Тақырып 3. Паскаль тілінің жалпы мінездемесі

5. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  өрнек;
  
• 
  арифметикалық өрнек;
  
• 
  логикалық өрнек;
  
• 
  операциялар;
  
• 
  стандарттық функциялар.
  

6. 
   TP математикалық өрнектерді жазу.
   
7. 
   Логикалық өрнектердің мәнін анықтай білу.
   
8. 
   TP программа құрылымыменн танысу және программа бөлімдерінің қызметін білу.
   

17. 
    Өрнек деген не?
    
18. 
    Арифметикалық өрнек деген не?
    
19. 
    Логикалық өрнек деген не?
    
20. 
    Бүтінсенды, заттық, символдық, логикалық типті айнымалылармен жасалатын операциялар?
    
21. 
    Қандай стандарттық функциялар бар?
    
22. 
    Өрнектерде амалдар қандай ретте орындалады?
    
23. 
    TP программа құрылымы қандай?
    
24. 
    Программа бөліктері не үшін қажет?
    

21. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
22. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№9, №10 Зертханалық сабақтар

7. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  оператор;
  
• 
  оператордың жазылу форматы.
  

8. 
   Айнымалыларға мәндер меншіктеу операторын пайдалану ережесімен, жазу форматымен, қызметімен танысу.
   
9. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  Ақпаратты енгізу;
  
• 
  Ақпаратты шығару;
  
• 
  Енгізу – шығарудың стандартты файлы.
  

10. 
    Шығару процедураларының пайдалану ережесімен, жазу форматымен, қызметімен, деректерді форматты түрде шығарумен танысу.
    
11. 
    Айнымалыларға мәндерді енгізу процедураларының пайдалану ережесімен, жазу форматымен танысу.
    
12. 
    Сызықтық құрылымды программаларды құруды үйрену.
    

10. 
    Оператор деген не?
    
11. 
    Оператордың жазу форматы?
    
12. 
    Айнымалыларға мәндерді енгізу процедураларының пайдалану ережесі, жазу форматы деген не?
    
13. 
    Ақпаратты енгізу деген не?
    
14. 
    Ақпаратты шығару деген не?
    
15. 
    Input және Output стандартты файлдар қызметі?
    
16. 
    Мәндерді шығару процедураларының қызметі, жазылу форматы?
    
17. 
    Ақпараттық форматты шығарылуы не үшін қолданылады?
    
18. 
    Мәндерді енгізу процедураларының қызметі, жазылу форматы?
    

23. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
24. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№11, №12 Зертханалық сабақтар

4. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  құрамды оператор;
  
• 
  метка.
  

5. 
   Операторларды пайдалану ережелері және жазылу форматы, қызметімен танысу:
   

• 
  goto
  
• 
  if…then…else…
  
• 
  case… of…
  

6. 
   Тармақталған құрылымды программалар құруды үйрену.
   

10. 
    Тармақталған алгоритм деген не?
    
11. 
    Метка деген не? Меткалар программаның қандай бөлігінде сипатталады?
    
12. 
    goto шартсыз көшу операторының жазылу форматы және қызметі?
    
13. 
    if…then…else… шартты көшу операторының жазылу форматы және қызметі?
    
14. 
    Қысқа форматта жазылған шартты көшу операторы қалай жұмыс істейді?
    
15. 
    Толық форматта жазылған шартты көшу операторы қалай жұмыс істейді?
    
16. 
    Қарапайым оператор дген не?
    
17. 
    Құрамды оператор деген не? Ол не үшін қолданылады?
    
18. 
    case… of…операторының жазылу форматы және қызметі?
    

25. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
26. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№13, №14 Зертханалық сабақтар

3. 
   Операторлардың жазылу форматы және қызметіменг танысу:
   

• 
  while …
  
• 
  repeat …
  
• 
  for …
  

4. 
   Циклдық құрылымды программалар құру.
   

5. 
   Циклдық алгоритм деген не?
   
6. 
   Шарты алдын ала берілген цикл операторының жазылу форматы және қызметі? Шарты алдын ала берілген цикл операторының жұмысын блок – схема түрінде беру?
   
7. 
   Шарты соңынан берілген цикл операторының жазылу форматы және қызметі? Шарты соңынан берілген цикл операторының жұмысын блок – схема түрінде беру?
   
