ГЛОССАРИЙ
Анекдот – грекше жарияланбаған,баспаға шықпаған,ауызша айтылған өткір сөз деген мағынаны білдіреді. Бұл атауды алғаш рет әдебиетте қолданған Рим тарихшысы П.Кисарийский.
Ауызша әдебиетте өлең тақпақ пен айтыс ретінде айтылатын сөздер екі жікке бөлінеді. Біреуі ақындар айтысы, екіншісі билердің билік үстінде, ру тартысының тұсында айтысатын сөздері – билер айтысы. (М.Әуезов. 175 б.)
Бақсы- монғол тілінде оқытушы, ұстаз деген сөз. Шаман діні бойынша тәңірдің сүйетін, жарылқайтын, аруақтың жарататын, қолдайтын адамы. Ол әрі жыршы,әрі күйші, әрі дәрігер, әрі сәуегей т.б.
Жазба айтыс – ерте заманда Шығыс поэзиясында, атап айтқанда, араб, парсы, монғол әдебиеттерінде болған үрдіс. Жазба айтыс – ауызша айтыстың заңды жалғасы. Ол сауаттылыққа, отырықшылдыққа қарай өріс тапты.(Ө.Күмісбаев)
каламбур – француз сөзі- сөз бен сөз тіркестерінің дыбысталуы жағығынан ұқсас келуі.
Қазақ балалар фольклоры – ауыз әдебиетіндегі бала тәрбиесіне арналған халықтық педагогиканың өмір тәжірибесінен алынған шығармалар жиынтығы.
Қисса –араб сөзі, әңгіме, тарих, мысал деген мағынаны білдіреді.
Лиро-эпос- лирикалық және лирикалық негізде жасалған әдеби шығарма.
Миф- табиғаттан тыс жай және «таңғажайып» құбылыстар мен уақиғалар туралы аңыз-әңгімелер.
Риторика- грек сөзі, шешен, ділмар деген мағынаны білдіреді. Риторика- шебер сөйлеуді, сөзбен сендіруді, сөзді құра білуді зерттейтін ғылым.
Синкретизм- грек сөзі-қосылу дегенді білдіреді, кең мағынасында. Мәдени шығармашылық түрлерінің, яғни өнердегі тек пен түр, жанрлардың және олардың жанрлық түрлерінің әу баста бөлінбей, бірлікте болғанын білдіреді.
Фантастика – грек сөзі – көзге елестету өнері. Өмір шындығын қиял тұрғысында әсірелеп бейнелеу
Фольклор (ағылшын сөзi – халық даналығы) сөзi ауыз әдебиетiн атау үшiн халықтық ғылыми термин ретiнде орныққан.
Эпос –грек сөзі- баяндау, әңгіме. Ең көне эпостық жанр-ертегі.
Достарыңызбен бөлісу: |
