| Өнім сапасын анықтайтын көрсеткіші – бұл көрсеткіш өнім сапасын бағалайды.
Мысалы, тұтынушылар үшін азық – түлік сапасын анықтайтын көрсеткіш органолептикалық көрсеткіш болып табылады. Қойылым пішініне тәуелді өнім сапасының көрсеткішінің қасиеті абсолютті және қатысты болып 2-ге бөлінеді.:
Өнім сапасының абсолютті көрсеткіші әртүрлі өлшеу бірлігімен немесе өлшемсіз шама сапасының фактілік мағынасын көрсетеді.
Қатысты өнім сапасының көрсеткіші – бұл өлшемсіз шама немесе пайызбен көрсетілетін абслоютті сапа көрсеткішінің базалық көрсеткішіне қатынасы.
Сапаның қатыстық көрсеткіші мына формула бойынша есептеледі;
Рi
q i = ; (3)
Рiб
Рiб
q i = ; i =1, 2, 3 ... n (4)
Рi
Мұнда Рi , Рiб – көрсеткіштің сапасына сәйкес бағаланатын және базалық үлгідегі мағынасы n - өнім көрсеткішінің саны 3 – формула өнім сапасының өсу көрсеткіші үшін қолданылады. Мысалы, бұл фосфор белизнасына қатысты текстилді материалдардың өшірілуге беріктігі, аяқ киімнің жоғарғы және төменгі бөліктерінің бекінуінің беріктігі.
Егер ұлғайтылған көрсеткіш төмендетілген сапамен біріксе (4) формула қолданылады.
Кері әсер ететін өнім сапасының көрсеткіші болып мысалы полимерлік материалдардан бөлініп шығатын токсинды заттар саны, статистикалық электр зарядының шамасы, азық-түлік өнімдеріндегі ауыр метлдардың үлесі.
Өнім сапасының көрсеткіштері тура және жанама болып 2-ге бөлінеді.
Тура сапа көрсеткіші - өнімнің қасиеті мен сапасын сипаттайды. (мысалы, бөлек заттардың массалық үлесі).
Жанама сапа көрсеткіші – негізгі қасиеттерімен байланыста фактордың қатарына бағынышты және жанама өнім сапасын сипаттайды. Мысалы, сүттің тығыздығын оның химиялық құрамын жанама сипаттайды, ұнның саудалық сорты.
Табиғатынан қасиет және сапа көрсеткіші органолептикалық, физикалық физикохимиялық, биохимиялық, микробиологиялық әдіспен анықталады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