8. 
   Параметрмен берілген цикл операторының жазылу форматы және қызметі. Параметрмен берілген цикл операторының жұмысын блок – схема түрінде?
   

27. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
28. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№15, №16 Зертханалық сабақтар

6. 
   TP ішкіпрограмма ұғымымен,ішкіпрограмма типтерімен танысу.
   
7. 
   Процедуралар мен функцияларды сипаттау ережелерімен танысу.
   
8. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  Формальды және фактілі параметрлер;
  
• 
  параметрлер-мәндер;
  
• 
  параметрлер-айнымалылар;
  
• 
  ауқымды және локальды айнымалылар.
  

9. 
   Негізгі программада процедуралар мен функцияларды шақыру тәсілдерімен танысу.
   
10. 
    Процедуралар мен функцияларды пайдаланып программа құруды үйрену.
    

11. 
    Ішкіпрограммалар ұғымы.
    
12. 
    Процедуралар мен функциялар.
    
13. 
    Процедуралар құрылымы,олардың сипаты және шақыру операторы.
    
14. 
    Формальды және фактілі параметрлер, олардың сәйкестік ережелері.
    
15. 
    Параметрлер-мәндер қозғалысын өзгерту.
    
16. 
    Параметрлер-айнымалылар – нәтижесін алу.
    
17. 
    Функцияның құрылымы.
    
18. 
    Функцияны шақырту.
    
19. 
    Процедуралар мен функциялар арасындағы айырмашылық (бірғана шешімді алу).
    
20. 
    Айнымалылар сатысы.
    

29. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
30. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№17, №18 Зертханалық сабақтар

5. 
   Деректер типімен танысу: шектелген, диапазондық.
   
6. 
   Шектелген және диапазондық типтегі деректерді сипаттау тәсілдерімен танысу.
   
7. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  массив;
  
• 
  массив өлшемділігі;
  
• 
  массивтерді сипаттау тәсілдері.
  

8. 
   Бірөлшемді массивтерді пайдаланып программа құруды үйрену.
   

9. 
   Шектелген типтегі айнымалылар?
   
10. 
    Диапазондық типтегі айнымалылар?
    
11. 
    Массив деген не?
    
12. 
    Массивтің өлшемділігі деген не?
    
13. 
    Программадағы бірөлшемді, екіөлшемді массивтерді қалай сипаттаймыз?
    
14. 
    Массив элементі?
    
15. 
    Массивті қалай толтыру қажет?
    
16. 
    Массивті экранға шығару?
    

31. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
32. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№19, №20 Зертханалық сабақтар

3. 
   Екіөлшемді массивті сипаттау тәсілдерімен танысу.
   
4. 
   Екіөлшемді массивті қолданып программа құру.
   

5. 
   Екі өлшемді массивті сипаттау?
   
6. 
   Екіөлшемді массив элементі?
   
7. 
   Екіөлшемді массивті толтыру?
   
8. 
   Екіөлшемді массивті экранға шығару?
   

33. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
34. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№21, №22 Зертханалық сабақтар

6. 
   Массивтің максимальды (минимальды) элементін табу алгоритмімен танысу.
   
7. 
   Массив элементтерін сұрыптау ұғымымен танысу.
   
8. 
   Массив элементтерін сұрыптау алгоритмімен танысу.
   
9. 
   Массивтің максимальды (минимальды) элементін табу программасын құру.
   
10. 
    Массив элементтерін сұрыптау программасын құру.
    

5. 
   Массивтің максимальды (минимальды) элементін табу алгоритмі?
   
6. 
   Массивті сұрыптау деген не?
   
7. 
   Тікелей таңдау әдісі бойынша массивті сұрыптау алгоритмі?
   
8. 
   Қарапайым ауыстыру әдісі бойынша массивті сұрыптау алгоритмі?
   

35. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
36. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№23, №24 Зертханалық сабақтар

5. 
   Деректердің "жол" типімен танысу.
   
6. 
   Жолдық типтегі айнымалыларды сипаттау тәсілдерімен танысу.
   
7. 
   Жолдармен жұмыстың стандарттық процедуралары мен функциялары.
   
8. 
   Жолдық типтегі айнымалыларды қолданып программа құру.
   

7. 
   Жол деген не?
   
8. 
   Программада жолдық айнымалы қалай сипатталады?
   
9. 
   Жолдық өрнек деген не?
   
10. 
    Жолдық айнымалылармен жасалатын операциялар?
    
11. 
    Жолдың жеке символын жазу?
    
12. 
    Жолдармен жұмыста қолданылатын процедура және функциялардың қызметі:
    

• 
  Length
  
• 
  Copy
  
• 
  Insert
  
• 
  Delete
  
• 
  UpCase
  
• 
  Str
  
• 
  Val
  

37. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
38. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№25, №26 Зертханалық сабақтар

4. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  файл;
  

• 
  Сыртқы файл;
  
• 
  Ішкі файл;
  
• 
  файл прямого доступа;
  
• 
  файл последовательного доступа;
  
• 
  файлдар типтері: типтелген, типтелмеген, мәтіндік.
  

5. 
   Файлдық айнымалыларды сипаттау тәсілдерімен танысу.
   
6. 
   Типтелген және мәтіндік файлдармен жұмыс істейтін стандарттық процедуралар мен функция мен танысу.
   

11. 
    Файл деген не?
    
12. 
    Файлдардың негізгі ерекшеліктері?
    
13. 
    Какие существуют преимущества использования файлов данных для обработки?
    
14. 
    Сыртқы файл және Ішкі файлдар деген не?
    
15. 
    Что такое файлы последовательного и прямого доступа?
    
16. 
    Типтелген, типтелмеген, мәтіндік файлдар деген не?
    
17. 
    Программадағы типтелген файлдарды қолдануды қалай сипаттаймыз?
    
18. 
    Типтелген файлдармен жұмыс істейтін процедуралар және функциялардың қызметі:
    

• 
  Eof
  
• 
  Assign
  
• 
  Reset
  
• 
  Rewrite
  
• 
  Write
  
• 
  Read
  
• 
  Seek
  
• 
  Close
  
• 
  Erase
  
• 
  Rename
  

19. 
    Программада мәтіндік файлды қолдану?
    
20. 
    Мәтіндік файлдармен жұмыс істейтін процедуралар және функциялардың қызметі:
    

• 
  Eoln
  
• 
  Append
  
• 
  Writeln
  
• 
  Readln
  

39. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
    
40. 
    Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
    

№27, №28 Зертханалық сабақтар

6. 
   Модуль ұғымымен танысу.
   
7. 
   Стандарттық модульдердің қызметімен танысу.
   
8. 
   Программаға модульдің қосылу тәсілдері.
   
9. 
   CRT модулінің процедуралары және функциялары.
   
10. 
    CRT модулінің процедуралары және функцияларын пайдаланып программа құруды үйрену.
    

7. 
   Модуль деген не?
   
8. 
   Стандарттық модульдердің қандай түрлері бар, және олар не үшін қолданылады?
   
9. 
   Программаға модульді қалай қосады?
   
10. 
    Қандай модуль программаға автоматты түрде қосылады?
    
11. 
    CRT модулі не үшін қажет?
    
12. 
    CRT модулінің процедуралары және функцияларының түрлері және олар не үшін қолданылады?
    

3. 
   Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
   
4. 
   Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
   

№29, №30 Зертханалық сабақтар

4. 
   Мына ұғымдармен танысу:
   

• 
  адаптер;
  
• 
  Адаптер типтері;
  
• 
  драйвер.
  

5. 
   GRAPH модулінің процедуралары және функцияларымен танысу.
   
6. 
   GRAPH модулінің процедуралары және функцияларын пайдаланып программа құруды үйрену.
   

7. 
   GRAPH модулінің қызметі?
   
8. 
   Адаптер деген не?
   
9. 
   Адаптер типтері?
   
10. 
    Драйвер деген не?
    
11. 
    Графикалық режимде жұмыс істеу және одан шығу?
    
12. 
    GRAPH модулінің процедуралары және функцияларының түрлері және оларды не үшін қолданылады?
    

3. 
   Сабақтың тақырыбы бойынша теоретикалық сұрақтарды қарастыру.
   
4. 
   Сабақтың тақырыбы бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау.
   

3.1. ОБСӨЖ тақырыптары

1. 
   Есептаудің алгоритмін құру
   

1. 
   Turbo Pascal ортасында жұмыс.
   
2. 
   
   

1. 
   «Деректер типтері», «Программада айнымалыларды сипаттау» тақырыптары бойынша жаттығулар орындау.
   

1. 
   «ТП арифметикалық өрнектерді жазу», «Логикалық өрнектердің мәнін есептеу» тақырыптары бойынша жаттығулар орындау.
   

