СОӨЖ №20 Тақырыбы: Акушерлік жарақат

1. 
   Тақырыбы: Акушерлік жарақат
   
2. 
   Мақсаты: ананың босану жолдарының жарақаттараның негізгі себептерін диагностикалауды және жедел көмекті көрсетуді студенттердің біліміне сүйене отырып үйрету.
   

2. 
   Оқыту міндеті:
   

• 
  Босану жолдарындағы жұмсақ тіндерінің зақымдалуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
  
• 
  Жатырдың және жатыр мойнының жыртылуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
  
• 
  Қан ағу кезінде жедел көмек көрсетуді студенттерге үйрету.
  
• 
  Жатыр мойнының және босану жолдарындағы жұмсақ тіндердің зақымдалуы кезінде тігіс салуды студенттерге таныстыру.
  

5. Тақырып бойыншы тапсырмалар:

1. 
   Босану залында жұмыс жасау, акушерлік жарақат бойынша қауіп тобын бөлу,.
   
2. 
   Босану залында жұмыс жасау, жатыр мойнын айнамен карау;
   
3. 
   Босану залында жұмыс жасау, қынапты қарау;
   
4. 
   Босану залында жұмыс жасау, жатыр мойнын, қынапты, аралықты тігу кезінде ассистент болу;
   
5. 
   Қан тобын және резус факторын анықтау;
   
6. 
   Босану залында жұмыс жасау, босанғаннан кейінгі ерте кезеңде босанған әйелді бақылау;
   
7. 
   Әр түрлі әдіспен қан шығынының көлемін анықтау;
   
8. 
   Босанған әйелдің артериялық қан қысымын, пульсін өлшеу;
   
9. 
   Жатыр түбі биіктігін өлшеу;
   
10. 
    Фантомда жұмыс жасау, босанғаннан кейінгі ерте кезеңде жатыр қуысын қолмен тексеру;
    
11. 
    Босанғаннан кейінгі бөлімшеде жұмыс жасау, қасаға буыны ажырап босанған әйелді курациялау, жүргізу әдісі.
    

1. 
   Үлестіру материалдары: Акушерия және неонатология бойынша негізгі клиникалық хаттамалар мен ҚР ДСМ бұйрықтары.
   

Орыс тілінде

Негізгі:

1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.

2. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.

қосымша:

4.Л.А. Лысак. Сестринское дело в акушерстве и гинекологии. Ростов на Дону, Феникс, 2004.-С 79-89.

1.Г.М. Савельева.- Акушерство.-Москва.- М, 2000.

2. Г.М. Савельева, Л.Г. Сиченава.- Акушерство и гинекология. ГЭОТАР. - М, 1997.
Қазақ тілінде

негізгі:

2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж

қосымша:

3. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.

4. Ошибаев Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006ж.

7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер)

Сұрақтар.

1. Босану жолдарының жұмсақ тіндерінің жарақатының себептері.

2. Жатыр мойнының жыртылуына әкелетін факторлар.

3. Жатырдың жыртылуының этиологиясы мен патогенезі.

4. Жатырдың жыртылуының «типтік» классикалық клиникасы.

5. Миометрийдің гистопатиялық өзгерісіндегі жатыр жыртылуының ерекшеліктері.

6. Қасаға буынының жыртылуы мен ажырауының клиникалық көрінісі.

7. Ананың босану жарақатының емі.

8. Жарақат кезіндегі қан ағудың ерекшеліктері
БЛОК №5. Босану патологиясы
№ 20 Сабақ. Акушерлік жарақат
Бастапқы білім деңгейінің тесттері
1. Босану жолындағы жұмсақ тіндердің жарақаты алғаш босанушыларда жиі кездеседі:

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

1. 
   Иә
   
2. 
   Жоқ
   
3. 
   Иә
   
4. 
   Иә
   
5. 
   Иә
   
6. 
   Иә
   
7. 
   Жоқ
   
8. 
   Иә
   
9. 
   Иә
   
10. 
    Иә
    

А) жатыр мойнының жыртылуы, І дәрежесі

Б) жатыр мойнының жыртылуы, ІІ дәрежесі

В) жатыр мойнының жыртылуы, III дәрежесі

Г) жатыр мойнының жыртылуы, IV дәрежесі

Д) жатыр мойнының жыртылуы, V дәрежесі

А) жатыр мойнының жыртылуы, I дәрежесі

Б) жатыр мойнының жыртылуы, II дәрежесі

В) жатыр мойнының жыртылуы, III дәрежесі

Г) жатыр мойнының жыртылуы, IV дәрежесі

Д) жатыр мойнының жыртылуы, V дәрежесі

А) қасаға сүйегінің буындасуын операциялық жолмен қосу, сосын травматологта емделу

Б) төсектік тәртіп, жамбасты тығыз дәкемен байлау, травматологта емделу (ортопедиялық гамак)

В) жартылай төсектік тәртіп, жамбасты тығыз дәкемен байлау, травматологта емделу (ортопедиялық гамак)

Г) дәрілік ем: аурусыздандыратын препараттар, кальций препараты, витаминдер

Д) жамбасты тығыз дәкемен байлау, травматологта емделу (ортопедиялық гамак)

