Сабақ №5. Физика бойынша есептер шығару және оның оқу үдерісіндегі орны. Пәнаралық мазмұндық есептер
жүктеу/скачать 55.05 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Математикалық әдістерді қолдану
- 3. Эксперименттік әдістерді қолдану
- 1 Доп көкжиекке 30 0 бұрыш жасай 10 м/с жылдамдықпен лақтырылған. Лақтырылған соң 0,8 с уақыт ішіндегі доп жылдамдығының модулі ( cos 30 0
- 9,2 м/с № 2Ауырлық күші оның Жер бетіндегі мәнінің 36% - ін құрайды. Оның Жер бетінен биіктігі : (Жер радиусы 6300 км)
- Мақсатты анықтаңыз
- Оқыту әдістерін анықтаңыз
- . Ресурстармен қамтамасыз ету
- Оқыту және кері байланыс
| 1. Білімді біріктіру: пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу физика, математика, химия және т.б. сияқты әртүрлі пәндік салалардан білімді біріктіруді талап етеді. Мысалы, парабола арқылы дене қозғалысын талдау кезінде механика заңдары, функцияларды талдау және геометрия туралы білімді пайдалануға болады.
2. Математикалық әдістерді қолдану: физикадағы пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу көбінесе дифференциалдық және интегралдық есептеулер, алгебралық және геометриялық әдістер сияқты математикалық әдістерді қолдануды талап етеді. Мысалы, тұрақты үдеумен дененің қозғалысы туралы есепті шешкен кезде қозғалыс теңдеулерін және жылдамдық пен үдеудің өзгеру заңдарын қолдану қажет. 3. Эксперименттік әдістерді қолдану: физикадағы мазмұндағы пәнаралық есептерді шешу көбінесе өлшеу, деректерді жазу және талдау сияқты эксперименттік әдістерді қолдануды талап етеді. Мысалы, заттың меншікті жылу сыйымдылығын анықтау мәселесін шешкен кезде температура мен жылу мөлшерінің өзгеруін өлшеу әдісін қолдануға болады. 4. Сыни тұрғыдан ойлау: физикадағы пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу сыни ойлауды және алынған нәтижелерді талдай білуді талап етеді. Мысалы, электродинамика бойынша тәжірибе нәтижелерін талдау кезінде алынған мәліметтердің теориялық есептеулерге және физиканың белгілі заңдарына сәйкестігін сыни тұрғыдан бағалау қажет. 5. Модельдерді қолдану: физикадағы пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу көбінесе модельдер мен жуықтау мәндерін қолдануды талап етеді. Мысалы, тұтқыр ортадағы дене қозғалысы мәселесін шешуде қарапайым қозғалыс моделін және үйкеліс коэффициенттерінің шамамен мәндерін қолдануға болады. 6. Жүйелік тәсіл: физикадағы пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу мәселені талдауға және шешуге жүйелі көзқарасты қажет етеді. Мысалы, дене жүйесінің қозғалысы туралы мәселені шешкен кезде жүйедегі барлық денелердің өзара әрекеттесуін және олардың бір-бірінің қозғалысына әсерін ескеру қажет. Осылайша, 10-11 сыныптардағы физикадағы пәнаралық мазмұндағы есептерді шешу білімді біріктіруді, математикалық және эксперименттік әдістерді қолдануды, сыни ойлауды, модельдерді қолдануды және мәселені талдауға жүйелі көзқарасты қажет етеді. Бұл оқушылардың талдау, күрделі мәселелерді шешу және нақты жағдайларда білімді қолдану дағдыларын дамытады. №1 Доп көкжиекке 300 бұрыш жасай 10 м/с жылдамдықпен лақтырылған. Лақтырылған соң 0,8 с уақыт ішіндегі доп жылдамдығының модулі ( cos 300 = 0,87 ; sin 300 = 0,5 ; g = 10 м/с2 ) Берілгені : = 10 м/с ;t = 0,8 c ; = 300 . Табу керек: Шешуі : Жылдамдықтың Х осіндегі проекциясы : = 10 м/с 0,87 = 8, 7 м/с Жылдамдықтың У осіндегі проекциясы : = 10 м/с 0,5 – 10 м/с2 0,8 = - 3 м/с 9,2 м/с № 2Ауырлық күші оның Жер бетіндегі мәнінің 36% - ін құрайды. Оның Жер бетінен биіктігі : (Жер радиусы 6300 км) Берілгені : ; Табу керек : һ Шешуі: Жер бетіндегі тарту күші : һ биіктіктегі тарту күші : (1) және (2) формулалардың қатынасын алатын болсақ: => => ( )2 =( )2 = = 4200 км Пәнаралық мазмұндағы 5 есеп құрастыру, шығару (топтық жұмыс болса кем дегенде 10 есеп құрастыру керек). Мұғалімге пәнаралық мазмұндағы есептерді шығару әдістемесі бойынша нұсқаулық әзірлеу 1. Мақсатты анықтаңыз: пәнаралық тапсырмалар арқылы физика саласындағы қандай құзыреттер мен мақсаттарға қол жеткізу керектігін нақты анықтаңыз. 