1. 
   Сызықтық программа құру
   

1. 
   Шартты және шартсыз көшу операторларын пайдаланып программа құру.
   

1. Цикл операторларын пайдаланып программа құру.

1. Ішкі программаларды пайдаланып программа құру.

1. Екіөлшемді массивтерді пайдаланып программа құру.

1. Жазуларды пайдаланып программа құру

1. Файлдарды пайдаланып программа құру

1. Crt модулін пайдаланып программа құру.

1. Graph модулін пайдаланып программа құру.

3.2. СӨЖ тақырыптары
СӨЖ №1

1. Алгоритм қасиеті: детерминирланған және дискреттілік.

2. Алгоритмдерді алгоритмдік тілде жазу.

СӨЖ №2

1. Ассемблер деген не?

2. Ассемблер тілі деген не?

3. Компьютердің машиналық тілінен ассемблер тілінің айырмашылығы неде?

4. ИСП TP жұмыс істей отырып программаның дискіде exe-файлын қалай құрады?

СӨЖ №3

1. Деректер типтерін келтірудің қандай ережелері бар?

2. Абсолюттік айнымалы деген не?

СӨЖ №4

Есептеу үшін қандай формулаларды пайдалануға болады:

• 
  Сан дәрежелері;
  
• 
  tg x
  
• 
  ctg x
  
• 
  csc x
  
• 
  sc x
  
• 
  arcsin x
  
• 
  arccos x
  
• 
  arcctg x
  
• 
  log_a x
  

1. Read, Readln енгізу процедурасының көмегімен қандай айнымалыларды енгізуге болмайды?

2. Write, Writeln шығару процедурасының көмегімен қандай айнымалыларды енгізуге болмайды?

3. Символдық деректерді форматтыенгізуді қалай пайдалануға болады?

1. Кездейсоқ айнымалы түсінігі.

2. Кездейсоқ айнымалымен жұмыс істеудің процедуралар және функциялары.

СӨЖ №7

1. Кіріктірілген циклдар құрылымын ұйымдастыру.

1. Процедуралар мен функциялардың салыстырмалы характеристикасы.

1. Деректер типтері – Жиындар.

1. Программаны дайындағанда динамикалық жадыны пайдалану.

1. Программаны дайындағанда динамикалық жадыны пайдалану.

1. Нұсқалары бар жазулар қалай сипатталады?

2. Нұсқалары бар жазулар қандай жағдайларда пайдаланылады?

СӨЖ №13

1. Типтелмеген файлдармен жұмыс.

1. Модульдің құрылымы қандай?

2. Дыбыспен жұмыс.

СӨЖ №15

1. Диаграммалар мен функциялардың графигін тұрғызу.

1. 
   Алгоритмдер. Алгоритм типтері. Алгоритмдер қасиеті.
   
2. 
   Программалау тілдерінің классификациясы. Трансляторлар. Компьютерде есеп шығару кезеңдері
   
3. 
   Turbo Pascal. Тұрақтылар және айнымалылар. Айнымалылардың стандартты типтері. Стандарттық функциялар. Тұрақтылар және айнымалыларды сипаттау.
   
4. 
   Turbo Pascal. Өрнектер. Айнымалыларға мәндер меншіктеу операторы.
   
5. 
   Turbo Pascal. Паскаль – программаның құрылымы.
   
6. 
   Turbo Pascal. Шығару операторы. Форматты шығару.
   
7. 
   Turbo Pascal. Енгізу операторы.
   
8. 
   Turbo Pascal. Шартсыз және шартты көшу операторлары: goto, if, case.
   
9. 
   Turbo Pascal. Цикл операторы: for, while, until.
   
10. 
    Turbo Pascal. Айнымалылардың диапазондық және деректердің санаушы типтері
    
11. 
    Turbo Pascal. Массивтер.
    
12. 
    Turbo Pascal. Жолдар.
    
13. 
    Turbo Pascal. Процедуралар.
    
14. 
    Turbo Pascal. Функциялар.
    
15. 
    Turbo Pascal. Файлдар.
    
16. 
    Turbo Pascal. Мәтіндік файлдар.
    
17. 
    Turbo Pascal. Модульдер.
    
18. 
    Turbo Pascal. МодульCrt.
    
19. 
    Turbo Pascal. Модуль Graph.