А) жатыр мойнының жыртылуы

Б) жатырдың жыртылуы

В) босану әрекетінің әлсіздігі

Г) қынаптың жыртылуы

Д) аралықтың жыртылуы

А) жатыр мойыны мен қынаптың жыртылуы

Б) шапшаң және қарқынды босану

В) кіші жамбастың бір жазықтығында нәресте басының ұзақ тұруы

Г) қуық пен тік ішекті уақытынан бұрын босату

Д) жүктілік кезінде ұзақ уақыт кольпит болса

А)жергілікті инфильтрациялық анестезия

Б) спиналды анестезия

В) перидуралды анестезия

Г) инемен емдеу

Д) жалпы наркоз

А) эпизиотомия

Б) перинеотомия

В) лапаротомия

Г) амниотомия

Д) симфизиотомия

PV: жатыр мойыны жайылған, жатыр ернеуінің ашылу 2 см, қағанақ қуығы бүтін, нәресте басы кіші жамбас кіреберісіне бекітілген. Диагноз қойыңыз:

А) Мерзімі жеткен жүктілік. Босанудың I кезеңінің әлсіздігі. Нәрестенің интранаталдық өлімі

Б) Мерзімі жеткен жүктілік. Босанудың II кезеңі. Жатырдың тігіс бойымен жыртылуы. Нәрестенің интранаталдық өлімі.

В) Мерзімі жеткен жүктілік. Босанудың I кезеңі. Жатырдың тігіс бойымен жыртылуы. Нәрестенің интранаталдық өлімі.

Г) Мерзімі жеткен жүктілік. Жатырдың тігіс бойымен жыртылуы. Нәрестенің интранаталдық өлімі.

А) цервикалды каналдың полипына

Б) қайталанып отыратын кольпитке

В) истмика-цервикалды жетіспеушілікке

Г) жатыр мойының полипына

Д) бартолин бездерінің кистасына

А) тар жамбас

Б) бастың асинклитикалық бекуі

В) ірі нәресте

Г) нәрестенің көлденең жатуы

Д) жатыр тыртығы

БЛОК №5.Босану патологиясы
№ 20 сабақ. Акушерлік жарақаттар

Қорытынды білім деңгейінің тесттерінің жауаптары

1. 
   Б
   
2. 
   В
   
3. 
   Б
   
4. 
   А
   
5. 
   В
   
6. 
   Д
   
7. 
   Б
   
8. 
   В
   
9. 
   В
   
10. 
    Д
    

2. Сабақтың мақсаты: Қалыпты босанғаннан кейінгі кезеңді негіздей отырып (бастапқы деңгей) студенттерге босанғаннан кейінгі кезең ағымын тексеруді және бағалауды, босанған әйелге емшекпен емізу және жеке бас гигиенасы жайында кеңес бере білуге үйрету.

3. Оқыту міндеті:

1) Босанғаннан кейінгі кезен ағымында тексеру мен бағалауға студенттерді үйрету;

2) Босанған әйелге жеке бас гигиенасы мен тамақтану жайында кеңес беруге студенттерді үйрету.

3) Босанған әйелге емшекпен емізу жайында ( уыздың құрамы, жетілген сүт, емшекпен емізудің ана мен жаңа туылған бала үшін пайдасы, емшекпен емізуге қарсы көрсеткіш) кеңес беруге студенттерді үйрету.

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1) Босанғаннан кейінгі ерте және кеш кезең туралы түсінік.

2) Босанған әйел диетасы мен гигиенасы.

3) Босанған әйелді бақылау.

4) Лактация.

5) Емшекпен емізу. Емізудің 10 қадамы.

6) Босанғаннан кейінгі кезеңнің асептикасы мен антисептикасы.
5.Оқыту және сабақ беру әдістері:

1) Бастапқы білім деңгейін бақылау.

2) Оқытушымен бірге жұмыс. Кестелерді, фантомды, фильмдерді қолдана отырып, теориялық материалдарды талдау жасау.

3) Босанғаннан кейінгі бөлімшеде («Ана мен бала» бөлімшесінде) оқытушымен бірге курация жаса. Емшекпен емізу жайында босанған әйелге кеңес беру.

4) Оқытушымен бірге жұмыс. Босанған әйелдерді курациялау кезінде туындаған түсініксіз сұрақтарды талдау.

5) Алған білімдерін қортынды бақылау ( сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер).

6. Әдебиеттер:

Негізгі:

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Қосымша:

1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 175-184.

2. Жаңа туылған баланы емшекпен емізу. http://neonatology.narod.ru/neonatology/feeding.html, http://www.lactase.ru/library/breast-feeding.html.

3. Giorgio Tamburlini, Fabio Uxa, Gian Paolo Chiaffoni. Основы ухода за новорожденными и грудное вскармливание. Учебный семинар.ВОЗ, 2002 г. – 22-24 с.

7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер)

Сұрақтар.

1. Босанғаннан кейінгі кезеңнің ұзақтығы.

2. Босанған әйелдің барлық мүшелері мен жүйелерінде, жыныс жүйесінде, сүт бездерінде болатын өзгерістер.

3. Қалыпты босанғаннан кейінгі кезеңді жүргізу.

4. Босанған әйел гигиенасы.

5. Босанған әйел емдәмі.

6. Уыз бен жетілген сүттің құрамы мен қасиеті.

7. Емшекпен емізудің сәтті он принципі.

8. Ана мен бала үшін емшекпен емізудің артықшылықтары.

1. 
   Тақырыбы: Босанғаннан кейінгі кезең физиологиясы.
   
2. 
   Мақсаты: Қалыпты босанғаннан кейінгі кезеңді негіздей отырып (бастапқы деңгей) студенттерге босанғаннан кейінгі кезең ағымын тексеруді және бағалауды, босанған әйелге емшекпен емізу және жеке бас гигиенасы жайында кеңес бере білуге үйрету.
   

