Оқыту және үйрету әдістері

- Пікір талас

- Жазбаша сауалнама

- Презентация дайындау

- Семинар

6. Әдебиеттер:1. Калетина Н.И. Токсикологическая химия. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. (разделы 4.1-4.5)

2. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. (часть 2, глава 2)

3. Байзолданов Т. Токсикологическая химия ядовитых веществ, изолируемых методом

экстракции. – Алматы, 2002.

2.Сот – химия сараптамаға немесе сот – химия зерттеуге дәлел?

3.Сот – химия сараптама және сот – химия зерттеуді жүргізетің мамандар, жұмысқа рұқсат алу?

4.Химико – токсикологияның зертхана құжаттары?

5.Экспертиза қортындысы немесе сот – химия актісің зерттеу?

6.Экспертиза қортындысы немесе актілердің құрлымы?

Топта және бірлесіп жұмыс істегенде коммуникативті дағдыларды дамыту және ситуациялық міндеттерді шешу.

2. Бірінші реттік биотрансформация?

3. Екінші реттік биотрансформация биотрансформация?

4. Белсенді метаболиттер және қазалы синтез?

5. Пути поступления ядовитых соединений и зависимость токсичности ксенобиотика от путей поступления в организм человека?

6. Резорбция. Токсикогендік фазасы және элиминации фазасы.

7. Улылықтың мөлшері – LD50, LD 100 және т.б.

8. Улы қоспалардың токсикодинамикасы.

• 
  Семинар
  

2. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. (часть 2, глава 2)

3. Байзолданов Т. Токсикологическая химия ядовитых веществ, изолируемых методом

экстракции. – Алматы, 2002.

4. Крамаренко В.Ф. Токсикологическая химия. – Киев: Высшая школа, 1989.
8. Бақылау сұрақтары: (сұрақтар, тесттер, мақсаттар.)

1. Адам ағзасында бөгде қоспалардың биотрансформациясы?

2. Бірінші реттік биотрансформация?

3. Екінші реттік биотрансформация биотрансформация?

4. Белсенді метаболиттер және қазалы синтез?

5. Пути поступления ядовитых соединений и зависимость токсичности ксенобиотика от путей поступления в организм человека?

6. Резорбция. Токсикогендік фазасы және элиминации фазасы.

7. Улылықтың мөлшері – LD50, LD 100 және т.б.

8. Улы қоспалардың токсикодинамикасы.

8. Тақырып: Улы өсімдіктер. Өсімдіктердің токсикологиялық классификациясы. Өсімдік уларының өзгеше әсері.

2. Мақсаты: Топта және бірлесіп жұмыс істегенде коммуникативті дағдыларды дамыту және ситуациялық міндеттерді шешу.
3. Пәнді оқыту міндеттері: 1. Улы заттарды өсімдіктерде анықтау методтары және тәжирибелік істе қолдану. 2. Улы заттарды табу және бөліп алу методтарын студентерге игеру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
1.Улы өсімдіктер

2.Улы қасиеттері бар өсімдіктің құрамына кіретін химиялық компонентері? Сараптама құжаттары. Қортындыны құру.

3.Гликозидтер және оның х фармацевтикалық препараттары.

4.Улыхимикаттар түрінде қолданатың қоспалар?

5.Өсімдіктердің токсикологиялық классификациясы

6.Өсімдік уларының өзгеше әсері.

7.ХТС жүргізу.
5. Сабақ беру және оқыту әдістері.

• 
  Семинар
  
• 
  Пікір талас
  
• 
  
  

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

6. Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

7. Белова А.В. Руководство к практическим занятиям по токсикологической химии/ М., "Медицина", 1976.-231с.

1.Улы өсімдіктер

2.Улы қасиеттері бар өсімдіктің құрамына кіретін химиялық компонентері?

3.Гликозидтер және оның х фармацевтикалық препараттары.

