Пәні: «Квалиметрия» Мамандығы: 5В073200-«Стандарттау, сертификаттау және метрология» Атырау, 2017 Жасақтаушы(лар)

Жеке сапа көрсеткішіне мысал ретінде автокөліктің жұмысқа қарсылығы болып табылады.

Бұл көрсеткіш автомашинаның бір қасиетін яғни оның қарсылықсыздығын сипаттайды. Жеке көрсеткішке мысал ретінде халуа сапасы – оның дәмінің көрсеткіші, иірілген жіп қалыңдығының коэфициенті, бензиннің актан саны.

Комплексті көрсеткішке жас жеміс-жидектер және көкіністердің ішкі көрінісі, бір мезгілде пішінін ескеру, бояуы ескермегендігі, мехнаикалық бүлінген, зияндылар мен аурулар, ластану, жетілу дәрежесі, өлшемі және т.б жай көрсеткіштер.

Аяқ киімнің гигиеналық қасиетінің көрсеткіші оның өзіне ауа, бу және су өткізгіштігінде көрсеткіштің сапаға жақын мағынасы басқалардан жоғары мағынамен орын толтыруы мүмкін, кейде бұл шынайы өмір жағдайымен сәйкес келеді.

Мысалы: социалогиялық сараптау негізінде отандық өндірістен шығарылатын киім мен аяқ киім шетелдік өнім мен салыстырғанда берік әрі ұзақ сақталатыны дәлелденген.

Бір жағынан соңғысының сыртқы түрі тартымдырақ болып келеді. Ол жоғары сұраныстан гөрі дизайыннан ұтады.

Берілген жағдайда жоғары эстетикалық сапа көрсеткіші төменгі сенім көрсеткішінің орнын толтырады.

Әртүрлі кешенді сапа көрсеткіші болып (I) интегралды өнім сапасының көрсеткіші табылады.

Суммарлы пайдалы әсердің пайдаланатын көрсеткішінің қатынасы немесе өнімнің бергені (Э) бойынша пайдалану және олардың құрылуының (3), суммарлық шығындары және пайдалану немесе тұтынуын (3) мына формула бойынша есептейді:

Э

I = (1).

Мысалға суммарлы пайдалы әсер берілгені (Э) бойынша өнімнің пайдалануынан автокөліктің қызметінің күрделі жөндеуге дейін мерзімі.

Сапаның интгералды көрсеткіші оны қасиеттік көрсеткішінің қатынасы өнімнің (К ₀) тұтыну бағасы анықтайтын және оның құрылымдық (3_с) суммарлық шығыны және нұсқау немесе қолданылуы (3 _э) мына формуламен есептеледі.

К ₀

I = (2).

3_с + 3 _э

Қазіргі уақытта өнімнің кейбір түріне әсердің сандық бағалауы оның берілуі немесе қолдануы және анықтауы үшін оған интегралды сапа көрсеткішінің шамасының келетінін атап өту керек.

Комплексті және интегралды өнім сапасының көрсеткішін сипаттайтын мысал 1 –жапсырманың 546 бетінде келтірілген.

Өнімнің сапа көрсеткішін комплексті талдап қорыту – бұл көрсеткіш өнімнің сапасын бағалайтын барлық қасиеттің жиынтығын сипаттайды.

Өнім сапасының бірнеше көрсеткішін көруге мүмкіндік береді, мысалы бір сандық ұпаймен.

Өнім сапасының базалық көрсеткіші – бұл өнім сапасының көрсеткіші, сапа бағасымен салыстырғандағы қабылданған нәтиже.

Сапаның базалық көрсеткіштері былай қабылданады:

• 
  Отандық немесе шетелдік өнімнің кейбір берілген үлгісінің сапа
  

• 
  Сапа көрсеткішінің белгілі бір уақыт кезеңіне жетуі.
  
• 
  Теориялық жолмен немесе табылған тәжірбиенің озық үлгісінің
  

• 
  Өнім сапасына берілген талаптың көрсеткіші.