3. Оқыту міндеті:

1) Босанғаннан кейінгі кезен ағымында тексеру мен бағалауға студенттерді үйрету;

2) Босанған әйелге жеке бас гигиенасы мен тамақтану жайында кеңес беруге студенттерді үйрету.

3) Босанған әйелге емшекпен емізу жайында ( уыздың құрамы, жетілген сүт, емшекпен емізудің ана мен жаңа туылған бала үшін пайдасы, емшекпен емізуге қарсы көрсеткіш) кеңес беруге студенттерді үйрету.

4. Өткізу түрі: босанғаннан кейінгі бөлімшеде жұмыс істеу, , құжаттармен жұмыс жасау.

5. Тақырып бойынша тапсырмалар:

1. 
   Босанғаннан кейінгі бөлімшеде босанған әйелді курациялау («Ана мен бала» бөлімі)
   
2. 
   Босанған әйелдерге емшекпен емізу бойынша кеңес беру
   
3. 
   Босанған әйкелдердің қан қысымын, пульсін өлшеу
   
4. 
   Жатыр түбінің тұру деңгейін және оның босанғаннан кейінгі күнмен сәйкестігін анықтау
   
5. 
   Сүт бездерінің жағдайын бағалау
   
6. 
   Емшекпен емізудің дұрыстығын анықтау
   
7. 
   Сүт безін дұрыс сауу
   
8. 
   Босанған әйелге босанудан кейінгі контрацепция бойынша кеңес беру
   
9. 
   Босанған әйелге босанудан кейінгі гигиена бойынша кеңес беру
   
10. 
    Босанған әйелге жаңа туылған баланың күтімі бойынша кеңес беру
    
11. 
    Босанған әйелге босанудан кейінгі емдәм бойынша кеңес беру
    
12. 
    Босанған әйелге емшекпен емізу бойынша кеңес беру
    

7.Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.240-248.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Қосымша:

2. Жаңа туылған балаларды емшекпен емізу. http://neonatology.narod.ru/neonatology/feeding.html, http://www.lactase.ru/library/breast-feeding.html.

3. Giorgio Tamburlini, Fabio Uxa, Gian Paolo Chiaffoni. Основы ухода за новорожденными и грудное вскармливание. Учебный семинар.ВОЗ, 2002 г. – 22-24 с.

7. Бақылау (сұрақтар, тестер, жағдайлық есептер)

Сұрақтар.

1. Босанғаннан кейінгі кезеңнің ұзақтығы.

2. Босанған әйелдің барлық мүшелері мен жүйелерінде, жыныс жүйесінде, сүт бездерінде болатын өзгерістер.

3. Қалыпты босанғаннан кейінгі кезеңді жүргізу.

4. Босанған әйел гигиенасы.

5. Босанған әйел емдәмі.

6. Уыз бен жетілген сүттің құрамы мен қасиеті.

7. Емшекпен емізудің сәтті он принципі.

8. Ана мен бала үшін емшекпен емізудің артықшылықтары.
БЛОК №6. Босанудан кейінгі кезең физиологиясы.
№ 21сабақ. Босанудан кейінгі кезең физиологиясы. Емшекпен емізу.

БАСТАПҚЫ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІНІҢ ТЕСТТЕРІ

1. 
   Босанғаннан кейінгі ерте кезеңнің ұзақтығы 24 сағатқа созылады:
   

Жоқ

2. 
   Босанғаннан кейінгі кеш кезеңнің ұзақтығы 42 күнге созылады:
   

Жоқ

3. 
   Босанғаннан кейінгі кезеңнің ұзақтығы бірінші етеккірдің келуімен анықталады:
   

Жоқ

4. 
   Сүтқоректілерде лактацияға жауапты гормон – прогестерон:
   

Жоқ

5. 
   Босанғаннан кейінгі алғашқы 2-3 күнде сүт бездерінен бөлінетін бөлінді ауыспалы сүт деп аталады:
   

Жоқ

6. 
   Босанғаннан кейін жатыр салмағы 1000 г:
   

Жоқ

7. 
   Физиологиялық босанғаннан кейінгі кезеңде жатыр мойынының ішкі ернеуі 42 тәулікте жабылады:
   

Жоқ

8. 
   Грануляциялық вал жатыр қабырғасына микроорганизмдердің кіруіне бөгет болады:
   

Жоқ

9. 
   Босанғаннан кейінгі кезеңнің әр күнінде жатырдан бөлінетін бөліндінің өзіндік ерекшеліктері бар және лохия деп аталады:
   

Жоқ

10. 
    Босанғаннан кейінгі алғашқы 3 күнде лохиялар серозды-аздаған қанаралас болады:
    

Жоқ
БЛОК №6. . Босанғанна кейінгі кезең физиологиясы.

№ 21сабақ. Босанғаннан кейінгі кезең физиологиясы. Емшекпен емізу.

Бастапқы білім деңгейінің тесттерінің жауаптары

1.Иә

2.Иә

4.Жоқ

6.Иә

8.Иә

10.Жоқ
БЛОК №6. Босанғанна кейінгі кезең физиологиясы.

№ 21 сабақ. Босанғаннан кейінгі кезең физиологиясы. Емшекпен емізу
Қорытынды білім деңгейінің тесттері
1.Босанғаннан кейінгі кезең ұзақтығы қандай?