4.Улыхимикаттар түрінде қолданатың қоспалар?

5.Өсімдіктердің токсикологиялық классификациясы

6.Өсімдік уларының өзгеше әсері.

7.ХТС жүргізу

8.Сараптама құжаттары. Қортындыны құру.

9.Тақырып: Өсімдіктердің негізгі улы заттары. Алкалоидтар, гликозидтер, пиретроидтер, ЛСД из аналық кернейден. маточных рожков. Алкалоидтарды бөліп алу және оларды анықтау әдістері.

Топта және бірлесіп жұмыс істегенде коммуникативті дағдыларды дамыту және ситуациялық міндеттерді шешу.

1. 
   Улы өсімдіктер
   
2. 
   Улы қасиеттері бар өсімдіктің құрамына кіретін химиялық компонентері? Сараптама құжаттары. Қортындыны құру.
   
3. 
   Гликозидтер және оның х фармацевтикалық препараттары.
   
4. 
   Улыхимикаттар түрінде қолданатың қоспалар?
   
5. 
   Өсімдіктердің токсикологиялық классификациясы
   
6. 
   Өсімдік уларының өзгеше әсері.
   
7. 
   ХТС жүргізу.
   

• 
  Семинар
  
• 
  Пікір талас
  

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

5. Бабаян Э.А. Наркология/ М.,"Медицина", 1987.-112с.

6. Лужников Е.А. Клиническая токсикология / М.,"Медицина", 1994. – 189 с.

7. Белова А.В. Руководство к практическим занятиям по токсикологической химии/ М., "Медицина", 1976.-231с.

1. 
   Улы өсімдіктер
   
2. 
   Улы қасиеттері бар өсімдіктің құрамына кіретін химиялық компонентері?
   
3. 
   Гликозидтер және оның х фармацевтикалық препараттары.
   
4. 
   Улыхимикаттар түрінде қолданатың қоспалар?
   
5. 
   Өсімдіктердің токсикологиялық классификациясы
   
6. 
   Өсімдік уларының өзгеше әсері.
   
7. 
   ХТС жүргізу
   
8. 
   Сараптама құжаттары. Қортындыны құру.
   

2. Барии қоспалары. Қорғасын, сынап, күміс,мырыш. Мыс, мышьяка, сурме , таллий және т.б.

• 
  Семинар
  
• 
  Пікір талас
  

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

Бақылау сұрақтары: (сұрақтар, тесттер, мақсаттар.)

1. Неорганикалық дәрілік заттар және улы химиялық қоспалардың номенклатурасы?

2. Барий қоспалары. Қорғасын, сынап, күміс,мырыш. Мыс, мышьяка, сурме , таллий және т.б
Сабақ № 11. Өсімдіктердің есірткі коспалары. Опиаттар, каннабиноидтар, эфедрон және т.б.

2.Мақсаты. Өсімдіктерден есірткі қоспаларының номенклатурасын білу

3. Пәнді оқыту міндеттері: Әдеби деректерден берілген номенклатураларды оқып білу.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Опиаттар және оның туынды өсімдіктері?

2. Каннабиноидтар және оның туынды өсімдіктері?

3. Эфедрон және оның туынды өсімдіктері?
5 Сабақ беру және оқыту әдістері.

- Семинар

- Пікір талас
6. Әдебиеттер.

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

Бақылау сұрақтары:

1. Опиаттар және оның туынды өсімдіктері?

2. Каннабиноидтар және оның туынды өсімдіктері?

3. Эфедрон және оның туынды өсімдіктері?

2. Фенотиазиндер қатарындағы препараттар?

3. 1,4-бензодиазепиндер препараттары?

4. Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

5. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?

6. Есірткіге тәуелділік?

• 
  Семинар
  
• 
  Түсініктемелер
  

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

7. Бақылау сұрақтары:

1.Барбитураттар қатарындағы препараттар?

2. Фенотиазиндер қатарындағы препараттар?

3. 1,4-бензодиазепиндер препараттары?

4. Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

5. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?

2. 
   Пәнді оқыту міндеттері: Әдеби деректерден берілген номенклатураларды оқып білу.
   

1.Есірткі белгілері бар синтетикалық препараттар?

2. Жана есірткі препараттарын және жана құрамын жасау мүмкіндіктері?

3.Амфетамин препараттарының туындылары?

4. Синтетикалық есірткелер – дезоморфин?

5.Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

6. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?
Оқыту және үйрету әдістері:

• 
  Семинар
  
• 
  Түсініктемелер
  

1. Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

Бақылау сұрақтары:

1.Есірткі белгілері бар синтетикалық препараттар?

2. Жана есірткі препараттарын және жана құрамын жасау мүмкіндіктері?

3.Амфетамин препараттарының туындылары?

4. Синтетикалық есірткелер – дезоморфин?

5.Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

6. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?

Сабақ № 15. Адамға аса қауіпті зоотоксиндер. Құрбақа улары, бауырмен жорғалаушылар және жәндіктер.

2.Мақсаты. номенклатурасын білу

Знать номенклатуру зоотоксинов добываемых из ядов жаб. Премыкающих инасекомых.

2. 
   Пәнді оқыту міндеттері: Әдеби деректерден берілген номенклатураларды оқып білу.
   

1. Құрбақа уларының препараттары?

2. Рептилий препараттары?

3.Жәндіктер препараттары?

4. Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

5. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?

• 
  Семинар
  
• 
  Түсініктемелер
  

2. 
   Әдебиеттер.
   
3. 
   
   

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 с.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 с.

4. Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 с.

1. Құрбақа уларының препараттары?

2. Рептилий препараттары?

3.Жәндіктер препараттары?

4. Берілген препараттардың фармакологиялық қасиеттері?

5. Адамдардың берілген препараттармен уланы себептері?

6. Зоотоксиндерге қандай улы дәрілік заттар жатады?

7. Қандай улы дәрілік заттар улы өсімдіктерге жатады?

8. Адамға аса қауіпті зоотоксиндер?

ОҚЫТУШЫНЫҢ БАСҚАРУЫМЕН СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН МЕТОДИКАЛЫҚ НҰСҚАУЛАР


1. Тақырып 1. - Улануға әкелетін химиялық қосылыс ретінде улы дәрілік заттардың классификациясы. Табиғи текті және синтезделген улы дәрілік заттар.
2.Мақсаты: Улануға әкелетін химиялық қосылыс ретінде улы дәрілік заттардың классификациясы туралы білімді қалыптастыру.
3. Оқыту тапсырмалары:

1. Өзіндік дайындалу үшін тақырыптың барлық сұрақтарын игеру.

2. Өзіндік дайындалу үшін қосымша әдебиетті пайдалану.

3. Сұрақ сұрау барысында мәліметті жақсы білу.

4. ОБСӨЖ барлық тапсырмаларын толық және дұрыс орындау.

5. Тапсырмаларды өзіндік орындау.

6. Мәліметті жүйелеп және аргументтелген қорытынды келтіре білу.
4. Орындау формасы: ОБСӨЖ тақырыбы бойынша баяндама, реферат, презентация, видеоролик дайындау.

5. Тапсырмалар:

1. Тақырыптың сұрақтарын оқып, қосымша мәлімет іздеу жүргізу.

2. Реферат дайындау.

3. Осы тақырып бойынша баяндама жасау.

4. ОБСӨЖ тақырыбы бойынша презентация, видеролик дайындау.
6. Тарататын материал:

Биологиялық объектілерден қышқылданған спирт немесе қышқылданған сумен оқшауланған улы және қатты әсер ететін заттар негізінде дәрілік препарттар жатады. Бұл көп жағдайда қышқылданған спирт немесе қышқылданған суда жақсы еритін кристалдық заттар. Бұл топтағы препараттар өзіне тән бейтарап, қышқыл немесе негіздік қасиеттері болғандықтан, оларды қышқылданған спирт немесе қышқылданған судан органикалық еріткіштермен экстракциялап бөліп алу үшін ортаның белгілі рН мәндерін жасау керек.