2. Тақырыптарды таңдаңыз: пәнаралық аспектілерді физикамен сәтті біріктіруге болатын тақырыптарды анықтаңыз. 3. Тапсырмаларды әзірлеу: физикадан білімді басқа пәндер контекстінде қолдануды қажет ететін тапсырмаларды жасаңыз. Физикалық ұғымдар мен басқа пәндер арасындағы байланысты қамтамасыз етіңіз. 4. Оқыту әдістерін анықтаңыз: оқушыларды белсендіру және пәнаралық байланыстарды толық түсінуді қамтамасыз ету үшін демонстрацияларды, топтық жұмысты және талқылауды қамтитын әдістемені жасаңыз. 5. Ресурстармен қамтамасыз ету: мұғалімге сабақ өткізу және оқушыларға қолдау көрсету үшін қажетті материалдар мен ресурстармен қамтамасыз етіңіз. 6. Бағалауды ұйымдастырыңыз: физикалық білімді де, оны пәнаралық контексте қолдану қабілетін де ескеретін бағалау критерийлерін белгілеңіз. 7. Оқыту және кері байланыс: мұғалімдерге жаңа әдістеме бойынша білім беріңіз және кері байланыс пен тәжірибе алмасу механизмдерін қамтамасыз етіңіз. Пәндер арасындағы байланыс сол пәндердің жеке ғылымдар арасындағы байланыстың көрінісі. Бұл ғылымдардың әр-қайсысы табиғат тану жолында материалдық дүниені зерттейтін ғылымдар бар екені белгілі. Ғылым дамуының қазіргі кезеңін ғылымдар арасындағы барған сайын ұлғайып отырған байланыс пен сабақтастықтың күшеюі, ұласуы деп есептеуге болады. Соңғы жылдары физиканың, математиканың, астрономияның, химияның, биологияның, географияның және басқа да пәндердің өзара байланысы осы пәндерді дәрістеуде қайта қарауды, білім беруде кең тұрғыдан қамтуды, олардың осы терең байланысын оқыту процесінде тиімді пайдалануды кездеуде. Осы пәндер арасындағы бұл байланыстың басты мақсаты оқушыны дамытудың диалектикалық принциптерінен туындайды. Бүгінгі таңда пәнаралық байланысты мұғалімдер екі түрге топтап жүр. Оларды уақыттық сәйкестік және мазмұндық ақпарлық байланыстар деп жіктейді. Өз кезегіндегі уақыттық сәйкестік /хронологиялық/ байланыс: өтіп кеткен, қатарлас және келешекте туатын байланыстарға жіктеледі. Ал мазмұндық ақпарлық байланысты: ұғымдық және теориялық байланыстарға жіктейміз. Бұларды өзара салыстырсақ, ақпарлық байланыстардан ұғымдық және теориялық байланыстардың маңызы анағұрлым зор. Пәнаралық байланыстардың тағы бір пайдалы жағы - ол бүкіл оқыту ісін яғни бір мектептің барлық жұмысын бір жолға салуға, барлық мұғалімдерге бірыңғай талаптар талаптар қоюға және әр түрлі пәндерді ортақ мүддені шешуге жұмылдырады. Пәнаралық байланыстарды жүзеге асырудың жолдары мынадай: әрбір жеке пәнді оқытқанда басқа пәндерді оқыту ісіне өз ықпалын тигізетіндей болуын көздеу; әр түрлі пәндерді оқып үйренуде өтілетін материалды уақыт жағынан үйлестіріп отыру; оқушылардың ғылыми теориялар мен заңдылықтарды игеруін, олардың жинақтылығымен, шеберліктерімен, дағдыларымен сабақтастыра қалыптастыру; жалпы теориялық білім алуды жәна практикалық шеберліктер мен дағдыларды бірыңғай әдіспен жүзеге асыру; оқушыларға /білім алу икемділік пен дағдыларды қалыптастыру барысында/ бірдей талап қою; оқушыдардың бір пәнді оқып үйрену барысында екінші бір пәннен білім алуға, икемі мен дағдыларын кеңінен пайдалана білуге әдеттендіру; әр түрлі пәндердің зерттеу әдістерінің ортақтығын, ерекшелігін көрсете білу; пән сабақтарында оқытылатын құбылыстардың ортақ байланысын ашып, дұрыс диалектикалық дүниетаным қалыптастыру. жүктеу/скачать 55.05 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|