А) 7 күн

В) 21 күн

Г) 42 күн

Д) 49 күн

А) қанды

В) серозды

Г) іріңді

Д) сулы
3. Босанғаннан кейінгі 1-ші тәулікте жатыр түбінің тұру деңгейі:

А) кіндік деңгейінде

Б) кіндіктен 2 көлденең саусақ жоғары

В) кіндіктен 2 көлденең саусақ төмен

Г) кіндік пен қасағаның ортасында

Д) кіндіктен 1 көлденең саусақ төмен
4. Босанғаннан кейінгі 10-шы тәулікте цервикалды канал:

А)Бір саусақ өткізеді

Б) Екі саусақ өткізеді

В) жабық

Д) Қолдың білезігі өтімді

А) коникалық

Б) цилиндр тәрізді

В) сферикалық

Г) үшбұрыш тәрізді

Д) бөшке тәрізді

А) 1-ші аптаның

Б) 2-ші аптаның

В) 3-ші аптаның

Г) 4-ші аптаның

Д) 6-шы аптаның

А) алғашқы менустрация

Б) ауыспалы сүт

В) жетілген сүт

Г) уыз

Д) шаш шоғыры

А)жатыр түтігінің перисталтикасын күшейту

Б) сперматозоид белсенділігін төмендету

В) овуляцияны басу

Г) әйел жыныс мүшелеріне эякуляттың түсуіне кедергі жасау

Д) эндометрийдегі энзим құрамының өзгеруі

А) қысқа уақыттылық

Б) ЖЖЖА-дан қорғаныстың болмауы

В) босанғаннан кейінгі қан ағудың алдын-алу

Г) емшекпен емізу дұрыстығын қадағалау керек

Д) Контрацепциялық нәтижесі төмен

А) мини-пили ішу

Б) қосарланған ауыз арқылы контрацепциялық дәрілерді ішу

В) босанғаннан кейінгі жатырға сырттай массаж жасау

Г) жиі зәр шығару

Д) баланың сүт безін ему акті

1. 
   Г
   
2. 
   В
   
3. 
   Д
   
4. 
   Г
   
5. 
   Б
   
6. 
   В
   
7. 
   Г
   
8. 
   В
   
9. 
   В
   
10. 
    Д
    

№ 22 сабақ.

2. Сабақтың мақсаты: босанғаннан кейінгі іріңді-септтикалық аурулардың белгілі бір түрлерінің этиологиясын, патогенезін, клиникасын студенттердің білетін біліміне сүйене отырып, студенттерге диагностикалауды, босанғаннан кейінгі жиі кездесетін іріңді септикалық ауруларды емдеудің терапевтикалық тактикасын үйрету.

3. Оқыту міндеті:

1) Мақсатқа сай анамнез жинауды білу;

2) Босанудан кейінгі жараны,эндометритті, маститті, тромбофлебитті диагностикалай білу;

3) Осы аурулардың негізгі себептерін анықтау;

4) Кешендіі рационалды терапияны тағайындау.

5) Бақылауға алынған босанған әйелде әйелдер консультациясы және стационар жағдайында алдын-алу шараларының кемшіліктерін анықтау;

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың классификациясы.

2) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың этиологиясы мен патогенезі.

3) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалықаурулардың диагностикасы,клиникасы.

4) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурудын заманауи жағдайда ағым ерекшеліктері.

5) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды емдеу.

6) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың алдын-алу принциптері.

5. Сабақ жүргізу мен оқыту әдісі:

1) Студенттердің бастапқы білім деңгейін бақылау.

2) Оқытушымен бірге жұмыс. Кестелерді, фантомды, фильмдерді қолдана отырып, теориялық материалдарды талдау жасау.

3) Оқытушымен бірге босанудан кейінгі іріңді-септикалық ауруды курациялау.

4) Оқытушымен бірге жұмыс. Босанған әйелдерді курациялау кезінде туындаған түсініксіз сұрақтарды талдау.

5) Алған білімдерін қортынды бақылау ( сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер).

6. Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – сң.746-768.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Қосымша:

7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер)

Сұрақтар.

1. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың этиологиясы мен патогенезі.

2. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың классификациясы.

3. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың дамуына алып келетін физиологиялық факторлар.

4. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың дауын жоғарылататын факторлар.

5. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурудын заманауи жағдайда ағым ерекшеліктері.

6.Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың негізгі клиникалық түрлерінің клиникасы мен диагностикасы.

7. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды емдеу.

8. Профилактика принциптері.

9. Акушерлік перитониттің ағым ерекшелігі, патогенезіне байланысты емдеу принциптері

10. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды төмендету үшін ана қауіпсіздігінің негізгі принциптері.

СОӨЖ №22

1. 
   Тақырыбы: Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулар.
   
2. 
   Сабақтың мақсаты: Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың белгілі бір түрлерінің этиологиясын, патогенезін, клиникасын студенттердің білетін біліміне сүйене отырып, студенттерге диагностикалауды, босанғаннан кейінгі жиі кездесетін іріңді септикалық ауруларды емдеудің терапевтикалық тактикасын үйрету.
   

1) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардан анамнез жинау дағдыларын қалыптастыру.

2) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды диагностикалау дағдыларын қалыптастыру.

3) Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды кешенді рационалды емдеу дағдылырын қалыптастыру.

4. Сабақ жүргізу формасы: босанғаннан кейінгі бөлімшеде жұмыс істеу,босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулармен ауырған әйелдердің босану тарихын талдау.

5. Тақырып бойынша тапсырмалар:

1. 
   Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурумен ауырған босанған әйелді курациялау («Ана және бала»бөлімшесі), әйел болмаған жағдайда босану тарихын талдап, диагноз қою.
   
2. 
   Босанған әйелге емшекпен емізу бойынша кеңес беру.
   
3. 
   Босанғаннан әйелдің АҚҚ, пульсін өлшеу.
   
4. 
   Жатыр түбінің тұру деңгейін және оның босанғаннан кейінгі күнмен сәйкестігін анықтау
   
5. 
   Сүт бездерінің жағдайын бағалау
   
6. 
   Емшекпен емізудің дұрыстығын анықтау
   
7. 
   Сүт безін дұрыс сауу
   
8. 
   Алдыңғы құрсақ қабырғасындағы операциядан кейінгі тігісті өңдеу
   
9. 
   Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық асқынулармен ауырған босанған әйелдерді жүргізу мен емдеудің тактикасын өңдеу
   
10. 
    Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық асқынулармен ауырған босанған әйелдерді лабораторлық мәліметтермен таныстыру
    
11. 
    Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды емдеудің нәтижелілігі мен ұзақтығын өңдеу критерийлері.
    

3. 
   Үлестіру материалдары: Перзентханада санитарлық-дезинфекциялық тәртіп бойынша нормативтік құжаттар.
   

7. Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.746-768.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Қосымша:

8.Бақылау (Сұрақтар,тесттер, ситуациялық есептер)

Сұрақтар.

1. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың этиологиясы,петогенезі.

2. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың классификациясы.

3. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруға әкелетін физиологиялық факторлар.

4. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруды шақыратын қауіп факторлар.

5. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурудың заманауи талабы бойынша ағым ерекшіліктері.

6. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурудың клиникасы мен диагностикасы.

7. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруды емдеу.

8. Алдын-алу принциптері.
БЛОК №6. Босанғаннан кейінгі кезең физиологиясы.

№ 22 сабақ. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулар.

БАСТАПҚЫ білім деңгейінің тесттері

1. 
   Кесар тілігінен кейінгі босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулар сирек дамиды:
   

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

№22Сабақ. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулар

Бастапқы білім деңгейінің тесттерінің жауаптары

1. 
   Иә
   
2. 
   Жоқ
   
3. 
   Иә
   
4. 
   Жоқ
   
5. 
   Иә
   
6. 
   Жоқ
   
7. 
   Иә
   
8. 
   Жоқ
   
9. 
   Жоқ
   
10. 
    Иә
    

Қорытынды білім деңгейінің тесттері

А) перитонит

Б) септикопиемия

В) босанғаннан кейінгі жара

Г) метроэндометрит

Д) параметрит

А) инфекцияның таралуының I этабына

Б) инфекцияның таралуының II этабына

В) инфекцияның таралуының III этабына

Г) инфекцияның таралуының IV этабына

Д) инфекцияның таралуының V этабына

А) лапаротомия, құрсақ қуысын дренаждау

Б) консервативті, антибактериалды терапия

В) лапаротомия, жатыр,жатыр түтігімен бірге экстирпация жасау

Г) лапароскопия, құрсақ қуысын дренаждау

Д) лапаротомия, жатыр,жатыр түтігімен бірге ампутация жасау

А) операция кезінде құрсақ қуысына жатыр қуысындағы жиынтықтың түсуі

Б) ішек қабырғасының токсиндер мен бактерияларға өткізгіштігінің жоғарғы болуы

В) жатыр тігісінің тұрақсыздығы

Г) қынап микрофлорасы

Д) жатыр түтігінің қабыну процессі

А) операция кезінде құрсақ қуысына жатыр қуысындағы жиынтықтың түсуі

Б) ішек қабырғасының токсиндер мен бактерияларға өткізгіштігінің жоғарғы болуы

В) жатыр тігісінің тұрақсыздығы

Г) қынап микрофлорасы

Д) жатыр түтігінің қабыну процессі

А) босанғаннан кейінгі эндометрит

Б) босанғаннан кейінгі оң жақтық параметрит

В) босанғаннан кейінгі жара

Г) босанғаннан кейінгі оң жақтық сальпингоофорит

Д) оң жақ аналық безінің кистасы

А) аралықтың жыртылуының II дәрежесі

Б) аралықтың жыртылуының III дәрежесі

В) қынап қабырғасының жыртылуы

Г) жатыр мойнының жыртылуы

Д) шүртінің жыртылуы

А) босану кезінде ұзқа уақыт сусыз кезең

Б) қалқанша безінің ауруы

В) нәрестенің жүрек ахауының дамуы

Г) плацентаның шынайы бітісіп өсуі

Д) көлденең тарылған тар жамбас

А) ауру сезімі, ісіну, зақымданған аяқ терісінің түсінің өзгеруі

Б) ісіну, зақымданған аяқ терісінің түсінің өзгеруі, контрактура

В) дене температурасының жоғарлауы, ісіну, зақымданған аяқ терісінің түсінің өзгеруі

Г) ауру сезімі, зақымданған аяқ терісінің түсінің өзгеруі, қимыл қозғалысының шектелуі

Д) ауру сезімі, зақымданған аяқ терісінің түсінің өзгеруі , шат аймағының тегістелуі

А) босанғаннан кейінгі 42 күннен кейін басталады

Б) босанғаннан кейін бірден басталады

В) интоксикация белгілері жоқ

Г) ортаңғы сызыққа қарағанда жатыр мойнының асимметриялық орналасуы

Д) пальпация кезінде жатырдың консистенциясы жұмсақ және ауру сезімді

Сабақ №22. Босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық аурулар

Қортынды білім деңгейінің тесттерінің жауаптары

1. 
   А
   
2. 
   Б
   
3. 
   В
   
4. 
   А
   
5. 
   В
   
6. 
   Б
   
7. 
   Г
   
8. 
   А
   
9. 
   А
   
10. 
    Д
    

2. Сабақтың мақсаты: бөбектер бөлімінде негізгі жұмыс істеу принциптерімен, жаңа туған балалардың іріңді-септикалық және инфекциялық аурулардың алдын-алумен студенттерді таныстыру. Жаңа туған балалардың ағзасының анатомиялық- функционалдық, жаңа туған балалардың күтім ерекшеліктерін қарастыру.

3. Оқыту міндеті:

1) Бөбектер бөлімінде негізгі жұмыс істеу принциптерімен студенттерді таныстыру.

2) Ерте неонаталдық кезеңде жаңа туылған балалардың анатомия-физиологиялық жағдайы мен ерекшеліктерімен студенттерді таныстыру.

3) Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық ауруларымен студенттерді таныстыру.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1) Ерте неонаталдық кезеңде жаңа туған балалардың жағдайының ерекшеліктері.

2) Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық аурулары. Классификациясы. Клиникасы. Диагностикасы. Емі. Профилактикасы.

5. Сабақ жүргізу мен оқыту әдісі:

1) Студенттердің бастапқы білім деңгейін бақылау.

2) Оқытушымен бірге жұмыс. Кестелерді, фантомды, фильмдерді қолдана отырып, теориялық материалдарды талдау жасау.

3) Бөбектер бөлімшесімен таныстыру, неонатолог пен балалар мейірбикесімен «Ана мен бала» бөлімшесінде қарауға қатысу.

4) Оқытушымен бірге жұмыс. Жаңа туған балаларды қарау барысынада туындаған түсініксіз сұрақтарды талқылау.

5) Алған білімдерін қортынды бақылау ( сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер).

6. Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.714-745.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

3. Шабалов Н.П. Неонатология: Учебн. пособие: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-еизд., испр. и доп. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с.109-153.

Қосымша:

1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 185-187.

2. Учебный фильм «Тепловая цепочка»: www.orenmpc.ru/map/pro/video/

3. Giorgio Tamburlini, Fabio Uxa, Gian Paolo Chiaffoni. Основы ухода за новорожденными и грудное вскармливание. Учебный семинар.ВОЗ, 2002 г. – 22-24 с.

4. Peter Cooper, Robert Johnson, Haroon Saloojee, Jelka Zupan. Решение проблем новорожденных: Руководство для врачей, медицинских сестер и акушерок. ВОЗ, Женева, 2005. – Глава 2, С1-С9

7. Бақылау: (сұрақтар,тесттер, ситуациялық есептер)

Сұрақтар.

1. Жаңа туған балалар бөлімшесінің кұрылысы.

2. Мерзімі жетіп және шала туылған балалардың анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері .

3. Жаңа туған балалардың ерекше жағдайлары.

4. Жаңа туған балалардың күтім ерекшеліктері.

5. Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық аурулары. Классификациясы. Клиникасы. Диагностикасы. Емі. Профилактикасы.

6. Босанғаннан кейінгі ананың іріңді-септикалық ауруларды төмендету үшін ана қауіпсіздігінің негізгі ұстанымдары.

7. Шала туған балаларды күту ұстанымдары.

8.Реанимация бөліміндегі шала туған нәрестелердің өкпесін жасанды желдету кезіндегі күту ұстанымдары.

СОӨЖ Сабақ №23.

1. 
   Тақырыбы: Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық аурулары.
   
2. 
   Сабақтың мақсаты: бөбектер бөлімінде негізгі жұмыс істеу принциптерімен, жаңа туған балалардың іріңді-септикалық және инфекциялық аурулардың алдын-алумен студенттерді таныстыру. Жаңа туған балалардың ағзасының анатомиялық- функционалдық, жаңа туған балалардың күтім ерекшеліктерін қарастыру.
   
3. 
   Оқыту міндеті:
   

2) Ерте неонаталдық кезеңде жаңа туылған балалардың анатомия-физиологиялық жағдайы мен ерекшеліктерімен студенттерді таныстыру.

3) Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық ауруларымен студенттерді таныстыру.

4. Сабақ жүргізу формасы: бөбектер бөлімінде, құжаттармен жұмыс істеу

5. Тақырып бойынша тапсырма:

1. 
   Бөбектер бөлімінде жаңа туған балалардың іріңді-септикалық аурулары бар балалармен жұмыс жасау, егер ондай балаар болмағанда босану тарихымен жұмыс жасау,диагноз қою
   
2. 
   Босанған әйелге емшекпен емізу бойынша кеңес беру
   
3. 
   Сүт безінің жағдайын анықтау
   
4. 
   Баланы емшекпен емізудің дұрыстығын анықтау
   
5. 
   Сүт безін сауу ережелері
   
6. 
   Жаңа туған балалардағы босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауруларды өңдеу.
   
7. 
   Жаңа туылған балалардағы босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауыруларды емдеу тактикасы.
   
8. 
   Жаңа туған балалардағы іріңді-септикалық аурулар кезінде болатын лабораториялық мәліметтерімен таныстыру.
   
9. 
   Жаңа туылған балаларда босанғаннан кейінгі іріңді-септикалық ауырулардың емінің ұзақтығы мен нәтижесінің бағалауды өңдеу.
   