Биологиялық метариалдан дәрілік қосылыстарды оқшаулаудың қазіргі кездегі қолданылатын тәсілдері:

1) Дәрілік қосылыстарды биологиялық материалдан қышқылданған спиртпен оқшаулау. Стас-Отто тәсілі.

2) Дәрілік қосылыстарды биологиялық материалдан қышқылданған сумен оқшаулау. А.А. Васильева тәсілі.

Стас-Отто тәсілі. Оқшаулау принципі алколоидтарды этил спиртімен олардың шарапқышқылдық немесе қымыздыққышқылдық тұздары күйінде бөліп алу, соңғысын 35⁰ С температурада су моншасына қою, май, шайыр, бояғыш және басқа заттардан бөлу үшін сумен өңдеу, содан соң эфирмен алколоид негіздерін экстрагирлеу. Қышқылдандыру үшін – қымыздық, сірке, тұз, күкірт және тағы басқа қышқылдар. Сілтілендіру үшін- негіздер, барий гидрототығы және тағы басқа сілтілік агенттер.

А.А. Васильева тәсілі. Бұл тәсіл өліктің ішкі органдарынан алколоидтарды оқшаулау үшін пайдаланылады. Оқшаулау принципі: жіті ұсақталған 100 г материалға 200 мл дистилденген су құяды (1:2 қатынаста), рН 2,0-2,5 дейін қышқылданған қаныққан шарап немесе қымыздық қышқылының сулы ерітіндісін құйып, периодты түрде шайқап 2 сағатқа қалдыру керек. Объектінің қатты бөлшектерінен сулы ерітіндіні құйып алып, оны тұндырады. Алынған бөліндіні центрифугалап мөлдір ерітіндіні қышқыл ерітінді хлороформмен (3-4 рет 15-20 мл хлороформ), кейін сілтімен (3-4 рет) экстракциялайды. Сілтілендіру рН 10 дейін 25% аммиак ерітіндісімен орта реакциясын әмбебап индикатор арқылы тексеріп отырып жүргізіледі.
Қазіргі кездегі улы және қатты әсер ететін заттарды биологиялық материалдан бөліп алуда қолданылатын тәсілдер:

1. 
   Биологиялық материалдан сілтілендірілген сумен оқшаулау ( П. Валов тәсілі).
   
2. 
   Биологиялық материалдан қышқылдандырылған сумен оқшаулау (В. И. Попова тәсілі).
   
3. 
   Күкірт қышқылымен қышқылдандырылған сумен оқшаулау (В.Ф. Крамаренко тәсілі).
   

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 б.

4.Калетина Н.И. Токсикологиялық химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 б.

7. Белова А.В. Руководство к практическим занятиям по токсикологической химии/ М., "Медицина", 1976.-231б.

1. Улы дәрілік заттардың анықтамасын беру.

2. Улы дәрілік заттардың қандай түрлерін білесіз?

3. Улы дәрілік заттардың табиғаты.

4. Шығу тегі табиғи улы дәрілік заттар.

5. Шығу тегі синтетикалық улы дәрілік заттар.

1. Өзіндік дайындалу үшін тақырыптың барлық сұрақтарын игеру.

2. Өзіндік дайындалу үшін қосымша әдебиетті пайдалану.

3. Сұрақ сұрау барысында мәліметті жақсы білу.

4. ОБСӨЖ барлық тапсырмаларын толық және дұрыс орындау.

5. Тапсырмаларды өзіндік орындау.

