Реферат дипломдық жұмыстың көлемі 48 бет; оның құрамы 18 сурет, 13 кесте, және 37 әдебиеттер тізімінен тұрады

21
2 Зерттеу жүргізудің әдістері мен әдістемелері 
 
2.1. 
Бастапқы материалдар мен зерттеу нысандарының 
сипаттамасы 
 
Автокөліктің 
зиянды 
қалдықтарын 
залалсыздандыру 
үшін 
каталитикалық жүйелер Д. В. Сокольский атындағы отын, катализ және 
электрохимия институтында әзірленген әдістеме бойынша дайындалды.
3-кестеде каталитикалық жүйелерді дайындау үшін пайдаланылған 
Реактивтердің түрлері, МЕСТ және маркалары келтірілген.
Кесте 3 – Бастапқы шикізаттың сипаттамасы 
№ 
Құрамдастардың 
атауы 
Химическая формула 
МЕСТ
Қосымша 
1 
Тот баспайтын 
болат 
Темір-хром-алюминий 
қорытпасы 
МЕСТ 10994-75 
Х15Ю5 
маркасы 
қалыңдығы 
0,05 мм 
2 
Бемит (алюмний 
гидроксиді) 
γ-AlO(OH)
3 
Алюминий нитраты 
Al(NO
3
)
3
МЕСТ 
3757-75 
«т» 
4 
Церий нитраты 
Ce(NO
3
)
4
ТШ.6-09 -4081-
84 
«т» 
5 
Платина қосылысы 
Платинохлорды сутегі 
қышқылы 
ТШ 6-09-2026-
87 
«т» 
6 
Палладий қосылысы 
Хлорлы палладий 
ТШ 6-09-1905-
89 
«т» 
7 
Никель қосылысы 
Никель нитраты 
ТШ 6-09-1925-
88 
«т» 
8 
Кобальт қосылысы 
Кобальт нитраты 
ТШ 6-09-1921-
87 
«т» 
9 
Азот қышқылы 
HNO
3
МЕСТ 4461-77 
«хт» 
10 
Сода 
Na
2
CO
3
МЕСТ. 4201-66 
«хт» 
11 
Этил спирті 
С
2
Н
5
ОН 
«Техникалық 
спирт» 
12 
Изопропил спирті 
С
3
Н
7
ОН 
МЕСТ 
2632009002077
87-02 
«хт» 
13 
Су 
H
2
O 
дистиллят 
2.2 Тәжірибелік зерттеулер әдістемесі
 
2.2.1 Каталитикалық қондырғының сызба нұсқасы 
 
Зиянды шығарындылардың қиын қышқылданатын құрамдастарының 
терең тотығу үрдістерінде әзірленген катализаторларда сынау жүргізілді: 
үрдістің технологиялық параметрлерінің өзгеруі кезінде метан және пропан-

22
бутан. 
Катализаторлар 
катализатор 
қабатының 
оңтайландырылған 
параметрлері бар интегралды типті құбырлы реакторы бар ағынды 
каталитикалық қондырғыда сыналды (1-сурет).
1 – газды баллон; 2 – манометр; 3 – жұқа реттеу вентилі; 4 – ротаметр; 5 
– кран; 6 – араластырғыш; 7 – жылыту жүйесі; 8 – катализатор; 9 – термопара; 
10 – катализаторға дейінгі және одан кейінгі сынамаларды іріктеу, 11 – КСП-
3 
Сурет 1. Көмірсутектерді ауа оттегімен толық тотықтырудың 
каталитикалық қондырғысы 
Реактордың диаметрі – 10 мм, катализатордың көлемі - 2см
3
. 
Температура катализатордың қабатындағы хром-алюмельді термобарамен 
өлшенген. Реактор құбырлы пешпен жылытылды, оның температурасы (423-
тен 973 K-ге дейін) КСП-3 потенциометрімен эдс бойынша реттелді. 
реактордың 
қаптамасында 
орналасқан 
термопарлар. 
Газ 
қоспасы 
араластырғышқа баллоннан және желіден Сығылған ауадан көмірсутектерді 
беру арқылы дайын болды. Қоспадағы көміртегі құрамы 0,5 көл.% құрады. 
Оттегінің концентрациясы 2-ден 10 көл. %-ға дейін өзгерді. 
Бұдан басқа метан мен пропанның терең тотығу реакцияларындағы 
іріктемелі тәжірибелер Finetec - 4100C (Қытай) ағынды типті қондырғыда 100-
ден 500
о
С-қа дейінгі температурада, 45000 с
-1
Көлемді жылдамдықта, метан 
арақатынасында: ауа = 1:15, пропан:ауа = 1:45 (2-сурет) жүргізілді.
Бұдан 
басқа метан мен пропанның терең тотығу реакцияларындағы іріктемелі 
тәжірибелер Finetec - 4100C (Қытай) ағынды типті қондырғыда 100-ден 500
о
С-
қа дейінгі температурада, 45000 с
-1
. Көлемді жылдамдықта, метан 
арақатынасында: ауа=1:15, пропан:ауа=1:45 (2-сурет) жүргізілді. 
Finetec-4100C қондырғысы ағынды реактордан (R-101), жылытумен газ 
араластырғышынан (М-101), температураны бақылау датчиктерінен (TIC-101-
105), қысымды реттеу клапандарынан (PVC-11, 12, 101), газ ағынынан (FIT-
11, 12), сондай-ақ конденсатордан (Е-101) және сұйық өнімдерге арналған 
ұстағыштардан (V-102, V-103) тұрады. 

23
Пропан (немесе метан және көміртегі оксиді) және газ ағынын реттеу 
клапандары (FIT-11, 12) арқылы ауа араластырғышқа (М-101) түседі, онда 
араластырылады, одан әрі газ ауа қоспасы (Н-102) қыздырылады және ыстық 
күйінде реакторға (R-101) түседі. Реакциялық қоспаны талдауға арналған 
сынама сынамаларды іріктеу көмегімен реактордан шығар кезде алынады. 

жүктеу/скачать 3.84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: