ж. №____ хаттама

ОӘК төрайымы __________________ Е.Н. Жуманкулова

ОӘБ бастығы: ____________ А.А. Варакута 20__ж. «_____»_______

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды

20__ж. «___»______________ №____ Хаттама

«Тілдік қарым-қатынас мәдениеті бойынша практикум» пәнінің негізгі мақсаты – мәдениетаралық өзара әрекет жасау субъектілері ретінде студент-аудармашының мәдени-адекваттық стратегиясы мен кәсіптік-бағдарлы жағдайларда сөйлеу қарым-қатынастарының мәдениетін жетілдеру және қарым-қатынастық және мәдениетаралық біліктілігін қалыптастыру.

- сөйлеу әрекеттерінің төрт түрі (сөйлеу, тындау, оқу және жазу) негізінде болашақ студенттердің қарым-қатынастық және мәдениәтаралық біліктілігін қалптастыру;

- болашақ аудармашының кәсіптік қызметінің контекстінде мәдениетаралық қарым-қатынас дағдыларын дамыту үшін теориялық-когнитивтік базаны құру;

- вербалды және вербалды емес қатынас құралдарының ұлттық-мәдени өзіндік ерекшеліктері туралы білімді жүзеге асыру;

- қарым-қатынастың жағдаятты және конвенциондық салаларында студенттердің вербалды және вербалды емес мінез-құлқын қалыптастыру;

- студент-аудармашыларға тілдік қарым-қатынас пен сөйлеу мәдениетінің негізгі ұғымдары жөнінде түсінік беру;

- орфографиялық, орфоэпикалық, лексикалық және грамматикалық нормаларды қоса отырып, тілдік қарым-қатынаста студенттердің оқыталатын шет тілінің тілдік бірліктерін өлшемге сәйкес қолдану шеберлігі мен дағдыларын қалыптастыру;

- басқа елдер мен халықтардың мәдениетін сыйлау және шыдамдылыққа үйрету.

- тілін оқып жатқан ел мен Қазақстанда мәдениеттің, құндылық бейімделушіліктердің жүйесін, мәдениеттердегі ортақтықтыр мен айырмашылықтарды;

- тілдік қарым-қатынас, сөйлеу мінез-құлқының вербалды және вербалды емес құралдар туралы ұғымды;

- негізгі қарым-қатынастық-прагматикалық стратегиялар мен мәдениаралық қарым-қатынас кезінде аудармашынын сөйлеу мінез-құлқының техникасын;

- оқытылатын шет тілін жеткізушілердің тілдеріндегі ұлттық-мәдени ерекшеліктерді;

- мәдениетаралық қарым-қатынас кезінде вербалды және вербалды емес мінез-құлқының ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ажырату; тілдік сипаттамалар мен ауызша және жазбаша, дайын және дайын емес, ресми және ресми емес сөздердің ұлттық-мәдениеттік ерекшеліктерін;

- оқытылатын тілдің орфоэпиялық, орфографиялық, лексикалық, грамматикалық және дискурсивтік өлшемдерін.

Пәнді меңгеру нәтижесінде студент істей алу қажет:

- екі мәдениеттің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ажырата білу, барабар аудармашы жүзеге асыру және өзінің тілдік әрекетінің жағдайятты-барабар стратегиясын және тактикасын іске асыру мақсатында білімдерді пайдалану;

- мәдениетаралық қатынастың ауызша және жазбаша нысандарын жүзеге асыратын сөйлеу әрекетінің барлық түрлерінде шет тілін қарым-қатынас құрал ретінде қолдану;

- мәдениетаралық қатынастың барабар вербалды және вербалды емес құралдарын аудармашының кәсіптік іс-әрекетінде қолдану;

- дискурстық нормаларға сәйкес тілдің мазмұндылығын, орындылығын және мәнерлілігін ескере отырып, айтылымды құрастыра білу;

- мәдениетаралық қарым-қатынаста қатынастық тосқауылдарды жеңу.

Курс келесі пәндерді білуді қажет етеді: Базалық шет тілі (А1, А2, В1 деңгейлер), мамандыққа кіріспе.

Негізгі

2 Adrian Holliday, John Kullman, Martin Hyde. – London: Intercultural Communication: An advanced resource book for students. Routledge Applied Linguistics, 2010.

3 Donna Stringer, Patricia A. Cassiday. 52 Activities for Improving Cross-Cultural Communication. – London: Intercultural Press, 2009.

4 Sivasailam Thiagarajan . Barnga: A Simulation Game on Cultural Clashes. – London: Intercultural Press, 2006.

5 Craig Storti. The Art of Crossing Cultures. – London: Nicholas Brealey Publishing, 2008.

6 Myron W. Lustig, Jolene Koester. Intercultural Competence: Interpersonal Communication Across Culture. – London: Pearson, 2009.
3 Пәнді зерделеуге арналған әдістемелік нұсқаулар

Тақырып 1. Коммуникация және тілдік қарым-қатынас.

Тақырыпты меңгеру нәтижесінде студенттер білу қажет:

- коммуникация және тілдік қарым-қатынас анықтамаларын, ерекшеліктерін, түрлері мен мақсаттарын;

Тақырыпты өткен соң студент тақырып бойынша істей алу қажет:

- тілдік әрекетінің жағдаятты-барабар стратегиясын және тактикасын іске асыру.

[2] pp. 21-35, 189-191; [3] pp. 1-4, 49-54, 63-70.

Тақырыпты меңгеру нәтижесінде студенттер білу қажет:

• 
  мәдениет ұғымын, оның түрлерін, құндылықтарын, оқытылатын тіл елінің реалийлерін;
  

- оқтылатын тіл елінің идиомаларды, мақал-мәтелдерді, дәйек сөздерді, нақыл сөздерді аудару.

[1] pp. 28-30; [2] pp. 141-146; [3] pp. 11-16, 103-108; [5] pp. 25-46.

Тақырыпты меңгеру нәтижесінде студенттер білу қажет:

- сөйлеу мәдениетінің негізгі критерияларын және әдеби шетел тілі нормаларын;

Тақырыпты өткен соң студент тақырып бойынша істей алу қажет:

• 
  этикеттік жағдайлардағы негізгі сөйлеу актілерді қолдану.
  

[6] pp. 97-104; [7] pp. 165-196.

Тақырыпты меңгеру нәтижесінде студенттер білу қажет:

- вербалды емес қарым-қатынастың ұлттық-мәдени ерекшеліктерін;

Тақырыпты өткен соң студент тақырып бойынша істей алу қажет:

• 
  паравербалды және паралингвистикалық сигналдар мен құралдардарды ажыратып, қолдану.
  

[4] pp. 7-26; [6] pp. 197-222.

Тақырыпты меңгеру нәтижесінде студенттер білу қажет:

- вербалды және вербалды емес құралдардың өзара әрекеттестігін;

Тақырыпты өткен соң студент тақырып бойынша істей алу қажет: