С. А. Козлова, Т. А. Куликова

Соңғы жылдары бала ойындарын классификациялау мәселесі ғалымдардың назарын тағы да тарта бастады. С.Л.Новоселова әзірлеген бала ойындарының жаңа классификациясы «Истоки: Базисная программа развития

ребенка-дошкольника» (М., 1997) бағдарламасында берілген. Классификациялау негізінде кімнің (баланың немесе ересектің) бастамасы бойынша ойындар пайда болады деген ұғым жатыр.

Ойынның үш қатарын көрсетеді:

1. 
   баланың (балалардың) бастамасы бойынша пайда болатын
   

• 
  сюжеттік-бейнелеу,
  
• 
  сюжеттік-рөлдік,
  
• 
  режиссерлық,
  
• 
  театрландырылған;
  
1. 
   ересектің бастамасымен пайда болған ойындар, бұл оларды білім беру және тәрбиелеу мақсатында ендіреді:
   

• 
  дидактикалық,
  
• 
  сюжеттік-дидактикалық, іс-қимыл;
  

• 
  ермек ойындар, ойын-
  

• 
  мерекелік-карнавалдық, театрландырылған-қойылымдық;
  
2. 
   ересектің де, жасы ересектеу балалардың да бастамасы бойынша пайда болуы мүмкін, этностың тарихи қалыптасқан дәстүрлерінен туындайтын ойындар (халықтық): дәстүрлі және халықтық (тарихи тұрғыда олар білім беретін және ойын-сауыққа жататын ойындардың негізінде жатыр).
   

Шығармашылық ойындарға бала өзінің ойлап тапқанын, бастамасын, өзіндігін көрсете алатын ойындар жатады. Балалардың ойындардағы шығармашылық көрінулері әртүрлі: сюжетті ойлап табу мен ойынның мазмұнынан, ойлап тапқанын жүзеге асыру жолдарын іздеуден бастап әдеби шығармамен берілген рөлдерге енуге дейін.

Балалардың шығармашылық сипатына, ойындарда пайдаланылатын ойын материалына қарай шығармашылық ойындаррежиссерлық, сюжеттік-рөлдік, театрландырылған, құрылыс материалдары бар ойындарға бөлінеді.

Дәстүрлі педагогикада режиссерлық ойындар ойын

жылдары режиссерлық ойындарды сюжеттік-рөлдік ойындардың өзіндік бір түрі ретінде сипаттайтын зерттеулердің пайда болуына байланысты, оларды жекешелеу үрдісі қалыптасуда. Режиссерлық ойындардың негізгі ерекшелігі оның басымдығы жеке ойындар екендігінде, мұнда бала жалпы алғанда, қиялдағы жағдайды басқарады, барлық қатысушылар үшін бәр уақытта әрекет етеді.