Сабақ жоспары: Теориялық бөлім
жүктеу/скачать 1.72 Mb.
|
| 2. Есептер мысалы
Мысал №1 Төмендегі көрсетілген реакция нәтижесінде қандай өндірістік шикізаттар алуға болады: а)СН2=СНС1 ... ; б )C6H5NO2 + H2 …; в )С6Н6 + С3Н6 …; г ) С6Н6ОН + Н2СО …? Шешуі. Винилхлоридті полимеризациялау нәтижесінде құнды пластмасса – поливинилхлоридті аламыз. а) nСН2=СНС1 → ( - CH2 – CHCl - )n. б) Нитробензолдан, бояу өндірісінде қолданылатын анилин алынады C 6H5NО2 + 3Н2 C6H5NH2 + 2Н2О. в) Бензол пропенмен қышқылды катализаторының көмегімен изопропилбензол алынады. С 6Н6 + С3Н6 С6Н5 – CH(CH3)2; Оттегімен тотығу нәтижесінде фенол мен ацетон түзіледі. С 6Н5— CH(CH3)2 + O2 С6Н5—ОН + СН3СОСН3. Мысал №2 Сірке қышқылын алу реакциясын жазыңыз. а) табиғи газдан; б) мұнайдан. а) Өндірістік жағдайда бутанды оттегімен тотықсыздандыру арқылы сірке қышқылы алынады: 2С4Н10 + 5О2 = 4СН3СООН + 2Н2O. Метаннан бутанды бронирлеу реакциясы арқылы және схеманы жүйені қайталау нәтижесінде алуға болады: б) Мұнай құрамындағы бензин фракциясы октанды крекинглеу арқылы бутанды алуға болады: 500 0С С8Н18 C4H10 + C4H8. Одан әрі бутанды тотықтыру арқылы сірке қышқылын алуға болады. Мысал №3 Қаныққан көмірсутектерді крекинглеу нәтижесінде үш газды қоспасы түзілді, олардың тығыздығы 1,5 есе бастапқы көмірсутектен артық. Крекинг қандай шығыспен өтті. Шешуі: Крекинглеу кезінде реагирленбеген алкан және үш өнімді қоспасы түзілді. Сондықтан да крекинг реакциясы келесідей жазылады: Бастапқы 1 моль алканды аламыз, реакция шығысы х тең, реакцияға алкан СnН2n+2 х молі түседі, нәтижесінде х моль алкен CnH2m төменгі алкан Сn-m H2(п - т)+2 түзілді. Түзілген қоспада v(CnH2m-2) = 1 - х, v(CmH2m) = x, v(Cn-mH2|(n-m) + 2) = x. Газдар тығыздығы молярлық массаға тура пропорциональды, сәйкесінше соңғы қоспа орташа молярлық массасы 1,5 есе бастапқы алканның молярлық массасынан төмен. 1+х=1,5. мұндағы: х = 0,5. Крекинг реакциясының шығысы — 50%. Жауап: 50% . жүктеу/скачать 1.72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|