Практикалы› ж±мыс №1 2 љайрау тЩсілі ар›ылы дайындаманы йЈдеу



бет1/3
Дата16.06.2016
өлшемі2.86 Mb.
#138334
  1   2   3


Мазм±ны

Кіріспе3Практикалы› ж±мыс №1 4Практикалы› ж±мыс №25Практикалы› ж±мыс №38Практикалы› ж±мыс №414Практикалы› ж±мыс №519Практикалы› ж±мыс №626Практикалы› ж±мыс №731Практикалы› ж±мыс №835Шдебиет41

Кіріспе

«Кесу теориясы мен технологиялы› системада“ы жылулы› процесы» пЩнін жа›сы меЈгеру Їшін студенттердіЈ йздік практикалы› ж±мысы Їлкен орыналады жЩне ал“ан білімді бекітеді



Практикалы› ж±мыста“ы методикалы› н±с›аулардыЈ ма›саты студенттердіЈ теориялы› курсы бойынша білімдерін ›ортындылау, “ылыми-зерттеу ж±мыстарын дамыту.

Ба“дарламада практикалы› ж±мыстарды орындау“а арнал“ан методикалы› н±с›аулар беріледі.

Берілген ж±мыстар кесу кезіндегі процестіЈ студенттердіЈ меЈгеруі мен тЇсінуі сия›ты жалпы с±ра›тарды ›амтиды.

Практикалы› ж±мыс №1
1.2 љайрау тЩсілі ар›ылы дайындаманы йЈдеу.
1.2.1.Кесу тЩртібініЈ элементтерін, негізгі уаытын анытау.
Мысал 1

Токарлы› станокта“ы айналу жиілігі n =500 айн/мин шпиндельдегі йЈделген диаметрі, D=120мм дайындаманыЈ кесу кезіндегі негізгі ›оз“алысыныЈ жылдамды“ын аны›тау.

Шы“арылуы:

1.љайрау тЩсілі кезіндегі кесудіЈ негізгі ›оз“алысыныЈ жылдамды“ы.



Мысал 2

Токарлы› станокта“ы кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ы V=215 м/мин Їшкірлеу кезіндегі станок шпиндельдіЈ айналу жиілігі диаметрі D=80 мм дайындаманы аны›тау.

Шы“арылуы:

1.Токарлы› станокта“ы шпинделініЈ айналу жиілігі.




Мысал 3

®шкірлеу кезіндегі диаметрі D0=148 мм дайындаманыЈ кесу тереЈдігі t аны›тау, ал соЈ“ы йЈдеуде – d=140 мм.

Шы“арылуы:

1.Бастап›ы Їшкірлеу кезіндегі кесу тереЈдігі




љортынды Їшкірлеу кезіндегі


Мысал 4

®шкірлеу кезіндегі ±зынды“ы l=200 м, D=70 мм-ден d=64 мм- ге дейінгі білік мойын йткелініЈ негізгі уа›ытын аны›тау. Станок шпиделініЈ айналу жиілігі n=600 айн/мин, кесу берілісі S0-0,4 мм/айн. иЈдеу 1 ж±мыс адымына орындалады. Кескіш йткелі жоспарда негізгі б±рыш φ=450.

Шы“арылуы:

1.љайрау кезіндегі негізгі уа›ыт



Шарт бойынша белгілі шама, кескіштіЈ ж±мыс адымыныЈ ±зынды“ы L=1+y+Δ, бас›а формула“а кіреді, м±нда кескішті б±рандамамен тесу ; кескіштіЈ арты› жЇруі Δ=1... 3мм .

Ж±мысты› адым саныныЈ i=1 кескіш тереЈдігі

сонда
КескіштіЈ арты› жЇруі Δ=2мм ›абылдаймыз. Сол себептен,
L=200+3+2+=205 мм;



Практикалы› ж±мыс №2
2.1 КескіштіЈ ›уаты мен кЇшін аны›тау
Мысал 5

љайрау кезіндегі дайындаманыЈ 40с, σв=650 МПА болат пластиналы 0атты 0орытпа Т5К10. кескішпен кесу кЇші Рz, Py, Px ›±райтын кесу теориясы эмпирикалы›формула ар›ылы аны›тау.

Кескіш тереЈдігі t=4 мм; кесу беріліс S0=0,6 мм/айн кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ы V=110 м/мин (мйлшермен 1,8 м/с). КескіштіЈ геометриялы› элементі алдыЈ“ы бет ›алпы- радиусты› жЇзбен; φ=600 , φ1=100; α=80; γ=100; λ= +50; r=1мм.

Шы“арылуы :

1. љайрау кезіндегі кескіш кЇші (Н) [1] аны›тамалады. М±нда формула жалпы тЇрінде кйрсетілген:

Эмпирикалы› формуланыЈ Щр бір ›±рамасы мына тЇрдегі кйрсетілумен аны›талады:

Негізгі кескіш кЇшін ›±райды (ескі атауы-кескіштіЈ тангенциалды› кЇші)



кескіш кЇшініЈ радиалды› ›±руы:

кескіш кЇшініЈ осьтік ›±руы:




2. Таблицадан коэффициенттіЈ мЩні мен формула дЩрежесініЈ кйрсеткішін жазып аламыз, берілген мысалда“ы шарт›а жа›ын: я“ни ›атанды› шегі σв=750 МПА ›атты болат кескішпен сырт›а болат ›айрауы:


3. Кескіш кЇшін сЩйкес келуші тЇзетілген коэффициент кіріспе жолымен есептегенде берілген йЈдеу шартыныЈ ерекшелігі мйлшерліктен ескерілуі тиіс. иЈделген затты› ›асиеті механикалы› сипаттамасында“ы тЇзетілген коэффициент кескіштіЈ геометриялы› элементтеріне сЩйкес таблицада берілген. Жо“рыда кйрсетілген мЩндер коэффициент Ср жЩне хр, yp, np σв=750 МПА (мйлшерімен 75 кгс/мм2) ›атаЈ ›орытпалы φ=450, γ=100, λ=0 б±рышпен кескіште “ана на›ты, ййткені тек бірге теЈ болады. Сонды›тан берілген йЈдеу шартына келесі тЇзетілген коэффициентті енгіземіз.

иЈделетін болат σв=65 кгс/мм2 механикалы› сипаттамма ›асиетіне







жоспарда“ы басты б±рыш›а φ=60°


Кесуші кермектіЈ жанама б±рышына λ= +5°



4. љ±рыл“ан Рz кЇшін аны›таймыз, жалпы тЇзетілген коэффициент ескере отырып


5. љ±рыл“ан Ру кЇшін аны›таймыз:

6.љ±рыл“ан Рх кЇшін аны›таймыз.



Мысал 6.

Мысал 5 шарты бойынша кесу теориясыныЈ эмпиркалы› формуласын ›олданбай кесу тЩртібініЈ ›алыпты таблицасын [2] пайдаланып, Рх, Рy, Рz , кесу кЇшін аны›та.

Шы“арылуы:

1.Келесі кезекпен 5 мысалды пайдаланып, негізгі ›±рыл“ан кесу кЇшін Рz аны›таймыз. Мысал шарты бойынша болат σв=65кгс/мм2 йЈдейміз. Сонды›тан таблицаныЈ тік жолында“ы «σв<=65» берілісті табамыз, берілгенге байланысты еЈ Їлкен: 0,65 мм/айн Одан кейін осыныЈ оЈ жа“ында“ы кйлденеЈ кесу тереЈдігін аны›таймыз берілгенге байланысты еЈ Їлкені 4,9 мм. Осыларды ескере отыра тік жолдан таблицаныЈ тйменгі бйлігі ар›ылы кесудіЈ тангенциалды› кЇшін Рzтабл = 390 кгс (тангенциалды› кЇш –кесудіЈ негізгі ›±рама кЇшініЈ Рz ескі атауы). Кесу кЇшіне KvPz арнал“ан тЇзетілген коэффициентін ескереміз. Берілген жылдамды› шарты бойынша V=110 м/мин KvPz=0,95 (интерполялы› мЩні табыл“ан KvPz=1, V=70 м/мин жЩне KvPz=0,83, V=240м/мин).

Онда Ал бірлігі бойынша
2.Мысал 7 ар›ылы кесудіЈ осьтік ›±рама кЇшін Рх, аны›таймыз. Болат Їшін σв=57... 67 кгс/мм2 ; t=4мм; S0=0,75 мм/айн; φ=60°, v≈100м/мин находим Pxтабл=145 кгс мЩнін табамыз. ТЇзетілген коэффициенті ескеое келе Рх; KγPx=1, ййткені шарт бойынша γ=+10°, KγPx=0,85, ййткені шарт бойынша λ=+5°;

СИ бойынша Рх≈10*123=1230Н.

љолданып отыр“ан ›алыпта кесудіЈ радиалды› ›±рама Ру аны›тайтын таблица жо›. Сонды›тан оныЈ мЩнін аны›таймыз.

Кесу теориясыныЈ эмпирикалы› формуласы ар›ылы табыл“ан берілген йЈдеудіЈ шарты есептелген кеу ›±рама кЇшініЈ салыстырмалы мЩнін йте аз мйлшерде бір-бірінен ауыт›иды деуге болады.
Мысал 7
Кесуге кеткен›уатты N жЩне кесу кедергісініЈ моментін Морт табу керек, егер ›айрау кезіндегі дайындаманыЈ диаметрі D=70мм кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ымен υ=140 м/мин (≈2,3 м/с), негізгі кесудіЈ ›±рама кЇші Pz=3100 H (≈310 кгс).

Шы“арылуы:

1.Кесуге кеткен ›уат

Кесу кедергісініЈ моменті

СИ бірілігі бойнаша





Мысал 8

°штау кезінде дайындаманыЈ ›атты ›орытпа болаты 40Х σв=700МПа (≈70кгс/м2) кесуде ›олданыл“ан ›уатты кесудіЈ ›алыпты тЩртібініЈ кймегімен аны›талады.

