|
Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 Н ШҚМТУ
|
Сапалы менеджмент жүйесі
|
Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы
|
бет
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
ТКМФ деканы
А.Адрышев
« »________________2014 ж
ЖЕРЛЕР МЕЛИОРАЦИЯСЫ
Жұмыс оқу бағдарламасы
МЕЛИОРАЦИЯ ЗЕМЕЛЬ
Рабочая учебная программа
Мамандық : 5В090700 «Кадастр»
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыс бағдарламасы Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру негізінде «Геодезия, жерге орналастыру және кадастр» кафедрасында дайындалып 5В090700 «Кадастр» мамандықтарындағы студенттерге арналған.
«Геодезия, жерге орналастыру және кадастр» кафедрасы отырысында талқыланды
Кафедра меңгерушісі К.Хасенов
№ ___ хаттама ___________2014
Тау-кен металлургиялық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді
Төрайым Г. Нұршайықова
№ ___ хаттама ___________2014
Құрастырған
оқытушы А. Оралбекова
Норма бақылаушы Т.Тютюнькова
1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СӨЖ сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Жанаспалы сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СОӨЖ
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу түрі
|
6
|
2
|
15
|
15
|
|
15
|
45
|
45
|
90
|
Емтихан
|
Күндізгі қысқартылған оқу түрі
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Сырттай оқу түрі
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Сырттай қысқартылған оқу түрі
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
2.1 Оқылатын пән сипаттамасы
Жерлер мелиорациясы – бұл пән мелиорацияның инженерлік аспектілерімен таныстырады (гидротехникалық, жылулық, агрономиялық, химиялық және т.б.). Ол – нақты инженерлік мелиоративтік шешімдер мен топырақ жамылғысының генетикалық ерекшеліктері арасындағы ішкі байланысын ашуға бағытталған.
2.2 Пәнді оқытудағы мақсат пен міндеттер
Пәннің мақсаты:
-
ауыл шаруашылық және елді-мекен жерлерінің мелиорациясы бойынша теориялық және тәжірибелік білімдерді қабылдау;
-
ауыл шаруашылық алаптарының ауыспалы егістіктерге байланысты дұрыс орналастыру;
-
ауыл шаруашылық алаптарының орналасуын, суармалы егістіктерді дұрыс жобалау
Пәннің міндеті:
-
пәннің мақсатын, мәнін, принциптерін, жобалау ерекшеліктерін, әдістерін түсіну, меңгеру;
-
мелиоративтік объектілерді және жүйелердің құрылысын, аймақтың мелиоративтік жағдайын бағалауды үйрену және олардың қоршаған ортаға қатынасын анықтау.
-
2.3. Пәнді оқытудың нәтижелері
Мелиорацияның инженерлік аспектілерін біліп, нақты инженерлік мелиоративтік шараларды жүргізе білу
2.4 Пререквизиттар
«Жерлер мелиорациясы» пәнін толық меңгеру үшін келесідей орта білімді сабақтарды білуі тиіс:
-
география;
-
химия;
-
топырақтану.
2.5 Постреквизиттар
Курсты білу 5В090700 «Кадастр», 5В090300 «Жерге орналастыру» мамандықтарында оқитын кәсіби әрекеттер үшін, сонымен қатар, жоғарғы курстағы «Шаруааралық жерге орналастыру», «Жерге орналастыруды жобалау» пәндерін оқу кезінде негіз болып есептеледі.
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары
Тақырып атаулары
|
Көп еңбекті қажет ететін пән,сағат
|
Оқу түрі
|
күндізгі
|
Күндізгі қысқ.
|
Сырттай
|
Сырттай қысқ.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Дәрістік сабақ
|
Тақырып 1 Кіріспе дәріс. Мелиорация пәні және міндеттері. Мелиорацияның түрлері және олардың сипаттамасы.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 2 Гидрология, гидрометрия, су балансы және оларды құраушы факторлар туралы қысқаша мәліметтер. Өзендер және өзен бассейндері, палнадағы орналасуы, тік және көлденең кескіндері, өзендегі судың ауытқуы, оларды бақылау, жер үсті және жер асты ағындар, ағын модулі, гидрографтар, қисықтар.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 3 Ағынды реттеу, негізгі әдістер, су қоймасы үшін жерді таңдау, су қоймасының қажетті көлемін таңдау.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 4 Жерлерді су тасқынынан қорғау, қорғау әдістері, бұзылған жерлердің үстінен су жинау.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 5 Плотиналар, олардың классификациясы және конструкциясы.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 6 Дақылдарды суару режимі, су пайдалану және оларды есептеу әдістері. Су балансының әдісі, дылу балансының әдісі. Суару техникасы. Өздігінен ағатын жер үсті суару, топырақ асты және тамшылатып суару.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 7 Суару желілері және олардың сипаттамасы. Есептеу шығындары, су шығындары, жүйенің КПД, жүйедегі шығындармен күресу шаралары, ашық суару желілерінің конструкциясы.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 8 Жерлерді су тасқынынан қорғау, қорғау әдістері, бұзылған жерлердің үстінен су жинау.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 9 Тұздалған жерлердің мелиорациясы. Суару территорияларында тұздар мен жер асты суларының балансының элементтері. Химиялық мелиорацияның барлық түрлері: сортаңдардың мелиорациясы, гипстің мөлшерін есептеу, қышқылдану, әтену, өздігінен мелиорациялану. Құрғату мелиорациясы, дренаж және оны реттеу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 10 Топырақ эрозиясы. Суармалы жерлерде ирригациялық эрозияны алдын алу шаралары.
|
1
|
|
|
|
Тәжірибелік сабақ
|
Тақырып 1 Өзендегі жылдамдықты анықтау және оны өлшеу. Су шығынын анықтау, өзендердің типтері мен топтары, гидрографтар, қисықты құру.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 2 Әр – түрлі қамсыздандырулардың шығыгдарын максималды және минималды анықтау, қатты ағын және оны өлшеу.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 3 Су қоймасының көлемін есептеу, шығынды анықтау, су қоймасының шығынын анықтау.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 4 Жер плотиналары, жер плотиналарының орналасуы, фильтрациялар.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 5 Плотиналардың су ағыны, олардың түрлері. Плотиналардың негізгі элементтері. Плотиналардың жер астындағы контурын есептеу.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 6 Топырақтардың су режимі – мелиорацияны жобалау негізі, ағынның ылғалмен қамтамасыз ету коэффициенті, гидрометриялық, ылғалдылық, дақылдарды қамтамсыз ету мәні, суару гидромодулі.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 7 Территорияның дренделу деңгейі, грунттық, жер үсті және жер асты сулары, суару үшін арналған суды бағалау.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 8 Үнемі әрекеттенетін жүйенің құрамдас элементтері, суару нормаларын есептеу, суару режимі.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 8 Суару түрлері: жер үсті, жаңбырлату, жаңбырлату агрегаттары.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 9 Суармалы жерледің тұздану мен батпақтануына қарсы күрес шаралары, шаю, болжау, сортаңдардың мелиорациясы.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 10 Құрғату мелиорациясы, дренажды жүйелердің типтері, құрғату территорияларының су балансы.
|
2
|
|
|
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
Тақырып 1 Жердің бетін өңдеуге арналған көліктер мен құралдар
|
2
|
|
|
|
Тақырып 2 Тыңайтқыштар, түрлері, қолданылуы
|
1
|
|
|
|
Тақырып 3 Азот тыңайтқыштары
|
1
|
|
|
|
Тақырып 4 Фосфорлы тыңайтқыштар.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 5 Калийлі тыңайтқыштар
|
1
|
|
|
|
Тақырып 6 Микротыңайтқыштар, микроэлементтердің маңызы, олардың табиғи қосылыстарда кездесуі
|
1
|
|
|
|
Тақырып 7 Органикалық тыңайтқыштар. Тыңайтқыштарды қолдану жүйелері.
|
2
|
|
|
| Тақырып 8 Тыңайтқыштарды пайдалану кезінде қойылатын талаптар |
2
|
|
|
|
Тақырып 9. Суармалы учаскені ұйымдастыру
|
2
|
|
|
|
Тақырып 10. Суару графигін құру
|
2
|
|
|
|
Студенттің өздік жұмысы
|
Тақырып 1 Территорияның су балансы теңдеуін есептеу.
|
7
|
|
|
|
Тақырып 2 Өзеннің ирелеңдеу деңгейін есептеу.
|
7
|
|
|
|
Тақырып 3 Өзен түбі мен беті деңгейінің өзгеру қисығын тұрғызу
|
7
|
|
|
|
Тақырып 4 Сағадан бастауға дейінгі су қоры
|
8
|
|
|
|
Тақырып 5 Тұздалған жерлерді шаю есебі
|
8
|
|
|
|
Тақырып 6 Мелиорация үшін гипс және әк нормасын есептеу
|
8
|
|
|
|
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
-
И.И. Плюснин Мелиоративное почвоведение М.:Колос, 1998
-
И.С.Каурычев Почвоведение М.:Агропромиздат, 1989
-
И.С.Каурычев Практикум по почвоведению М.:Агропромиздат, 1989
-
И.Ф.Голубев Почвоведение с основами геоботаники М.:Колос, 1989
-
Ф.Р.Зайдельман Мелиорация почв МГУ, 1987
-
Г.Д.Добровольский Охрана почв МГУ, 1985
-
Қ.Ділімбетов, Ғ.Қ.Ділімбетова. «Топырақтану негіздері». Алматы, 1997
-
Е.У.Жамалбеков, Р.М.Билдебаева. «Жалпы топырақтану және топырақ георафиясы мен экологиясы». Алматы – 2000
-
Д.Дүйсенбеков «Топырақтану және геоботаника негіздері». Алматы, 2010
-
Т.Т.Тазабекұлы, Е.Тазабекова. «Топырақтану түсініктеме сөздігі». Алматы, 1993
-
И.А.Плюснин, А.И.Голованов. «Мелиоративное почвоведение». Москва, 1971
-
Т.Т. Евдокоимова Почвенная съемка МГУ, 1981
-
Т.Т. Евдокоимова Почвенная съемка МАНССР, 1959
-
. И.А.Плюснин, А.И.Голованов. «Мелиоративное почвоведение». Москва, 1971
Достарыңызбен бөлісу: |
