ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені 5В072600 – «Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы және құрастырылуы» мамандығы үшін ОҚу- әдістемелік материалдар

Ірі қара малдың терісінен аяқ киімнің жоғарғы бөлігіне арналған былғарыны өңдейтін былғары зауытын жобалаудағы шикізатты есептеу методикасы

Бастапқы деректер және шартты белгілер:

Мг – зауыттың жылдық қуаты, кв.дм.

Д – жылдық жұмыс күндер уақыты

аi – шикізат түріне байланысты жоспарланған дайын өнімнің ассортименті, % Σаi=100%

Ni – i-ші шикізаттың 100 кв.м, кг шығын нормасы

mi – i-ші шикізаттың бір данасының массасы, кг

Рс – жұпты шикізаттың бір жұбының массасы, кг

Партия массасы келесі формула бойынша анықталады:

Мұндағы, Vоб – аппараттың толық ішкі көлемі, м3

α – толтыру коэффициенті

VП – аппараттың пайдалы көлемі, м3

жк – сұйықтық коеффициенті, м3/т немесе л/кг.

1.Дайын өнімдегі шикізат түрлерін орналастыру коэффициентін анықтау:

1. 
   100 кв.м терінің ортаесепті шикізат нормасын анықтау, кг
   

2. 
   Шикізаттың тәуліктік қажеттігін анықтау, кг
   

3. 
   Тәулігіне шығарылатын шикізат партиясының есептік мөлшерін анықтау:
   

6. Шикізат ассортиментіне байланысты партия санын анықтау:

Мысалы,

n=2 1 ,6171 n'2 = 1,67

n=3 1 ,8522 n'3 = 1,75

n=4 1 ,2032 n'4 = 1,25

∑ n_i = 5,00 = n_cут ∑ n_i' = 5,00

Анықталған ni' өлшемдері жуықталатын ni өлшемдерінен неғұрлым алшақ болса, соғұрлым дайын өнімнің аi түріндегі жоспарланған ассортиментпен сәйкестік өзгерісі ұлғаяды.

7. Шикізат түріне байланысты дайын өнімнің ассортиментін өзгерту.

ni шикізат түрінің партия санының өзгерісі болған жағдайда дайын өнімнің ассортиментінің сандық белгілері де өзгеруі тиіс.

n₁ , n'₂ … n_i' - тәуліктік шикізат партиясының жуық есебі

а - шикізат түріне бойынша дайын өнім ассортиментінің өзгерісі, %

аi – дайын өнімнің жоспарланған ассортименті, %

1. 
   Дайын өнімнің ассортиментін өзгертуден кейінгі шикізат түрін орналастырудағы коэффициентті анықтау
   

2. 
   Дайын өнімнің ассортиментін өзгертуден кейінгі шикізатты орналастырудағы орташаесептік коэффициентін анықтау , кг/100 м2
   

3. 
   Партия санын өзгерткеннен кейінгі шикізаттың тәуліктік қажеттілігі, кг
   

12. Бір партиядағы шикізат данасының саны

1. 
   Беседин А.Н., Гаджиев З.Н. О некоторых направлениях развития малых предприятий потребительской кооперации. М.: Московский университет потребительской кооперации. Материалы международной научной конференции «Научный потенциал кооперации», 2005, с. 42-43.
   
2. 
   Беседин А.Н., Витюк И.Е., Гаджиев З.Н., Беседин Ф.А. Комплексный показатель качества мехового полуфабриката. М.: журнал «Кожевенно-обувная промышленность», 2006, №6.
   
3. 
   Богданов Н.В. Оценка свойств полуфабриката вспомогательных материалов и процессов в меховой промышленности. Сборник методик ОАО «НИИМП», М.: «Издательство «ИКАР», 2004 — 67 с.
   

Шошқа терісі зауыттарға ауданы бойынша қабылданады, сондықтан берілген есептемеде шикізат ауданының 10 кв.м дайын өнімге кететін шығыны ескеріледі.

Бастапқы мәліметтер

Мг – зауыттың жылдық қуаты, кв.дм.

Д – жылдық жұмыс күндер уақыты

аi – шикізат түріне байланысты жоспарланған дайын өнімнің ассортименті, %

Σаi=а1 + а2 + …+ аi = 100%

Рс – жұпты шикізаттың бір жұбының массасы, кг

α – барабанды толтыру коэффициенті

VП – барабанның пайдалы көлемі, м³

жк – сұйықтық коэффициенті

mi – i-ші шикізат түрінің бір шикізат массасы, кг

Fi – i-ші шикізат түрінің бір шикізатының орташа ауданы, кв.дм.