Кесу тЩртібі: t=3,8 мм; S0=0,7 мм/айн; υ=105м/мин (1,75 м/с). КесудіЈ геометриялы› элементі: φ = 45°; γ = +10°; λ =0°; r = 1мм. Берілген кесудіЈ тЩртібініЈ ж±мысына токарлы-винт кескіш станогына 16К20 ›уаттыЈ жеткіліктілігін аны›тау.

Шы“арылуы:

1.[2] ›алып ар›ылы кесуге кеткен ›уатты аны›таймыз. (карта 7, с. 48) σв=59... 97 кгс/мм 2; t =4мм; S0 =0,75 мм/айн, υ≈ 105м/мин ›уат Nтабл = 7 кВт.
2. Берілген кесудіЈ геометриялы› элементі тЇзетілген коэффициент ›уат›а КN=1 Cонды›тан Nкес = Nтабл = 7кВт.
3. Кесу мЇмкін егер Nк<=Nшп, м±нда Nшп, м±нда Nшп-сым бойында“ы станок шпинделініЈ ›уаты.
4.љуат (кВт) Nшп = Nд η. СтаноктыЈ паспортты› берілісі бойынша 16К20 = 0,75;

Со“ан байланысты йЈдеу орынды.



Практикалы› ж±мыс №3
1.3 Кесу тЩртібініЈ атауы.

Мысал 9.

љайрау кезіндеігі болат 35 σв=600МПа (≈60кгс/мм2). дайындама кесудіЈ кескіш ›асиеті жіберілетін эмпирикалы› формула ар›ылы кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ын табу керек. итпелі токарлы кескіш ›атты Т14К8 ›орытпалы ж±›а ›абы›пен жабды›тал“ан ›иылысу корпусы В х Н=16 х 25 ; t=2,5мм; S0 =0,30… 0,70 мм/айн тік периодты кескіш Т0=60мин. КескіштіЈ геометриялы› элементі: φ = 60°; φ1=10°; γ =12°; α =12°; r =1мм. АлдыЈ“ы ›абат тЇрі –кері радиус.

Шы“арылуы 1: Кескішке жіберілген кесу жылдамды“ы [1]

2. 17 таблицада“ы (269-270 б) Сυ коэффициенттіЈ мЩнін хυ, уυ дЩреже кйрсеткіштерініЈ ›±рамалы болаттан σв =750 S0=0,30…0,70мм/айн, дайындаманыЈ сырт›ы ›айрауы Їшін ›атты ›орытпа маркасы Т15кВ теріп жазамыз (тЇзелген коэффициенттіЈ келесі кіріспесін ескеріп, ›атты болат маркасын ›абылдаймыз Т14К8):
Сυ=350; хυ =0,15; уυ=0,35 жЩне m=0,2 .
3. Келтірілген коэффициенттіЈ мЩні Сυ жЩне дЩреже кйрсеткіштері тек сырт›ы ›айрау кескішіне арнал“ан. љ±рамалы кймір›ыш›ылды болат Їшін σв = 750МПа, φ =45° б±рышпен йЈдеу кезінде беткі бйлігісіз ›атты болат Т15К6 ж±›а ›абы›пен жабды›тал“ан. Сонды›тан б±л йЈдеу шарт Щр бір тЇзетілген коэффициент бірге теЈ (табл.5, 6, 18).

4.Мысалда берілген йЈдеу шарты ›алыптыдан σв=600МПа дайындаманыЈ беткі жа“дайымен (прокат бйлікпен) ›атты ›орытпаныЈ маркасымен (Т14К8) жЩне φ (60°) б±рышпен ерекшелінеді.

ТЇзетілген коэффициент Кмυ, йЈделген материалды› физика-механикалы› ›асиетіне Щсерін ескере отырып: . Kr коэффициенті йЈдеуіне байланысты болат групасын сипаттайды. Кймір›ыш›ылды болат Їшін σв = 600МПа; Кr = 1 (табл 2, 2с.262). љатты болат палстиналы кескіш Їшін кйрсеткіш дЩрежесін nυ табамыз:
nυ=1; Kмυ=1.
ТЇзетілген коэффициентті Кпυ, дайындаманыЈ беткі йабаты жа“дайыныЈ Щсерін ескереміз. Прокатты даындама Їшін Кпυ=0,9 (табл. 5, б. 263).

ТЇзетілген коэффициентті Киυ, ›±рал-жабды›ты материалдыЈ Щсерін ескере отыра аны›таймыз. љ±рама болаттыЈ йЈдеу кезіндегі ›атты ›орытпа Т14К8 Їшін Киυ=0,8.

ТЇзетілген коэффициентті Кφυ жоспарда“ы негізгі б±рыш φ Щсерін аны›таймыз. (табл 18, б 271) φ =60°, Кφυ= 0,9 Їшін.
5.Кескішке жіберілген кесу кезіндегі ›айраудыЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ы берілген шарт бойынша

КоэффициенттіЈ мЩні мен дЩреже кйрсеткішін орнына ›ойып мынаны аламыз:




Мысал 10.

Токарлы-винткескіш 16К20 станогында D=66 мм –ден d=60h11 мм –ге дейін l=30 мм ±зынды›ты валдыЈ мойын жолында ›айрау жЇргізіледі. иЈделген беттіЈ ішкі йлшемі Ra=6,3 мкм. Станок жЇйесі –›алыптасу –›±рал-жабды›-дайындама ›ажетті деЈгейде ›атты емес. йЈдеу жобасы 22 суретте. љажет: Кесетін ›±рал-жабды›ты таЈдау, кесу тЩртібін ›±растыру; негізгі уа›ытты аны›тау.

Шы“арылуы:

І.1.Кескіш таЈдап, оныЈ геометриялы› элементін ›±рамыз. Кескіш тЇрі-йтпелі токарлы оЈ жа›ты тік. Ж±мыс бйлімініЈ материлы-ж±›а бет-›атты ›орытпа Т15К6 (табл. 6, б.149); кескіш корпусыныЈ материалы-болат 45.

Кескіш корпусыныЈ кйлденеЈ ›иылысуыныЈ йлшемін таЈдаймыз. 16К20 станогында кескіштіЈ тіреу жазы›ты“ынан центр сызы“ына дейін 25 мм. Сонды›тан, кескіш ›±рыл“ысы сатаноктыЈ ±шынан центрге дейін корпус Н=25 мм біліктікті ›абылдаймыз. Б±л Н йлшемі стандарт боынша корпус еніне дЩл келеді В=16 мм. Со“ан байланысты, В х Н=16 х 25 ›абылдаймыз; ксекіш ±зынды“ы 150 мм.

КескіштіЈ геометриялы› элементі: алдыЈ“ы ›абат тЇрі-радиусты› ›атайтатын ›алып (тЇр ΙΙΙ б), радиусты› лунка ені В=2мм, лунка радиусы R=44 мм (табл. 29, б. 187); алдыЈ“ы б±рыш γ=15°, ›атайтатын ›алыптыЈ алдыЈ“ы б±рыш γф=-5°; негізгі арт›ы б±рышы α=12°; негізгі кесу бйлігініЈ иілу б±рышы λ=0° (табл. 30, б. 188); жоспарда“ы негізгі б±рыш φ=60°; жоспарда“ы кймекші б±рыш φ1=15° (табл. 31, б. 190); биіктік радиусы r=1мм (табл. 32, б. 190 жЩне табл. 3, 4, б. 420).

ΙΙ. КесудіЈ тЩртібін та“айындау.

КесудіЈ тереЈдігін аны›таймыз. иЈдеудіЈ тймендеуі 1 йткел ішінде шешеіледі, сонды›тан i=1 деп ›абылдаймыз. Сонда

(1)

2.Берілісті белгілейміз (табл. 4, б. 420). Беттік йлшемі Їшін Ra=6,3мм болатты кескіш ар›ылы йЈдеу r=11 мм радиуспен биіктікте S0 = 0,45... 0,60 мм/айн. Берілістегі тЇзетілген коэффициентті ескереміз, 1,25 теЈ S0 = (0,45-0,60) 1,25 = 0,56… 0,75 мм/айн. Орташа мЩнді ›абылдаймыз S0=0,65 мм/айн.

16К20 болаттыЈ берілген ›±жаттарынан берілісті бай›аймыз: S0=0,6 мм/айн.
3.Тік кескіштіЈ периодын белгілейміз Т=60 мин (б 415).
4. КесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ын аны›таймыз. КескіштіЈ кесу ›асиетіне байланысты (б 415).

(2)

Таблица 8 бойынша (б 422) коэффициент мЩні кйрсеткіш дЩреже m, xυ, yυ формуласын аны›таймыз. љатты ›орытпаныЈ сырт›ы ›айрауы Їшін Т15К6 жЩне S0=0,6 мм/айн


С0=350; xυ=0,15; yυ=0,35; m=0,2.
Кесу жылдамды“ына тЇзетілген коэффийиентті ескереміз. Кυ- жалпы тЇзетілген коэффициент, тЇзетілген коэффициенттіЈ шы“армасына теЈ, йЈдеу шартыныЈ йзгерісін ескеретін осы коэффициенттіЈ мЩнін аны›таймыз; Кмυ-тЇзетілген коэффициент йЈделетін материалдыЈ механикалы› ›асиетініЈ йзгерісін ескеретін (табл. 9, б. 424).



. (3)

Шарт бойынша: σв= 720 МПа;

Кпυ-тЇзетілген коэффициент дайындаманыЈ бетініЈ жа“дайын ескеретін (табл. 14, б. 426); Кпυ=0,8, ййткені дайындама -йЈделген беттіЈ ›абаты; Киυ –тЇзетілген коэффициент, ›±рал-жабды›тыЈ ж±мыс бйлігініЈ материалдар йзгерісін ескеретін (табл. 15, б. 426); Киυ=1, ййткені ›атты ›орытпа Т15К6 ›абылдан“ан . Кυ-тЇзетілген коэффициент, жоспарда“ы негізігі б±рыш йзгерісін ескеретін (табл. 16, б. 427); Кυ=0,9, ййткені =60°; Коυ-тЇзетілген коэффициент йЈдеу тЇрін ескеретін (табл. 17, б. 427); Коυ =1, ййткені сырт›ы ›иылсу орындалады.

КесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ыныЈ жалпы тЇзетілген коэффициентін аны›таймыз.


Кυ= Кмυ Кпυ Киυ Кυ Коυ =1,04*0,8*1*0,9*1=0,749. (4)
Табыл“ани барлы› мЩндерді ›оямыз, сонда аламыз.





5.ШпиндельдіЈ майналу бірілігін аны›таймыз, аны›тал“ан жылдамды››а байланысты

(5)

Мод.16К20 станоктыЈ берілген ›±жаты бойынша шпиндельдіЈ айналу бірлігін жЩне айналу бірлігініЈ на›ты мЩнін т±р“ызамыз: ng=500 айн/мин.
6.КесудіЈ негізгі ›оз“алыстыЈ на›ты жылдамды“ын аны›таймыз.
(6)
7. Кесудін негізгі ›±рама кЇшін аны›таймыз (кгс)
(б. 427) (7)
Кесте бойынша (б. 429) коэффициент мЩнін жЩне кйрсеткіш дЩреже формуласын табамыз. Сырт›ы ›айрау кезіндегі кесудіЈ ›атты ›ортпалы ›±рама болат Їшін σв=750МПа:

=300; =1, =0,75, = -0,15.

Кесу кЇшіне тЇзетілген коэффициентті ескереміз. -жалпы тЇзетілген коэффициент жеке тЇзетілген коэффициент шы“армасына теЈ йЈдеудіЈ йзгеріс шартын ескеретін. Осы коэффициенттіЈ мЩнін аны›таймыз. -тЇзетілген коэффициент, йЈделетін материалдыЈ механикалы› ›асиетініЈ йзгерісін ескеретін (табл. 21, б. 430);

. (8)


Кйрсеткіш дЩрежесін np (табл. 22, б. 430); бойынша аны›таймыз. КесудіЈ ›атты ›орытпалы ›±рама болатты йЈдеу Їшін np=0,75. Шарт бойынша σв=720МПа. Сонда



-тЇзетілгенкоэффициент, жоспарда“ы негізгі б±рыш йзгерісін ескеретін (табл. 24, б. 431) =60° пен кесудіЈ ›атты ›орытпасы Їшін -тЇзетілген коэффициент, алдыЈ“ы б±рыш γ, йзгерісін ескеретін (табл. 24, б. 431) ййткені γ=15° («γ=10°» жолы бойынша ›абылдан“ан) -тЇзетілген коэффициент, негізгі кесу бйлігініЈ иілу б±рышы λ йзгерісін ескеретін (табл. 24, б. 431) ййткені λ=0° келтірілген формулада кесу кЇшініЈ Рz йлшемі υД-кесудіЈ на›ты жылдамды“ы υД = 103,7 м/мин =1,73 м/с.

Кесу кЇшіне жалпы тЇзетілген коэффициенті аны›таймыз.




Табыл“ан барлы› йлшемдерді формула“а ›оямыз.

СИ бірлігі бойынша Рz=9,81*283,48=2780,94Н.

8.Кесуге кеткен ›уатты аны›таймыз.


(б. 431)
м±нд“ы Рz-кгс, υд-м/мин;

СИ бірлігі бойынша


(10)

м±нда“ы Рz=Н, υд-м/с.




9.Станок приводыныЈ ›уаты жеткіліктілігін тексереміз. Міндетті тЇрде шарттыЈ орындалуын тексереміз.

Nкес  Nшп. (11)

Nшп = Nд η кВт. (12)

16К20 станоктыЈ берілген ›±жатынан табамыз

Nд= 10кВт; η=0,75; Nшп =10*0,75=7,5кВт.
Осыдан, 4,817,5, сонымен йЈдеу жЇргізіледі.
Шектен тыс салма› тЇскен станок жа“дайында ›уат бойына шектен тыс салма› коэффициентін аны›таймыз Кп:
. (13)
Келесі станок шпинделініЈ айналу бірлігініЈ еЈ кіші жаЈа мЩні аны›талады n (об/мин), осында мына шарт орындалады Nкес = Nшп. Осыдан шы“ады кесуге кеткен ›уат кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ына υ жЩне шпиндельдіЈ айналу бірлігіне n тура пропорционал.

, (14)

м±нда“ы nД-шпиндельдіЈ на›ты айналу бірлігініЈ мЩні жо“арыда“ы 5-ші бйлімде ›абылдан“ан.

ΙΙΙ. Негізгі уа›ытты аны›таймыз (мин).

