243
■
нәтижеге бағдар ұстап қызметті жоспарлай білу.
А.П.Усованың зерттеуі көрсеткендей, баланың оқу қызметі
алғышарттарының дамуы үшін
оқу тапсырмасын орындау
кезінде тәрбиешіні тыңдай және ести білуді, оның көрсеткенін
көре және қарай білуі, оның иннерцияларына ере білу керек.
Дамып келе жатқан оқу қызметініңмаңызды көрсеткіші ретінде
баланың педагогтің бағалауына қатынасын есептейді. Егер бала
оқу тапсырмасын орындауына
қойылған жақсы не жаман
бағасына еш елең етпесе, ол балада өзін-өзі жетілдіруге
Жетістікті бекіту қажеттілігін, қатені түзеу, тәжірибе алу
ұмтылыстың
жоқтығын білдіреді, ал бұл оны оқытудың
мүмкіншілктерін төмендетеді.
Оқу
қызметінің
табысты
қалыптасуы
ол
қандай
мотивтармен жанданатындығына қатысты. Егер бала оқығысы
келмесе, оны оқытып қажет жоқ. Сырттан қарағанда балалардың
сабақ кезіндегі қызметі, іс-әрекеті бірдей көрінгенімен,
бірақ
іштей, псиxологиялық жағынан, ол әртүрлі болады. Қызмет
көбінесе алып жатқан білім мен баланың немен айналысып
отырғанына байланыссыз
сыртқы мотивтермен оянады. Балаға
математика ұнамайды, бірақ сабақ
кезінде ол бала педагогтың
наразылығын тудырмау үшін барлық тапсырмаларды орындауға
тырысады. Бала сурет салуды ұнатпайды, бірақ суретті
апасының туған күніне сыйлау үшін салу мүмкін. Балабақшада
балалар жиі «болуы керек», «солай тапсырды», «ұрыспасын»
деп ойлағандықтан оқиды.
Ішкі уәждеме баланың
танымдық қызығушылығымен
оянады: «қызық», «білгім келеді», «істей білгім келеді». Бұл
жағдайда білім басқа бір мақсатта жету құралы емес
(«ұрыспасын») («апама сыйлауым керек» баланың қызметінің
мақсаты болып табылады. Оқу қызметінің нәтижелерімен ол
ішкі мотивтермен жандана едәуір жоғары болады.
Достарыңызбен бөлісу: