Құрастырушы: аға оқытушы Кударова Н. А

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Психология және педагогика кафедрасы

Практикалық психология

пәнінен 050103 «Педагогика және психология»

мамандығының студенттеріне арналған

Павлодар

ОІ жөніндегі проректоры

__________Пфейфер Н.Э.

20__ж. «___»____________

050103- «Педагогика және психология» бакалавр мамандығының студенттеріне арналған

Жұмыс бағдарламасы____________бекітілген жұмыс оқу жоспарларының және мамандықтың

элективті пәндер каталогының негізінде әзірленді.
Кафедра отырысында ұсынылды 20_ж. «___»____________№_____ Хаттама.
Кафедра меңгерушісі ______________ Бурдина Е.И. 20__ж. «____» ________

____________________________________________ факультетінің оқу-әдістемелік

Факультет деканы ________________ Ж.Т. Сарбалаев 20_ж. «_____»__________

ОҮЖжӘҚБ бастығы ____________ А.А.Варакута 20_ж. «_____»__________

20__ж. «___»______________ №____ Хаттама

Практикалық психолог қызметінің әлеуметтік салалардағы маңызын анықтау, практикалық-психологиялық іс-әрекетінің негізгі бағыттармен танысу, психологиялық кеңес беру мен психотерапия арасындағы айырмашылықтар мен ұқсастықтарды анықтау, психологтың клиентпен жұмысының негізгі механизмдерін ашып қарастыр; психологиялық тренинг топтарымен (терапиялық топ, үйрену топтары, бизнес топтар) жұмыс жүргізу жолдарын талдау, психотерапияның қазіргі және классикалық бағыттарын талдау жасау, психологтың этикалық нормаларымен ережелерін сақтауға үйрену.

-белгілі бір психологиялық мәселені шешуге ниеттенген клиент немесе нақты топ туралы толық мәлімет алу;

- психологичлық талдауды қажет етіп отырған мәселені қарастыру; психоогиялық көмекті қажет еткен клиент немесе топқа нақты кәсіби психологиялық көмек көрсету;

-жеке тұлғаның өмірінде, еңбек барысында және әлеуметтік іс-әрекетінде психологиялық септілік жасау;

-мемлекеттік, жеке немесе ғылыми мекемелерге психологиялық мәселенің тиімді шешімін табу үшін практикалық психологиялық көмек көрсету. Психологиялық сауаттандыру іс-әрекетін жүргізу.

-кәсіби біліктілік пен кәсіби шеберлікті арттыру мақсатында үнемі өзіндік психологиялық білімін арттыру және өзіндік терапия тәжірибесін жинақтап отыру.

Нақты пәнді оқыту нәтижесінде студент:

Практикалық психолог жұмысының негізгі бағыттары, сфералары, ғылыми парадигмалары туралы толық меңгеруі тиіс;

Психологиялық қызметінің мазмұны мен маңызын, қазіргі әдістерін, қызметі және тәсілдерін, жаңа психотехнологияларды, сонымен қатар, психолог жұмысының жеке тұлғалық, мазмұндық, технологиялық компоненттері туралы білуі қажет;

Практикалық психологиялық білімдерді студенттің жеке басына қатысты шешімдер қабылдау барысында тәжірибеде қолдану дағдысына ие болуы тиіс.

Бұл бағдарлама лекциялық дәрістер және студенттерді тренингтік (практикалық) даярлау бір салаға біріктірілген. Барлық практикалық дәрістер тренинг түрінде өткізіледі.

Психикалық әрекеттің даму барысындағы оның заңдылықтарын оқытып, үйрету практикалық психологияның негізгі міндеті болып табылады. Соңғы он жылдың көлемінде практикалық психологиялық зерттеулер шеңбері айтарлықтай кеңіп, жаңа ғылыми әдістер мен психологиялық көмек көрсету бағыттары пайда болды. Практикалық психология ғылымының ұғым аппараты өзгеріп, жаңа жорамалдар мен тұжырымдамалар үздіксіз пайда болып, практикалық психологияда жаңа эмпирикалық мәліметтермен толығуда.

Практикалық психологияның пәні, мақсаты мен міндеттері. Практикалық психологияда жеке адамды зерттеу мәселелері. Классикалық психоанализ. Адлердің индивидуалдық психологиясы. Экзистенциалды-гуманистік теория.

2 тақырып. Психолог, клиент және тапсырыс беруші ұғымдары.

«Идеалды психолог», «идеалды клиент», «потенциалды тапсырыс беруші» ұғымдарының шетел және отандық практик психологтар еңбектерінде ғылыми талқылануы.

Әлеуметтік-психологиялық тренингтерге тапсырыс. Интерперсоналдық қарым-қатынас мәні. Аутогенді жаттығу. Әлеуметтік-психологиялық тренингті психодинамика тұрғысынан түсіндіру. Әлеуметтік психологиялық тренингті жүріс-тұрыстық теория тұрғысынан түсіндіру. Әлеуметтік-психологиялық тренингті жүргізуші (тренер) және қатысушы тұлғасы. Әлеуметтік психологиялық тренинг жобасын құру жолдары.

Гештальт-топ. Психодрамалық топ. Қайғы психотерапиялық тренингтері. Денеге бағытталған топ. Бизнес топ. Коммуникативтік тренинг. Топ түзу тренингі. Кикілжің бойынша тренинг. Іскерлік қарым-қатынастағы коммуникациялық компетенция. Лидерлік.

Психологиялық сауттанудың негізгі көрсеткіштері. Психологиялық сауаттануға арналған кеңістікті қамтамасыз ету. Психологиялық сауаттану әдістері.

Психологиялық диагностика туралы жалпы түсінік. Психологиялық «диагностика принциптері мен оның тәжірибе жүзіндегі негізгі мәселелері. Психологиялық диагностика кезеңдері. Психологиялық диагностика жүргізуші психологтың этикалық нормалары. Психологқа қойылатын жеке тұлғалық және кәсіби талаптар.

Психологиялық алдын-алу жұмысының мақсаты мен міндеттері. Психологиялық алдын-алу жұмысының мазмұны.

Психологиялық кеңес беруге кіріспе. Психологиялық кеңес берудің тарихы және негізгі ұғымдары. Қазіргі кездегі Психологиялық кеңес беру туралы түсінік. Кеңес берудің мақсаттары. Психологиялық кеңес берудің негізгі кезеңдері. Психологиялық кеңес берудің дайындық кезеңі. Психологиялық кеңес берудің алғашқы кезеңі. Жұмыс кезеңі. Қорытынды кезең.

Психологиялық түзетуді қажет ететін ситуациялар. Психологиялық түзету жұмыстарының мақсаты, міндеттері. Психологиялық түзету жұмысының бағдарламалары. Психологиялық түзетудің тиімділігін бағалау жолдары. Психологиялық түзету жұмысын жүргізетін психологқа қойылатын талаптар. Психологиялық түзету жұмысының кезеңдері, формалары, түрлері мен әдістері.

Рационалды эмотивті терапия. Экзистенционалды гуманистік дәстүрлі психология т.б. Трансактілі талдау, Топтық психотерапия, кездесу топтары. Психодрамма.

Практикалық психологтың кәсіби іс-әрекетке дайындығы, бейімделуі, кәсіби біліктілігі, кәсіби эрудициясы, кәсіби икемділігі мен дағдылары. Психолог маманның кәсіби күйреуін алдын-алу шаралары. Психологтың міндеттері мен құқықтары. Психолог қызметінің принциптері мен ережелері. Кәсіби компетенция принципі. Зерттедушіге зақым кетірмеу принципі. Клиенттің ішкі жан дүниесіне өзгерту үшін жауапкершілік. Қүлиялылық принципі. Ақпараттық келісімшарт принципі.

Психологтың нормативтік құжаттары. Балалардың құқықтары туралы конверциясы. «Білім беру» туралы ҚР Заңы. Психологиялық қызмет туралы Ереже. Іс-қағаздарды жүргізу ережелері. Психологиялық бөлме немесе психологтың қызмет ету кеңістігі. Психолог жұмысының уақыттық жүктемелері.

Адлердің индивидуалды психологиясы. Практикалық психологиядағы жаға психтехнологиялар және жаңа сарын: процессуалды психология, психобилдинг, коучинг, селф-коучинг, селф-серфинг, ассесмент и т.б.

Клиентке бағытталған терапия. Гештальт-терапия. Логотерапия. Когнитивті психотерапия.

Денеге бағытталған терапия. Өнер терапиясының топтары. Бастан кешіру теориясы. Психотехникалық бірлік ұғымы. Танатотерапия.