6. Мәліметті жүйелеп және аргументтелген қорытынды келтіре білу.
4. Орындау формасы: ОБСӨЖ тақырыбы бойынша баяндама, реферат, презентация, видеоролик дайындау.
5. Тапсырмалар:

1. Тақырыптың сұрақтарын оқып, қосымша мәлімет іздеу жүргізу.

2. Реферат дайындау.

3. Осы тақырып бойынша баяндама жасау.

4. ОБСӨЖ тақырыбы бойынша презентация, видеролик дайындау.

6. Тарататын материал:

7. Әдебиет:

1..Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 с.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 б.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 б.

4.Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 б.

7. Белова А.В. Руководство к практическим занятиям по токсикологической химии/ М., "Медицина", 1976.-231б.

1. Тәжірибеде қолдану кезінде улы дәрілік заттардың классификациясы.

3. Улы химикаттар.

4. Дәірілік улар.

5. Өсімдік текті улы дәрілік заттар.

6. Жануар текті улы дәрілік заттар.

1. Өзіндік дайындалу үшін тақырыптың барлық сұрақтарын игеру.

2. Өзіндік дайындалу үшін қосымша әдебиетті пайдалану.

3. Сұрақ сұрау барысында мәліметті жақсы білу.

4. ОБСӨЖ барлық тапсырмаларын толық және дұрыс орындау.

5. Тапсырмаларды өзіндік орындау.

6. Мәліметті жүйелеп және аргументтелген қорытынды келтіре білу.
4. Орындау формасы: ОБСӨЖ тақырыбы бойынша баяндама, реферат, презентация, видеоролик дайындау.

5. Тапсырмалар:

1. Тақырыптың сұрақтарын оқып, қосымша мәлімет іздеу жүргізу.

2. Реферат дайындау.

3. Осы тақырып бойынша баяндама жасау.

4. ОБСӨЖ тақырыбы бойынша презентация, видеролик дайындау.

6.Әдебиет:

1..Плетенева Т.В. Токсикологическая химия/ ГЭОТАР-Медиа, 2005. – 512 б.

2. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / Киев, «Высшая школа», 1989.- 272 б.

3. Швайкова М.Д. Токсикологическая химия/ М., «Медицина», 1975.-376 б.

4.Калетина Н.И. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие для вузов, СD/ М., 2008. – 1016 б.

5. Белова А.В. Руководство к практическим занятиям по токсикологической химии/ М., "Медицина", 1976.-231б.

1. Өсімдік токсиндерінің ХТТ әдістері.

2. Қай әдіс ең сезімтал?

3. ПФИА жүргізу барысында қандай анализаторлар қолданылады?

4. ХТТ жүргізу қандай этаптардан құралады?

5. Рептилийлер уымен уланғанда зәр үлгілерін талдау.

6. Өсімдік токсиндеріне ХТТ жүргізудің альтернатиті тәсілдері.
1. тақырып 4. Жануар текті улы заттар.

2. Мақсаты: Жануар текті улы заттар туралы білімді қалыптастыру.

3. Оқыту тапсырмалары:

1. Өзіндік дайындалу үшін тақырыптың барлық сұрақтарын игеру.

2. Өзіндік дайындалу үшін қосымша әдебиетті пайдалану.

3. Сұрақ сұрау барысында мәліметті жақсы білу.

4. ОБСӨЖ барлық тапсырмаларын толық және дұрыс орындау.

5. Тапсырмаларды өзіндік орындау.

6. Мәліметті жүйелеп және аргументтелген қорытынды келтіре білу.
4. Орындау формасы: ОБСӨЖ тақырыбы бойынша баяндама, реферат, презентация, видеоролик дайындау.

5. Тапсырмалар:

1. Тақырыптың сұрақтарын оқып, қосымша мәлімет іздеу жүргізу.

2. Реферат дайындау.

3. Осы тақырып бойынша баяндама жасау.

4. ОБСӨЖ тақырыбы бойынша презентация, видеролик дайындау.