2. 
   Үлестіру материалдары:перзентханадағы санитарлық- дезинфекциялық тәртіптің нормативтік құжаттары.
   

7. Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.714-745.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

3. Шабалов Н.П. Неонатология: Учебн. пособие: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-еизд., испр. и доп. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с.109-153.

Қосымша:

1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 185-187.

2. Учебный фильм «Тепловая цепочка»: www.orenmpc.ru/map/pro/video/

3. Giorgio Tamburlini, Fabio Uxa, Gian Paolo Chiaffoni. Основы ухода за новорожденными и грудное вскармливание. Учебный семинар.ВОЗ, 2002 г. – 22-24 с.

4. Peter Cooper, Robert Johnson, Haroon Saloojee, Jelka Zupan. Решение проблем новорожденных: Руководство для врачей, медицинских сестер и акушерок. ВОЗ, Женева, 2005. – Глава 2, С1-С9

8.Бақылау : (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер )

Сұрақтар.

1. Жаңа туған балалар бөлімшесінің кұрылысы.

2. Мерзімі жетіп және шала туылған балалардың анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері

3. Жаңа туған балалардың ерекше жағдайлары.

4. Жаңа туған балалардың күтім ерекшеліктері.

5. Жаңа туған балалардың іріңді-септикалық аурулары. Классификациясы. Клиникасы. Диагностикасы. Емі. Профилактикасы.

1. 
   Жаңа туылған балалардың кеңінен таралған тері инфекциялық аурулары стафилодермия болып табылады:
   

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

Иә

Жоқ

7. 
   Жаңа туған балалардың сепсисі кезінде инфекцияның кіру қақпасы кіндік жарасы болып табылады:
   

Жоқ

Да

Жоқ

Иә

Жоқ

1. 
   Иә
   
2. 
   Жоқ
   
3. 
   Иә
   
4. 
   Жоқ
   
5. 
   Иә
   
6. 
   Жоқ
   
7. 
   Иә
   
8. 
   Иә
   
9. 
   Жоқ
   
10. 
    Иә
    

А) стафилококпен

Б) стрептококпен

В) гонококпен

Г) көкірің таяқшасымен

Д) саңырауқұлақтармен

А) интертригинозды стрептодермия, везикулопустулез, көпіршік;

Б) Риттердің эксфолиативті дерматиті, тілмелік қабыну, везикулопустулез;

В) некрозды флегмона, көпіршік, Риттердің эксфолиативті дерматиті;

Г) везикулопустулез,көпіршік, гонобленорея;

Д) везикулопустулез,көпіршік, Риттердің эксфолиативті дерматиті.

Сауығудан кейін бет терісінде тыртықтар мен пигменттер қалмаған. Сіздің диагнозыңыз:

А) жаңа туылған балалар көпіршігі

Б) Риттердің эксфолиативті дерматит

В) некрозды флегмона

Г) везикулопустулез

Д) тілмелік қабыну
4. Жаңа туылған балалардағы гонобленореяның профилактикасы немен жүргізіледі :

А) 70% этил спиртімен

Б) 1% бриллиант көгі ерітіндісімен

В) 0,5% гидрокортизон майымен

Г) 5% перманганат калий ерітіндісімен

Д) 1,0% тетрациклин майымен

А) пемфигус

Б) омфалит

В) кольпит

Г) мастит

Д) орхит
6. Жаңа туылған балалардың кіндік жарасынан серозды бөлінділер бөлінеді, аздаған гиперемия және кіндік сақинасында аздаған инфильтрация анықталады. Баланың жалпы жағдайы өзгермеген, қан анализінде өзгерістер жоқ, пальпацияда кіндік тамырлары анықталмайды.Сіздің диагнозыңыз:

А) ірінді омфалит

Б) катаралді омфалит

В) гангренозды омфалит

Г) ірінді омфалит және кіндік артериясының громбартериті

Д) ірінді омфалит және кіндік венасының тромбофлебиті
7. Жаңа туылған балалардың терісінде тығыз қызыл дақ пайда болған. Зақымдалған ошақ тез жайылған. 2 күннен кейін зақымдалған тері аймақтары қызыл-күрең түске боялған, дақ ортасы жұмсарған, тері қабаттары өліеттеніп ажыраған және шеті жырымдалған жараның беті мен іріңді қалталар түзілген. Емдеуден кейін жара беті эпителизацияланған және тыртық пайда болды. Сіздің диагнозыңыз:

А) жаңа туылған балалардың көпіршігі

Б) Риттердың эксфолиативті дерматиті

В) некрозды флегмона

Г) везикулопустулез

Д) тілмелік қабыну

А) кандидозды стоматит

Б) ауыз қуысының дифтериялық зақымдануы

В) іріңді стоматит

Г) ауыз қуысының герпесті зақымдануы

Д) арнайы емес стоматит

А) некрозды флегмона

Б) көпіршік

В) дерматит

Г) пемфигоид

Д) абсцесс

А) босанғаннан кейін бірден

Б) 2-3 тәулікте

В) 5-6 тәулікте

Г) 2 аптадан кейін

Д) 1айдан кейін

1. 
   А
   
2. 
   Д
   
3. 
   Г
   
4. 
   Д
   
5. 
   Б
   
6. 
   Б
   
7. 
   В
   
8. 
   А
   
9. 
   А
   
10. 
    А
    

2. Сабақтың мақсаты: ана мен нәресте қананың изосерологиялық сыйыспашылығының этиологиясын, клиникасын білетін студенттердің біліміне сүйене отырып, көрсетілген патологиялармен диагностикалауды, емдеуді және алдын-алуды үйрету.