1. 
   Дайын өнімдегі шикізат түрінің орналасу коэффициентін анықтау:
   

2. 
   Тері ассортимент түрі бойынша 100 кв.м шығынданатын орташаесептік шикізат нормасын анықтау, м²/100м²
   

3. 
   Бір шошқа терісінің орташа есептік массасын анықтау, кг
   

4. 
   Бір шошқа терісінің орташа есептік ауданын анықтау, кв.дм.:
   

5. 
   Ауданы бойынша тәуліктік шикізат қажеттілігін анықтау, м².:
   

6. 
   Салмағы бойынша тәуліктік шикізат қажеттілігін анықтау:
   

7. 
   Тәуліктік шикізат партиясының есептік санын анықтау:
   

8. 
   Тәулігіне қабылданатын партия саны : n_сут (бүтін сан)
   

9. 
   Шикізат түрі бойынша партия санын анықтау:
   

10. 
    Шикізат түрі бойынша партия санының өзгерісі
    

11. 
    Шикізат түрі бойынша дайын өнім ассортиментінің өзгерісі:
    

12. 
    Дайын өнімнің ассортиментінің өзгерісінен кейінгі шикізат түрін орналастыру коэффициентін анықтау
    

13. 
    Дайын тері өнімдерінің 100 кв.м ауданы бойынша шикізат шығыны нормасының орташа есептік нормасы, м²/100м²
    

14. 
    Ауданы бойынша шикізаттың тәуліктік қажеттігі, кв.м.
    

15. 
    Салмағы бойынша шикізаттың тәуліктік қажеттігі, кг.
    

16. 
    Жеке партияның массасының өзгерісі, кг.
    

17. 
    Жеке партиядағы шикізат данасының саны:
    

4. 
   Беседин А.Н., Гаджиев З.Н. О некоторых направлениях развития малых предприятий потребительской кооперации. М.: Московский университет потребительской кооперации. Материалы международной научной конференции «Научный потенциал кооперации», 2005, с. 42-43.
   
5. 
   Беседин А.Н., Витюк И.Е., Гаджиев З.Н., Беседин Ф.А. Комплексный показатель качества мехового полуфабриката. М.: журнал «Кожевенно-обувная промышленность», 2006, №6.
   
6. 
   Богданов Н.В. Оценка свойств полуфабриката вспомогательных материалов и процессов в меховой промышленности. Сборник методик ОАО «НИИМП», М.: «Издательство «ИКАР», 2004 — 67 с.
   

М_сут – үлбір фабрикасының тәуліктік қуаты, дана/ тәул.

V_П – аппараттың пайдалы көлемі, л

Жк – сұйықтық коэффициенті, л/кг

m_і – і-ші шикізат түрінің 1 данасының массасы, сақтау әдісі

а_і – шикізаттың жоспарланған ассортименті, %

1. 
   Үлбір шикізатының түрлерін реттеу коэффициентін анықтау:
   

2. 
   Шикізаттың бір партиясының есептік массасын анықтау, кг
   

3.Ассортиментіне байланысты шикізаттың 1 дана массасын орташа шамамен анықтау.

4. Тәулігіне жібітілетін үлбір шикізатының партиясының санының есебін анықтау

6. Шікізат бір партиясының массасының өзрегісі:

Бөлшек сандар n_i мына сандарға жуықталады 0,33; 0,67; 0,25; 0,5 немесе 0,75.

бүтін сан

Мысалы,

10. Жеке шикізат түріне байланысты фабриканың тәуліктік шығарылымы, дана:

Мұндағы

7. 
   Беседин А.Н., Гаджиев З.Н. О некоторых направлениях развития малых предприятий потребительской кооперации. М.: Московский университет потребительской кооперации. Материалы международной научной конференции «Научный потенциал кооперации», 2005, с. 42-43.
   
8. 
   Беседин А.Н., Витюк И.Е., Гаджиев З.Н., Беседин Ф.А. Комплексный показатель качества мехового полуфабриката. М.: журнал «Кожевенно-обувная промышленность», 2006, №6.
   
9. 
   Богданов Н.В. Оценка свойств полуфабриката вспомогательных материалов и процессов в меховой промышленности. Сборник методик ОАО «НИИМП», М.: «Издательство «ИКАР», 2004 — 67 с.
   

Шошқа терісі зауыттарға ауданы бойынша қабылданады, сондықтан берілген есептемеде шикізат ауданының 10 кв.м дайын өнімге кететін шығыны ескеріледі.

Бастапқы мәліметтер

Мг – зауыттың жылдық қуаты, кв.дм.

Д – жылдық жұмыс күндер уақыты

аi – шикізат түріне байланысты жоспарланған дайын өнімнің ассортименті, %

Σаi=а1 + а2 + …+ аi = 100%

Рс – жұпты шикізаттың бір жұбының массасы, кг.

α – барабанды толтыру коэффициенті

VП – барабанның пайдалы көлемі, м³

жк – сұйықтық коэффициенті

mi – i-ші шикізат түрінің бір шикізат массасы, кг

Fi – i-ші шикізат түрінің бір шикізатының орташа ауданы, кв.дм.

