А
Аккультурация (лат. accul-
turare > ac к + cultura бiлiм, да-
му) ағылш. Acculturation – мәде-
ниеттердің өзара ықпалдану үде-
рісі (мәдени құндылықтармен ал-
масу), бір халықтың басқа ха-
лықтың мәдениетін толық неме-
се жартылай қабылдауы. Аккуль-
турация мен ассимиляцияны ажы-
рата білу қажет, себебі ассимиля-
ция нәтижесінде басқа едәуір
басыңқы, доминантты халықпен
тығыз байланысы салдарынан бір
халық өз тілі мен мәдениетінен
толық айырылады. Сонымен бiр-
ге, А. толық ассимиляцияға апа-
рар жолындағы бiрiншi саты бо-
ла алады. Әрбiр адам А. үдерісін-
де ең маңызды екі мәселені бiр
уақытта шешедi: өз мәдени сәй-
кестілігін сақтау және бөгде мә-
дениетке қосылу. Бұл мәселелер-
ді шешуде А. төрт негiзгi стра-
тегиялары қолданылуы мүмкін:
ассимиляция, сепарация, марги-
налдану және интеграция. Р. Билз,
Р. Линтон, Р. Редфилд және
М. Херсковиц сияқты антрополог-
тардың пікірінше: «Аккультура-
ция түрлi мәдениетке жататын топ
тұлғаларының үздiксiз қарым-қа-
тынаста болғанда байқалады, со-
ның салдарынан бір немесе екі
топтың да төлтума үлгiдегi мәде-
ниеттiң өзгеруіне әкеледі». А. мақ-
саты – мәдениеттердiң интегра-
циясы, соның нәтижесінен қосмә-
дениетті немесе мультимәдениетті
тұлғаның қалыптасуы.
Аккультурация (лат. accul-
turare > лат. ac к + cultura обра-
зование, развитие) англ. Accultu-
ration – процесс взаимовлияния
культур, полное или частич-
ное восприятие одним народом
культуры другого народа. По-
мимо аккультурации выделяет-
ся ассимиляция, в результате ко-
торой происходит утрата родно-
го языка и культуры одним на-
родом при его контакте с доми-
нирующим. А. может быть пер-
вой ступенью на пути к полной
ассимиляции. В процессе А. ин-
дивид решает две значимые проб-
лемы: сохранить свою культур-
ную идентичность и включить-
ся в чужую культуру. При реше-
нии этих проблем возможны
четыре основные стратегии А.:
ассимиляция, сепарация, марги-
нализация и интеграция. По
мнению антропологов Р. Билза,
Р. Линтона, Р. Редфилда и
М. Херсковица, «аккультурация
проявляется тогда, когда груп-
пы лиц, имеющие разные куль-
туры, приходят в непрерывное
общение с последующими изме-
нениями в оригинальной моде-
ли культуры одной или обеих
группах». Цель А.: интеграция
культур, дающая в результате
бикультуральную или мульти-
культуральную личность.
Достарыңызбен бөлісу: |