3. Оқыту міндеттері:

1) Жалпы және акушерлік ананмезді білу негізінде ана сенсибилизациясына алып келетін себептерлі анықтауға студенттерді үйреті.

2) Анамнез бен объективті зерттеу (нәресте жағдайын анықтау) мәліметтерін қолдана отырып, ана мен нәресте қанының изосерологиялық сыйыспаушылығын диагностикалуды студенттерге үйрету, рационалды акушерлік тактиканы таңдау.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1) Нәрестенің гемолитикалық аурулары. Этиологиясы және патогенезі.

2) Нәрестенің гемолитикалық аурулары. Клиникасы. Диагностикасы.

3) Жүктілік пен босануды жүргізу.

5. Сабақ жүргізу мен оқыту әдісі:

1) Студенттердің бастапқы білім деңгейін бақылау.

2) Оқытушымен бірге жұмыс. Кестелерді, фантомды, фильмдерді қолдана отырып, теориялық материалдарды талдау жасау.

3) Жүкті әйелдер патологиясы бөлімшесінде қанның Rh(-) Жүкті әйел курациясы Курация беременных с (-) фактором крови в отделении патологии беременных.

4) Оқытушымен бірге жұмыс. Жаңа туған балаларды қарау барысынада туындаған түсініксіз сұрақтарды талқылау.

5) Алған білімдерін қортынды бақылау ( сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер).

. Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.428-437.

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Дополнительная:

1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 384-393.

7. Бақылау: (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер )

Сұрақтары.

1. Изосерологиялық сыйыспаушылықтың этиологиясы мен патогенезі.

2. Изосенсибилизацияға алып келетін себептер.

3. Ана мен нәрестенің қанының әртүрлі изосерологиялық сыйыспаушылығы.

4. Нәрестенің гемолитикалық ауруларын антенаталды диагностикалау әдістері.

5. Әйелдер консультациясында жүкті әйелдерді жүргізу принциптері.

6. Жүктілік кезіндегі емдеу шаралары, шұғыл босандыруға көрсеткіштер.

7. Босануды жүргізу принциптері.

8. Жаңа туылған балалардың гемолитикалық ауруларын постнаталды диагностикалау.

9. Қанның изосерологиялық сыйыспаушылығының профилактикасы.

10. Антирезус-иммуноглобулинмен арнайы алдын-алу үшін көрсеткіш.
СОӨЖ. Сабақ № 24.
Тақырып: Ана мен нәресте қанынының изосерологиялық сыйыспаушылығы. Нәрестенің гемолитикалық аурулары. Жүктілік пен босануды жүргізу.

2. Сабақтың мақсаты: ана мен нәресте қананың изосерологиялық сыйыспашылығының этиологиясын, клиникасын білетін студенттердің біліміне сүйене отырып, көрсетілген патологиялармен диагностикалауды, емдеуді және алдын-алуды үйрету.

3. Оқыту міндеті:

1) Ана сенсибилизациясына алып келетін жалпы және акушерлік анамнез жинауға сүйене отырып, себептерін анықтаудықалыптастыру.

2)Анамнез және объективті зерттеу (нәрестенің жағдайын анықтау) мәліметтерін қолдана оытырып, ана мен нәрестенің қанының изосерологиялық сыйыспаушылығындиагностикалау дағдыларын қалыптастыру , рационалды акушерлік тактиканы таңдау.

4. Сабақ жүргізу формасы:резус-қайшылықты жүктілікпен жүкті әйелдерді жүкті әйелдер патологиясы бөлімшесінде жұмыс жасау, бөбектер бөлімінде жұмыс істеу.

1. 
   Тапсырмалар:
   

1. 
   Гемолитикалық аурулары бар жаңа туылған балалармен бөбектер бөлімінде жұмыс жасау, олар болмағанда босану тарихымен жұмыс жасау, диагноз қою.
   
2. 
   Босанған әйелге емшекпен емізу бойынша кеңес беру
   
3. 
   Сүт безінің жағдайын анықтау
   
4. 
   Емшекпен емізудің дұрыстығын анықтау
   
5. 
   Сүт безін сауу ережесі
   
6. 
   Қан тобын және резус-факторын анықтау
   
7. 
   Гемолитикалық аурулармен ауырған жаңа туылған балаларға ауыстырып қан құюға көмектесу. Гемолитикалық аурулармен ауыратын жаңа туылған балаларды жүргізу мен емдеу тактикасын өңдеу.
   
8. 
   Гемолитикалық аурулармен ауырған жаңа туылған баллардың лабораторлық мәліметтерімен таныстыру.
   
9. 
   Гемолитикалық аурулармен ауырған жаңа туылған балларды емдеудің ұзақтығы мен нәтижелілігін бағалауды өңдеу
   
10. 
    Резус қайшылықты жүкті әйелдермен жүкті әйелдер патологиясы бөлімшесінде жұмыс жасау, олар болмағанда босану тарихын талдау.
    
11. 
    Резус қайшылықты босанушы әйелмен босану блогында жұмыс жасау.
    
12. 
    Резус қайшылықты жүкті әйелдермен және/немесе қанның резус теріс факторымен әйелдерді әйелдер консультациясында жұмыс жасау.
    

1. 
   Үлестіру материалдары: нормативтік құжаттар
   

Негізгі:

2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996.

Дополнительная:

1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 384-393.