Малюнак 40 – Глебавы бур: 1 – буравая шклянка БП-44; 2 – буравая шклянка
АМ-14; 3 – кантргайка; 4 – кольца; 5 – штанга; 6 – ручка; 7 – фіксатар;
8 – ключ; 9 – патрубак
Табліца 33 – Форма запісу даных назіранняў за вільготнасцю глебы ў кніжку КСХ-3.
Год 2008. Дата 20. 06. Тэрмін – 9–10.00. Культура – азім. жыта. Участак № 2.
Глеба – тарфяна-балотная
№
паў-
тор-
насці
Глыбіня
адбо-
ру
проб,
см
№
бюк
сы
Вага
бюкс
сы
з гле
бай,
г
Вага бюксы
з глебай
пасля
высушванняг
Вага
пус
той
бюк
сы,
г
Вага
выпа
рыў-
шай
вадыг
Вага
сухой
гле
бы,
г
Віль
гот
насць
% да
сухой
навес
кі
Аб’ѐм
ная
маса
глебы,
г/см
3
Харак
тарыс
тыка
глебы
ў
пробе
Пер-
шага
Кан-
троль
I
10
1
73,4
66,0
66,0
33,5
Торф
20
3
72,6
65,8
65,8
34,6
“
30
6
75,4
69,7
69,7
33,9
“
40
2
73,2
68,6
68,6
33,0
“
50
7
72,6
67,9
67,9
34,1
“
60
8
72,0
68,1
68,1
34,6
“
70
9
78,7
73,6
73,6
35,0
З пяс-
ком
80
10
77,9
72,6
72,6
34,9
Пясок
90
12
71.3
66,0
66,0
30,2
“
100
14
72,3
67,1
67,1
32,5
“
103
Пробу глебы змяшчаюць у бюксу, закрываюць яе накрыўкай і ставяць у
скрыню. Адразу ж пасля дастаўкі ў памяшканне бюксы з пробамі глебы
ўзважваюцца. Для гэтага з кожнай бюксы здымаецца накрыўка, бюкса
выціраецца і ўзважваецца разам з накрыўкай з дакладнасцю да 0,1 г.
Пасля ўзважвання бюксы з глебай ставяцца ў сушыльную шафу
(тэрмастат) і высушваюцца пры тэмпературы 100…105
о
С на працягу 15 гадзін
да пастаяннай вагі (малюнак 41).
Малюнак 41 – Сушыльная шафа – тэрмастат
Пасля крытычнага кантролю атрыманых даных робяцца разлікі.
Вызначаюць масу вады М
в
, якая выпарылася, і масу абсалютна сухой навескі
(пробы) М
г
. Вільготнасць глебы W выражаецца ў працэнтах шляхам разлікаў
адносін выпарыўшай вады да абсалютна сухой навескі па формуле:
М
в
• 100
W = ––––––– .
М
г
Прыклад. Маса пробы і бюксы перад высушваннем роўна 47,6 г, пасля
высушвання – 43,5 г, маса бюксы – 20,1 г; тады М
в
= 47,6 – 43,5 = 4,1 г; М
г
=
43,5 – 20,1 = 23,4 г. Вільготнасць глебы ў % да абсалютна сухой навескі складае
W = (4,1 х 100) : 23,4 = 17,5 %.
У сістэме Белгідрамета вызначаюць запас прадуктыўнай вільгаці ў глебе,
які разлічваецца ў мм слоя вады для асобных слаѐў (0…5, 5…10, 10…20 см і г.
д.). Разлік запаса прадуктыўнай вільгаці ў глебе (W
п
) ажыццяўляецца па
формуле:
W
п
= 0,1Рh(W – W
вз
),
104
дзе W – вільготнасць глебы, % на абсалютна сухую навеску; W
вз
–
вільготнасць устойлівага завядання раслін, %; Р – шчыльнасць (аб’ѐмная маса)
глебы, г/см
3
; h – магутнасць слоя глебы, для якога робіцца разлік, см.
Пры разліку запаса прадуктыўнай вільгаці ў слоі глебы магутнасцю 10 см
прыведзеная формула спрошчваецца:
W
п
= Р(W – W
вз
).
Пры выкарыстанні глебавага бура аб’ѐмам 50 см
3
разлічваецца
вільготнасць глебы ў % ад яе аб’ѐму W
а
па формуле:
М
в
W
а
= ––––– 100
50
Аб’ѐмная маса (шчыльнасць) глебы Р (г/см
3
) вызначаецца па формуле:
М
г
Р = –––– .
50
Значэнне вільготнасці глебы ў % ад аб’ѐма адпавядае лікаваму значэнню
агульнай вільготнасці, якая выражаецца ў мм слоя вады ў тоўшчы глебы
магутнасцю 10 см.
Глебавая вільгаць не поўнасцю выкарыстоўваецца раслінамі. Пры
памяншэнні вільготнасці глебы наступае момант, калі расліны пачынаюць
завядаць. Колькасць вады ў глебе, пры якой паяўляюцца прыкметы завядання
раслін, называецца вільготнасцю ўстойлівага завядання, якую вызначаюць
лабараторна-вегетацыйным метадам. Гэты метад заключаецца ў вырошчванні
раслін у спецыяльных шклянках (сасудах), запоўненых глебай. Вырошчванне
працягваецца да стану ўстойлівага завядання раслін. У гэты момант
вызначаюць велічыню глебавай вільгаці, якая засталася ў сасудах.
105
Достарыңызбен бөлісу: |