18. 
    Дайын өнімдегі шикізат түрінің орналасу коэффициентін анықтау:
    

19. 
    Тері ассортимент түрі бойынша 100 кв.м шығынданатын орташаесептік шикізат нормасын анықтау, м²/100м²
    

20. 
    Бір шошқа терісінің орташа есептік массасын анықтау, кг.
    

21. 
    Бір шошқа терісінің орташа есептік ауданын анықтау, кв.дм.
    

22. 
    Ауданы бойынша тәуліктік шикізат қажеттілігін анықтау, м².
    

23. 
    Салмағы бойынша тәуліктік шикізат қажеттілігін анықтау:
    

24. 
    Тәуліктік шикізат партиясының есептік санын анықтау:
    

25. 
    Тәулігіне қабылданатын партия саны : n_сут (бүтін сан)
    

26. 
    Шикізат түрі бойынша партия санын анықтау:
    

27. 
    Шикізат түрі бойынша партия санының өзгерісі
    

28. 
    Шикізат түрі бойынша дайын өнім ассортиментінің өзгерісі:
    

29. 
    Дайын өнімнің ассортиментінің өзгерісінен кейінгі шикізат түрін орналастыру коэффициентін анықтау
    

30. 
    Дайын тері өнімдерінің 100 кв.м ауданы бойынша шикізат шығыны нормасының орташа есептік нормасы, м²/100м²
    

31. 
    Ауданы бойынша шикізаттың тәуліктік қажеттігі, кв.м.
    

32. 
    Салмағы бойынша шикізаттың тәуліктік қажеттігі, кг.
    

33. 
    Жеке партияның массасының өзгерісі, кг.
    

34. 
    Жеке партиядағы шикізат данасының саны:
    

10. 
    Беседин А.Н., Гаджиев З.Н. О некоторых направлениях развития малых предприятий потребительской кооперации. М.: Московский университет потребительской кооперации. Материалы международной научной конференции «Научный потенциал кооперации», 2005, с. 42-43.
    
11. 
    Беседин А.Н., Витюк И.Е., Гаджиев З.Н., Беседин Ф.А. Комплексный показатель качества мехового полуфабриката. М.: журнал «Кожевенно-обувная промышленность», 2006, №6.
    
12. 
    Богданов Н.В. Оценка свойств полуфабриката вспомогательных материалов и процессов в меховой промышленности. Сборник методик ОАО «НИИМП», М.: «Издательство «ИКАР», 2004 — 67 с.
    

Бастапқы мәліметтер:

М_г - жылына 200 млн.кв.дм

Д – 350 күн

і – шикізат түрлері бойынша жоспарланган дайын өнімнің ассортимент түрі, %

а₁ – 40 (ауыр өгіз)

а₂ – 30 (ауыр бұзау терісі)

а₃ – 30 (жеңіл өгіз)

100 кв.м.,кг арналған і – ші шығын нормасы

Аяқ киімнің төиенгі жақ бөлігіне арналған былғарыны шығаратын өндірісте шикізат нормасы емес дайын өнімді шығару нормасы ескеріледі. Шикізат шығыны нормасы дайын былғарыны шығаруға кері көлемде болады және дайын өнімнің 100 кв.м есептемесәмен анықталады. Шығары нормасында аяқ киімнің төменгі жақ бөлігіне арналған былғарының ауданы бойынша немесе жеке элемент (черпак, вороток, полы) бойынша бүтін болу қадағаланады.

і- ші шикізат былғарысының бүтін шығу нормасы:

ауыр өгіз – 490

ауыр бұзау терісі – 386

жеңіл өгіз – 365

і- ші шикізат түрінің бір данасының массасы:

барабанды толтыру коэффициенті α=0,9

сұйықтық коэффициенті – 3,5

Партия массасы:

1.Дайын өнімдегі шикізат түрлерін орналастыру коэффициентін анықтау:

2. 100 кв.м арналған і-ші шикізат шығыны нормасын анықтау:

3. 100 кв. м былғары шикізатының орташа есептік нормасын анықтау, кг:

4. Шикізаттың тәуліктік қажеттігін анықтау, кг

5. Тәулігіне шығарылатын шикізат партиясының санын есептеуді анықтау:

6. Тәулігіне қабылданатын шикізат партиясының саны – 9

7. Шикізат ассортименті бойынша партия санын анықтау:

8. Шикізат түрі бойынша дайын өнімнің ассортиментінің өзгерісі

9. 
   Дайын өнімнің ассортиментінің өзгерісінен кейінгі шикізат түрін орналастыру коэффициентін анықтау
   

9. 
   Дайын өнімнің ассортиментін өзгертуден кейінгі шикізат шығынының орташа есептік нормасын анықтау, кг/100м²
   

11. Партия санының өзгерісінен кейінгі шикізаттың тәуліктік қажеттілігі, кг

12. Шикізаттың бір партиясының өзгертілген массасы:

13. Бір партиядағы шикізат данасының саны

Есептік мәндер 1-кестеде.

1-кесте

Шикізат ассортименті және тәуліктік партия саны бойынша есептік мәндер