(15)

Есепте формуланыЈ келесі йлшемдері табыл“ан: йткел саны i=1, станок шпинделілініЈ айналу бірлігі nД = 500 айн/мин кескіш берілісі S0 = 0,6 мм/айн.

Кескіш ж±мысыныЈ жЇріс ±зынды“ын аны›таймыз L, мм:
L = l +y + мм.
Шарт бойынша l=300 мм кескіштіЈ кесу кезінде y = t ctg =3 ctg 60°=3*0,58=1,7 мм . Кескіш жЇрісі = (1 ... 3) мм; ›абылдаймыз =2 мм .

L=300+1,7+2=303,7 мм.


Сурет 1-10мысалдаfы -4деу жобасы



Практикалы› ж±мыс №4
4.1 СЇргілеу кезіндегі кесу тЩртібініЈ орындалуы.
Мысал 11

КйлденеЈ –сЇргілеу станокта 7305 беткі екі В=90мм жЩне ±зынды“ы l=200мм.

иЈдеу кезіндегі тймендеу h=2мм. иЈделген беттіЈ йлшемі Rz=20мкм. Дайындама материалы –болат 35 σв=600МПа, алдын ала йЈделген. КескіштіЈ кйлденеЈ ›иылысуы 20х30мм (станоктыЈ кесу±ста“ышыныЈ йлшемімен). Станок жЇйесі –›±рал-жабды›-›атты дайындама. љажет: кесетін ›±рал-жабды› таЈдау ; ›алыпты таблица бойынша кесу тЩртібін орнату; негізгі уа›ытты аны›тау.

Шы“арылуы:

1.Кескіш таЈдап, оныЈ геометриялы› элементінен мЩнін табамыз [4]. итпелі сЇргілеу кескішті ›абылдаймыз. Ж±мыс бйлімініЈ материалы-жылдам кесуші болат Р18 (немесе Р6М5). 2 бйлім бойынша геометриялы› элементті кескіштіЈ мЩнін таЈдаймыз (б. 358-359): алдыЈ“ы беттіЈ тЇрі –радиусты› ›алыппен лунка екі В=7,5мм; =45°.
ΙΙ. Кесу тЩртібін та“айындау.


  1. Кесу тереЈдігін орнатамыз. иЈдеудіЈ берілген шарты бойынша бір ж±мыс жЇрісі ішінде тймендетуді алып тастау“а. Сонда t=h=2 мм




  1. 95 Карта бойынша (б. 169) берілісті ›±рамыз. Берілген йлшемге йЈделген бет Rz=20 мкм (ескі атауы 5) жЩне кескіш, басыныЈ радиусы r=2 мм S2x=0,5 … 0,7 мм/дв. Станокта берілісті тЇзетеміз.

3.КескіштіЈ тйзімділік периодын та“айындаймыз. љолданыл“ан нормативте сЇргілеу кескіштіЈ тйзімділік с±ранысы жо›. Жылдам кесуші Р18 болаттан жасал“ан пластина болат ›±рылмасынан тйзімділік дайындамасы Щдетте ›алыпты шарт ж±мысыныЈ тйзімділік периоды Т=120 мин . Т=60 мин кезінде кесу жылдамды“ына тЇзетілген коэффициент ›олданылады, ал тйзімділікте ([4], б. 365, табл. 11, 5 бйлім).

КескіштіЈ арт›ы бетініЈ тозу шегі h3=1,5 мм (бйлім 3, б. 370).
4.КесудіЈ кескіш ›асиетіне байланысты кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ын аны›таймыз (96 карта бойынша, б. 170-171). σв = 58  61 кгс/мм2, t =2,8мм, S2x = 0,61 мм/2хд, алдын ала йЈделген шыЈдал“ы мен б±рыш =45°, υтабл=24 мм/мин. Картада жылдамды››а тЇзетілген коэффициент келтірілмейді. Сонды›тан , υИ = υтабл =24 м/мин (0,40 м/с).

5. Сыр“а›тыЈ ›ос сан жЇрісі 1 мин ішінде кесудіЈ негізігі ›оз“алыс жылдамды“ына сЩйкес келеді


м±нда“ы -ж±мыс жылдамды“ыныЈ байланысымен сыр“а›тыЈ ›айтымды жЇрісі.

Ж±мыс жЇрісініЈ жылдамды“ы υр.х= υИ = 24м/мин. Сыр“а› жЇрісініЈ ±зынды“ы L = 1+1пер. Екі жа›ты кескіш жЇрісі сЇргілеу ±зынды“ында l =200 мм ›±ралды 500 мм. Сонда
L = 200+50+250 мм.
СтаноктыЈ паспортты› берілісі бойынша ж±мыс жылдамды“ыныЈ байланысы мен ›айтымды жЇрісті табамыз, сыр“а› жЇрісініЈ ±зынды“ына L =250 мм, m =0,799. Сонда.

6. Паспортты› беріліс бойынша сыр“а›тыЈ ›ос сан жЇрісін тЇзетіп, сыр“а›тыЈ на›ты ›ос сан жЇрісін табамыз. kД =53 дв ход/мин.
7.Сыр“а›тыЈ на›ты ж±мыс жЇрісі

.
8.КесудіЈ негізгі ›±рама кЇшін аны›таймыз σв= 40 ... 66 кг/мм2, S2x =0,60 мм/дв. ход жЩне t=2,4 мм, Рz табл=240 кгс, кесу кЇшіне тЇзетілген коэффициентті табамыз. Кескіш Їшін алдыЈ“ы б±рыш γ=20° дайындаманы йЈдеу кезіндегі болат σв = 80 кгс/мм2: , сонды›тан Рz= Рz табл=240 кгс немесе Рz=9,81*240=2,355 кН.
9. КесудіЈ негізгі ›±рама кЇшін Рz станок сыр“а“ыныЈ максималды болу кЇшіне Рmax ›оямыз, станок паспорт бойынша табамыз L=250 мм жЩне КД=53 дв. ход/мин Рmax= 8,22 кН. иЈдеу орындалады, егер мына шарт орындалса Рz= Рmax (2,3558,22), сонды›тан йЈдеу орындалады.
ΙΙΙ. Негізгі уа›ыт

КескіштіЈ жанама кесуі В1=t ctg =2 ctg 45°=2 мм. КескіштіЈ жанама жЇрісі В2 = 2 … 3 мм, В2 =2 мм..


Мысал 12.

7А256 сЇргілеу станогынада дайындаманыЈ 2 бетіне сЇргілеу орындалады-ЇстіЈгі жалпа› беттік ені В=250 мм жЩне бЇйір беттік ені В=250 мм. Шр бір йЈделген беттіЈ ±зынды“ы 4000 мм. иЈдеудіЈ тймендеуі h=10 мм. Дайындама материалы – с±р чугун СЧ15 190 НВ ›аттылы›пен . бйлік бойынша алдын ала йЈдеу. Бір мезгілде дайындаманыЈ станок столы бір-біріне 2 параллель орналасып йЈделеді, станоктыЈ 4 суппортын ›олданып (жо“ары беттік дайындама 2 тігінен суппорт кйлденеЈ беріліс, ал жанама – 2 жанама суппорт тігінен беріліс ар›ылы йЈделеді). Станок жЇйесі –›±рал-жабды›-›атты дайындама. иЈдеу жобасы 44 суретте кйрсетілген.

љажет: кесу ›±рал-жабды“ын таЈдау, кесу тЩртібін та“айындау, негізгі уа›ытты аны›тау.

Шы“арылуы:

І. љ±рал-жабды›ты таЈдап, оныЈ геометриялы› элеменініЈ [2] мЩнін ›±рамызх. Б±л операцияны орындау Їшін кескіштіЈ 4 йтпелі сЇргілеуді ›олданамыз, ›атты ›орытпалы ВК8 пластинамен жабды›тал“ан. Кесек сЇргілеу станогында Щдетте Їлкен ›иылысу кескіш ›олданылады. КйлденеЈ ›иылысу ±ста“ыш йлшемді В х Н=40 х 60 мм кескішті ›абылдаймыз. љиылысу кескіш ГОСТ 2209-82 ›абылдау Їшін ›атты ›орытпалы пластинаны тЇрі 0123 ›арастырамыз (пластина ›алыЈды“ы 10,5 мм). КескіштіЈ геометриалы› элементін 2 бйлімнен таЈдаймыз (б. 358, 359). АлдыЈ“ы беттіЈ тЇрі жалпа›; =45°.
ΙΙ. Кесу тЩртібін та“айындаймыз.ийткені реттеуде кескіштіЈ ж±мыс шартыныЈ айырмашылы“ы жо›, онда есептелген ексу тЩртібі барлы› 4 кескіш Їшін орта› болады.
1.Кесу тереЈдігін ›алыптастырамыз . Бір ж±мыс жЇрісі ішіндегі тймендеу t = h = 10 мм .
2.Берілісті та“айындаймыз . Чугунды сЇргілеу Їшін; кескіш ›иылысуы 40 х 60 мм жЩне t=12 мм, S2x =3 … 2,5 мм/дв.ход . На›ты факторлар ар›ылы ±сыныста“ы берілісті тексереміз:

а) максималды берілісті табамыз, кескіш ±ста“ышыныЈ тйзімділігіне байланысты: ›атты ›орытпалы кескіш Їшін t=10 мм жЩне ±ста“ыш ›иылысуы В х Н =40 х 60 мм ,S2x=8,7 мм/дв. ход . Берілісті тЇзетілген коэффициент кескіштіЈ ›оз“алыстан шы“у ±зынды“ына байланысты кірмейді, ›алыпты ›оз“алыстан шы“уды ›абылдаймыз.1=2,5Н .

