С. Д. Атабаева биология ғылымдарының кандидаты

(II) ерітінді орын алады. Клеткалардағы плазмолиз деңгейлері арқылы изотоникалық концентрациясы табылады. Ол үшін I

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Pdf көрінісі

бет	7/80
Дата	03.03.2023
өлшемі	0.78 Mb.
	#470354
түрі	Практикум

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 80

(II) ерітінді орын алады. Клеткалардағы плазмолиз деңгейлері
арқылы изотоникалық концентрациясы табылады. Ол үшін I мен
II ерітінді концентрацияларының орташа арифметикалық мəні
алынады.

2-кесте
NaCl-дың түрлі молярлы ерітінділердегі
клеткалардың плазмолизденуі
NaCl
концентра-
циясы, М
1,0 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,01
Плазмолиз
дəрежесі
Клетка
суреті
3-кесте
Сахарозаның түрлі молярлы ерітінділердегі клеткалардың
плазмолизденуі
Сахароза ерітіндісінің
концентрациясы, М
0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1
Плазмолиз дəрежесі
Клетка суреті

Изотоникалық ерітіндінің концентрациясы табылғаннан кейін
клетканың осмостық қысымы Вант-Гофф теңдеуі бойынша анық-
талады.
P=RTCi,
мұндағы R – универсалды газ тұрақтылығы (0,0821); T – абсолютті
температура (273
0
+ t
0
С); C – ерітінділердің концентрациялары,
моль есебімен; i – изотоникалық коэффициент.
Ерітінділердің изотоникалық коэффициенті молекуланың ион-
дарға ыдырауы мен диссоциациялану дəрежесінен тəуелді. NaCl
ерітінділерінің изотоникалық коэффициенттерінің мəндері 4-кес-
теде берілген. Сахарозаның изотоникалық коэффициенті i = 1 тең.
Зерттеу нəтижесінде алынған мəліметтерді талдау арқылы
қорытындылыр мен тұжырымдар жасалады.

13
4-кесте
Əртүрлі концентрациядағы NaCl ерітінділерінің
изотоникалық коэффициенттері
NaCl
концен-
трация-
сы, М
1,0 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,01
i
1,62 1,64 1,66 1,68 1,70 1,73 1,75 1,78 1,83 1,93

Қажетті құралдар мен заттар: микроскоп, заттық жəне жабын шыны-
лар, скальпель, препараттық ине, шыны таяқшалар, термометр, сорғыш қағаз,
бюреткалар мен варонкалар, стакандар, дистильденген су, NaCl (0,01-0,1 М)
немесе сахароза (0,1-0,7 М) ерітінділері.

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 80