Реферат Тақырыбы: Шәмші Қалдаяқов-сазгер, Қазақстанның халық артісі Тексерген Дайындаған: 2019 жыл Мазмұны
Қазақ музыка өнеріне қосқан үлесі
жүктеу/скачать 25.57 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.4 Шәмші есімі ел есінде
| 1.3 Қазақ музыка өнеріне қосқан үлесі
Шәмші Қалдаяқов қазақтың ұлттық музыка өнерінің ән жанрына аса айқын, соңғы леп ала келген сазгер. Оның әндері құлаққа жағымды, жүрекке жылы қабылданып, жұртшылықтың сүйіспеншілігіне бөленді. Композитор шығармаларының тақырыптық, мазмұндық ауқымы аса кең. Елге, жерге, Отанға, ата-анаға, жарға, дос-жаранға деген сүйіспеншілік – Шәмші шығармаларының ең басты негізгі тақырыбы. Шәмшінің «Қайықта» әні 1957 жылы демократиялық жастардың бүкіл дүниежүзілік фестиваліне арналған Республикалық байқауға байланысты жазылған. Содан бастап ол халықтың сүйіп тыңдайтын өте танымал, әуезді әндерінің біріне айналды. Оның азаматтық лирикаға тұнған, республикамыздың кең байтақ жерін жырға қосатын:«Ақ ерке – Ақ Жайық», «Арыс жағасында», «Сыр сұлуы», «Жарқырайды Жезқазған», «Қарқаралы», «Фосфорлы Жамбыл», «Байқоңыр», «Талдықорған – әнім менің», «Ырысты өлке – Шардара», «Отан», «Теріскей», «Мойынқұмда», «Отырардағы той», «Көгілдір Көкше», «Өмір өзен», т.б. туындыларын жұртшылық ерекше ықыласпен қабылдады. Сазгердің марш екпінді, жігерлі, шаттықпен шырқалатын: «Менің Қазақстаным», «Теңізде – толқында», «Бақыт құшағында»,«Бәрінен де сен сұлу» сияқты әндері халық арасына кеңінен тарады. «Ақмаңдайлым», «Ақсұңқарым», «Қайдасың», «Еркежан», «Ана туралы жыр», «Құшақ жайған қандай адам», «Қайықта», «Қыз сағынышы», «Ақ бантик», «Кешікпей келем деп ең», «Қуаныш вальсі», «Әнім сен едің», «Сағынышым менің» әндері Роза Бағланова, Ришад Абдуллин, Бибігүл Төлегенова, Рашид Мұсабаев, Зейнеп Қойшыбаева, т.б. әншілердің ән қоржындарынан берік орын алды. Қалдаяқов артында мол музыкалық мұра қалдырды. 1.4 Шәмші есімі ел есінде Шымкент қаласындағы Шәмші саябағында орнатылған Шәмші ескерткіші 1992 жылдан бастап сазгерлер мен әншілер үшін Қалдаяқов атындағы халықаралық байқау-фестиваль дәстүрлі түрде өткізіліп тұрады. Шымкент қаласында облыстық филармония, бір көше, Алматы қаласында бір көше, композитор туған өлке – Шәуілдір ауылындағы музыка мектебі – Қалдаяқов есімімен аталады. Шымкент филармониясының алдына Қалдаяқов ескерткіші орнатылған. 1991 жылы Қалдаяқов жайлы ғұмырнамалық «Жылдарым менің, жырларым менің» (реж. Т.Ахметов) деген деректі телефильм түсірді. «Шәмшіғұмыр» естеліктер мен мақалалар жинағы жарық көрді (2002).[5] Шәмші Қалдаяқовтың жарыққа шықан шығармалары: Әндер, А., 1967; Бақыт құшағында. Әндер жинағы, А., 1971;Сағынышым менің. Әндер, А., 1978; Менің Қазақстаным. Әндер, А., 1981; Шәмші әлемі. Әндер, А., 2000. жүктеу/скачать 25.57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|