var <идентификатор,…>:array[< индекс типі>] of
[< элемент типі>];
Мысалдар:
type
Klass =(K1,K2,K3,K4);
Znak =array[1..255] of char;
Var
M1:Znak; {Znak типі типтер бөлігінде анықталған}
M2:array [1..60] of integer;{М2 жиымын тікелей сипаттау}
M3:array[1..4]of Klass;
Mas:array [1..4] of integer;
Lit:array [char] of real;
Ogr:array [5..15] of char;
Bol:array[boolean] of integer;
A:array[1..5] of real;
Aj:array[қаңтар,...,желтоқсан] of integer;
Бірөлшемді жиымды көбінесе сызықтық жиым дейді.
Мысал 1: 13 бүтін саннан тұратын тізбектің арифметикалық ортасын табатын программа құралық.
PROGRAM ORTA;
Var
X:array [1..13] of integer;{массивті сипаттау}
I:integer;
S:real;
Begin
S:=0;
Writeln(‘бос орын арқылы 13 сан енгізіңдер:’);
For i:=1 to 13 do
Begin
Read(x[i]);{массив элементтерін енгізу}
S:=s=x[i];{массив эл-нің қосындысын есептеу}
End;
S:=s/13;{арифметикалық ортасын есептеу}
Writeln(‘s=’,s:8:4);{нәтижені баспаға шығару}
End.
Мысал 2: n элементтен тұратын нақты сандар жиымының элементтерін өсуі бойынша реттеп орналастыру программасын құралық.
Program ret;
Var
A:array[1..50] of real;{А массивін сипаттау}
K,I,j: integer;
M:real;
Begin
Write (‘элементтер саны n-ді (n<50) енгізіңдер: ’ );
Readln(n);{массив өлшемін енгізу}
For k:=1 to n do {цикл ішінде массив элем-рін енгізу}
Begin
Write(k, ‘-элементті енгізіңдер:=’);
Readln(a[k]);
End;
For k:=1 to n do
begin
i:=k;{массивтің 1-ші индексін сақтап қою}
for j:=k+1 to n do{екінші цикл ашу}
if a[j]{ең үлкен элементті анықтау}
begin
i:=j; m:=a[k]; a[k]:=a[i];{элементтер орнын ауыстыру}
a[i]:=m;
end;
write(‘’, a[k]:6:2);{баспаға шығару}
end;
end.
Практикалық жұмыс №25
Тақырыбы: Екіөлшемді массивтер
Теорияға шолу
Е гер жиым атауында бір ғана индекс болса, онда ол жиымды бірөлшемді, ал екі индекс болса – екіөлшемді және т.с.с n индекс болса, n - өлшемді жиым дейді. Бірөлшемді жиым вектор элементтері, ал екіөлшемді жиым матрица болып табылады. Мысалы:
Типтер бөлігінде екіөлшемді жиым былай есептеледі:
Type atau = array [1..n, 1..m] of <элементтер типі>;
Var a,b: atau;
Екіөлшемді жиымды көбінесе айнымалы бөлігінде былай сипаттау жиі қолданылады:
Var
B: array [1..n, 1..m] of <элементтер типі>;
Екіөлшемді жиымдармен жұмыс атқарғанда бір цикл операторының ішінде бір цикл операторлары болуы мүмкін. Демек, жиым элементтерін енгізу немесе экранға шығару үшін цикл операторларын мынадай түрде пайдалануға болады:
Достарыңызбен бөлісу: |