Арт-терапиялық топ. Фольклорлық Арт-терапия. Құмды қолдану арқылы психотерапия. Ертегітерапиялық топ. Ертедегі тұлғалық диагностика. Ертегілермен жұмыс жасаудың жалпы заңдылықтары.

Транзактілі талдау. Психосинтез. Позитивті (жағымды) психотерапия.

Психосинтез бойынша топтар. Сүбтұлғалармен жұмыс. Транзактілі талдау топтары. «Эго-күйлерді анықтау». «Өмірлік сценарийді» анықтау. Тұлға дамуына бағытталған топ. Мотивациялық тренинг. Тұлғаралық қарым-қатынастар. Әсер ету және әсерге қарсы тұру. Тәуелділіктермен жұмыс. Тренингтегі психогимнастика.

Гипноз туралы жалпы түсінігі мен тарихы. Теориялар, техникалар өткізу процедуралары.

Қазіргі кеңес берудің негізгі бағыттары. Психоаналитикалық дәстүр. К.Юнгтің аналитикалық теориясы. Психологиялық кеңес беруге бихевиоралды көзқарас. Психологиялық кеңес берудің жүйелік тәсілдері. Отбасылық кеңес беру т.б. Кеңес берудің теориялары мен тәжірибесі саласындағы ғылыми зерттеулер. Қазіргі психологиялық кеңес берудегі интефативті тенденция.

Нейролингвистикалық бағдарламалау (НЛБ) туралы түсінік. Теория мен техникалар.

К.Роджерстің терапиясы.Әдістеменің диагностикалық мүмкіншіліктері. Жүргізу, алынған мәліметтерді интерпретациялау ерекшеліктері. Терапиясының сипаттамасы, мақсаты, міндеттері, диагностикалық мүмкіншіліктері.

4.5.1 СӨЖ түрлерінің тізімі

№	Сөж түрлері	Есеп беру	Бақылау түрі	Сағат Көлемі к/б
1	Дәрістерге дайындық	Конспект	Сабаққа қатысу	15
2	Тәжірибелік сабақтарға дайындық , үй тапсырмасын орындау	Дәптердегі жазулар	Сабаққа қатысу	22,5
3	Лабораториялық практикум сабақтарына дайындалу	Жұмыс дәптері , конспект	Сабаққа қатысу	7,5
4	СӨЖ сабақтарына дайындалу	Конспект	Сабаққа қатысу	15
5	Аудиториялық сабаққа кірмеген материалдарды зерттеу	Конспект	Есеп беру	10
6	Рефераттарды дайындау	реферат	Реферат қорғау	10
7	Бақылау шараларға дайындық		МБ 1, МБ2, (тест)	10
Всего 90

1. 
   Кіші мектеп жасындағы балаларға психологиялық кеңес беру ерекшеліктері.
   
2. 
   Жасөспірімдерге психологиялық кеңес беру ерекшеліктері.
   
3. 
   Ересек жастағы дағдарыс және психологиялық кеңес беру ерекшеліктері.
   
4. 
   Қарт адамдарға психологиялық кеңес беру негіздері.
   
5. 
   Ойын психологиясы және ойын психотерапиясы.
   
6. 
   Теологиялық және гуманистік парадигмалар тұрғысынан жеке адамға көмек көрсетуді салыстырмалы талдау жасау.
   
7. 
   Психологиялық қорғаныстың қалыпты жағдайдағы және жеке адамның соматикалық аурулары кезіндегі ерекшеліктері.
   
8. 
   Ересектер мен балалардың невроздары бойынша психотерапия.
   

1. 
   Әлеуметтік психологиялық тренинг мақсаты мен міндеттері.
   
2. 
   Әлеуметтік психологиялық тренингке тапсырыс.
   
3. 
   Итерперсоналдық қарым-қатынас мәні.
   
4. 
   Әлеуметтік психологиялық тренинг форматы бойынша топ түрлері.
   
5. 
   Психодрама.
   
6. 
   Социодрама.
   
7. 
   Әлеуметтік психологиялық тренингті ұйымдастыру принциптері.
   
8. 
   Интерактивті оқытудағы тренердің рөлі.
   
9. 
   Тренерге қойылатын талаптар.
   
10. 
    Әлеуметтік психологиялық тренинг жүргізушінің міндеттері.
    
11. 
    Тренердің кәсіби қасиеттері.
    
12. 
    Тренердің тұлғалық қасиеттері.
    
13. 
    Тренердің типологиясы.
    
14. 
    Тренинг жүргізушінің Этикалық нормалары және кәсіби шеберлігі.
    
15. 
    Нақты ситуациялар әдісі.
    
16. 
    Тренингке қатысушылар типологиясы.
    
17. 
    Әлеуметтік психологиялық тренингтегі «қиын» қатысушылармен жұмыс жүргізу.
    
18. 
    Топтың даму фазалары.
    
19. 
    Фасилитация.
    
20. 
    Іскерлік ойын. Оның ерекшеліктері және типтері.
    
21. 
    Рольдік ойындар.
    
22. 
    Топтық динамикаға әсеретуші факторлар.
    
23. 
    Топтық динамикалық жаттығулар.
    
24. 
    Топтық дискуссия әдісі.
    
25. 
    Психологиялықи кеңес берудің мақсаттары.
    
26. 
    Ми шабуылы.
    
27. 
    Кейс әдісі.
    
28. 
    Психологиялық кеңес берудің алғашқы кезеңі. Жұмыс кезеңі. Қортынды кезеңі.
    
29. 
    Қазіргі кеңес берудің бағыттары.
    
30. 
    Психоаналитикалық дәстүр.
    
31. 
    Юнгтің аналитикалық теориасы.
    
32. 
    Адлердің индивидуалды теориасы.
    
33. 
    Психологиялық кеңес беруге бихевиоралды көзқарас.
    

1. 
   Рационалды эмотивті терапия.
   
2. 
   Психологиялық кеңес берудің негізгі кезеңдері.
   
3. 
   Психологиялық кеңес берудің дайындық кезеңдері.
   
4. 
   Экзистенционалды гуманистік дәстүрлі психология т.б.
   
5. 
   Психологиялық кеңес берудің жүйелік тәсілдері.
   
6. 
   Трансактілі таңдау.
   
7. 
   Топтық психотерапия.
   
8. 
   Кездесу топтары.
   
9. 
   Әлеуметтік-психологиялық тренингтерде техникалық құралдарды қолдану.
   
10. 
    Кері байланыс түрлері.
    
11. 
    Топқа және қатысушыларға кері байланыс беру тәсілдері.
    
12. 
    Қорыту әдістері.
    
13. 
    Психологиялық кеңес беруге кіріспе.
    
14. 
    Психологиялық кеңес берудің тарихы және негізгі ұғымдар.
    
15. 
    Қазіргі кездегі психологиялық кеңес беру туралы түсінік.
    
16. 
    Психодрама.
    
17. 
    Денеге бағытталған терапия.
    
18. 
    Өнер терапиясының топтары.
    
19. 
    Отбасылық кеңес беру т.б.
    
20. 
    Қорқынышпен жұмыс.
    
21. 
    Алкогольге тәуелділікпен жұмыс.
    
22. 
    Экстремалды психологиялық кеңес беру.
    
23. 
    Бастан кешіру теориясы.
    
24. 
    Психотехнологиялық бірлік ұғымы.
    
25. 
    Қазіргі психологиялық кеңес берудегі интегративті тенденция.
    
26. 
    Кеңес берудің теориялары мен тәжірибесі саласындағы ғылыми зерттеулер.
    

Негізгі:

2.Болотова, А. К. Прикладная психология:учебник для вузов/А. К Болотова.-М.:Гардарики,2006.-383 с.- (Psychologia universalis)

3.Добрина, О. А. Практическая психология конфликта : современные психотехнологии: учебно- метод. пособие и хрестоматия/О. А. Добрина.- Новосибирск: НИПКиПРО, 2004.-205 с.

4.Касенов, К. Очерки практической психологии/Кожантай Касенов. 2- е изд., доп.- Актобе: А- Полиграфия,2006.-154 с.

5.Шапарь, В. Б. Практическая психология. Инструментарий/Шапарь

В. Б.- Изд. 2-е, доп. и перераб.-Ростов н/Д:Феникс,2004.-761 с.- (Серия "Учебники для высшей школы")

6. Овчарова Р.В. Практическая психология в начальной школе.-М.:ТЦ Сфера,2004.-238с.

Мамандықтың жұмыс оқу жоспарынан көшірме

ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

050103- психология және педагогика
Мамандығының жұмыс жоспарынан көшірме

Пәннің атауы: «Практикалық психология»