б) максималды берілісті табамыз, ›атты ›орытпалы пластина тйзімділігіне байланысты. Б±рыш =45° Їшін, t=13 мм пластина ›алыЈды“ы в  10 мм. Sдоп=7,8 мм/дв.ход . ТЇзетілген коэффициентті 0,8 ескереміз, ййткені сЇргілеу кезінде со››ымен йЈдеу жЇргізіледі: Sдоп =7,8 х 0,8 =5,8 мм/дв.ход. Сонды›тан не ±ста“ыш тйзімділігі, не ›атты ›орытпалы пластина тйзімділігі берілген карта 86 берілісті на›тыландырмайды: S2x =3,0 ... 2,5 мм/дв.ход. Станокта“ы берілісті тЇзете отырып, S2x =3,0 мм/дв.ход ›абылдаймыз.
3. КескіштіЈ ттйзімділік периодын та“айындаймыз. љолданыл“ан нормативте кескіш сЇргілеуініЈ тйзімділік ±сынысы жо› ›атты ›орытпалы ВК8 пластинадан жасал“ан кескішті с±р чугун сЇргілеу дайындама Щдетте ›алыпты шарт ж±мысыныЈ тйзімділік периоды Т=120 мин, Т=60 мин кезінде кесу жылдамды“ына тЇзетілген коэффициент ›олданылады, ал тйзімділікте Т=18 мин [5]

КескіштіЈ арт›ы бетініЈ тозу шегі h3=1 мм


4. КесудіЈ кескіш ›асиетіне байланысты кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ын аны›тайды 143-229 НВ Їшін t=20 мм, S2x=3,3 мм/дв.ход алдын ала йЈделмеген бет пен б±рыш  =45°, υтабл= 18,8 м/мин. Картада жылдамды››а тЇзетілген коэффициент келтірілмейді. Сонды›тан υИ = υтабл= 18,8 м/мин (0,31 м/с). Табыл“ан негізгі ›оз“алыс жылдамды“ыныЈ мЩні мЇмкін станокта аны›тал“ан, ййткені станок столыныЈ ›оз“алыс жылдамды“ы 7А256 6-75 м/мин аралы› сатымен мйлшерленеді.
5.СтолдыЈ ›ос сан жЇрісі 1 мин ішінде кесудіЈ негізгі ›оз“алыс жылдамды“ына сЩйкес келеді.


Ж±мыс жЇрісініЈ жылдамды“ы υр.хИ=18,8м/мин ›айтымды жЇріс жылдамды“ы станок паспорты бойынша аны›талады:максималды жылдамды›ты ›абылдаймыз υх..х =75 м/мин. Сонда Стол жЇрісініЈ ±зынды“ы L=1+1пер. Екі жа›ты кескіш жЇрісі сЇргілеу ±зынды“ында l=4000 м ›±райды 325 мм. Сонда
L=4000+325=4325 мм;


6.КесудіЈ негізгі ›±рама кЇшін аны›таймыз. љатты ›орытпа Їшін ВК8, S2x = 3,1 мм/дв.ход, t =11,5 мм, Pz табл=200 кгс. Картада келтірілген кесу кЇшіндегі тЇзетілген коэффицент берілген йЈдеу шартына Щсер етпейді ( =45° б±рыш жЩне γ = 8° Їшін) . Сонды›тан , Pz = Pz табл =2000 кгс. ийткені бір мезгілде біртЇрлі кесу тЩртібімен 4 кескіш ж±мыс істейді (шарт бойынша бір мезгілде 2 дайындама йЈделеді), онда кесу кЇшіне міндетті тЇрде кйбейту керек 4: Pz=2000 4 =8000 кгс, СИ бірлігі бойынша Pz= 9,81 80000=78500 Н= 78,5 кН
7. Pz кЇшін мЇмкін болатын максималды кЇшпен Pmax салыстырамыз. Станок паспорты Їшін υр.х=18,8 м/мин табамыз; жетекші мЇмкіндігі Pmax = 95 кН жЩне еЈ Їлкен Щлсіз звено мЇмкіндігі Pmax=180 кН. иЈдеу жЇргізіледі , егер Рz<= Pmax. Б±л жа“дайда 78,59,5 , я“ни йЈдеу жЇргізіледі. Паспортты сЇргілеу станогында 7А256 стол жЇрісініЈ Щр тЇрлі ж±мыс жылдамды›та“ы мЇмкіндік кЇшіне байланысты орындал“ан шартты Рz<= Pmax тексеруге мЇмкіндік береді, станок ›уатыныЈ кесу тЩртібініЈ ›алыптастыруын тексеруге де болады.
III. негізгі уа›ыт.


КескіштіЈ жанама кесуі В1= t ctg =10 ctg 45°=10 мм. КескіштіЈ жанама жЇрісі В2=2 … 5 мм; В2=3 мм. Негізгі уа›ытты дайындаманыЈ жал“астырушы йтпелі сЇргілеу ЇстініЈ бетін ескереміз. ОныЈ еніне 520 мм жанама жа›та“ы тймендетуді 10 мм ›осу“а болады. Сонда В= 530+10+3 = 543 мм.

ийткені 1 мезгілде 2 дайындама йЈделеді, негізгі уа›ыт 1 дайындама“а кеткен сЇргілеу.

.

Сурет 2- 12 мысал“а йЈдеу жобасы.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет