Файл аты Сол жақ бөлігі Оң жақ бөлігі Аты.типі

Файл аты

Сол жақ бөлігі Оң жақ бөлігі

Аты.типі

Адам аты мен файл аттары ұқсас болады.

Адаматары қалай құрылған? Адамның толық аты-жөні, атынан және тегінен (фамилиясы) тұрады. Адам аты оны басқа адамдардан айыру үшін қажет. Адамға атты ата-анасы өздерінің қалауы бойынша қояды. Тегі оның қандай жанұядан екенін білдіреді және оған автоматты түрде беріледі.

Файл аттары да шамамен солай құрылған. Сол жақ бөлігі, оны басқа файлдардан ажыратуға арналған, пайдаланушы оны өзі таңдайды. Ал оң жағы, бұл файл қандай қолданбада құрылғанын көрсетеді және файлға автоматты түрде меншіктеледі.

Үйге тапсырма тақырыпты оқып келу.

Сабақ аяқталды

Сау болыңыздар.

– сабақ сыныбы____ күні _______ Пән мұғалімі ________________
Тақырыбы: Обьектілермен жұмыс істеу.

Сабақ мақсаты: а) Обьектілерді жылжыту және көшіру тәсілдерін, обьектілердің атын өзгерту тәсілдерін, обьектілерді жою және қалпына келтіру тәсілдерін меңгерту.

Б) Обьектілермен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастыру.
В) Жұмыс кезінде ұқыптылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: Карточкалар

Сабақ түрі: Дәстүрлі

Сабақ әдісі: Түсіндірмелі баяндау, практикалық жұмыстар жасату.

Сабақ типі: Жаңа білімді меңгерту сабағы.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасын тексеру

Жаңа сабақ түсіндіру

Жаңа сабақты бекітуге практикалық тапсырма

Үйге тапсырма

Сабақты қорытындылау

Үй тапсырмасы Файлдар мен қапшықтар.

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:

1. 
   Файл дегеніміз не?
   
2. 
   Иерархия дегеніміз не?
   
3. 
   Қапшықтар типіне қарай қалай бөлінеді?
   
4. 
   Жүйелік қапшықтарға қандай қапшықтар жатады?
   
5. 
   Жұмыс қапшықтарына қандай қапшықтар жатады?
   
6. 
   Таңбаша дегеніміз не?
   
7. 
   Таңбаша белгісінің басқа белгішеден айырмашылығы неде?
   
8. 
   Егер файлдың таңбашасы жойылған кезде не болады?
   
9. 
   Таңбашаның негізгі міндеті қандай?
   
10. 
    Таңбаша жасаудың қандай тәсілдерін білесің, қандай тәсілді көп қолданасың?
    

Жаңа сабақ: Обьектілермен жұмыс істеу.

Жаңа сабақ компьютерде практикалық жұмыс орынду кезінде түсіндіріледі. Алдымен теориясы жазылған карточка оқушыларға үлестіріліп, сол бойынша артынан практикалық тапсырмалар беріледі.

Каорточка мазмұны:

Windows обьектілерімен жұмыс жасағанда олармен мынадай әрекеттер жасауға болады:

1. 
   Обьектілерді жылжытуға (переместить) болады.
   
2. 
   Обьектілерді көшіруге (копировать) болады.
   
3. 
   Обьектілердің атын өзгертуге (переименовать) болады.
   
4. 
   Обьектілерді жылжыту, көшіру, атын өзгерту операцияларын болдырмауға (отменить) болады.
   
5. 
   Обьектілерді жоюға (удалить) болады.
   
6. 
   Жойылған обьектілерді корзинадан қайта қалпына келтіруге(восстановить) болады.
   
7. 
   Корзинаны тазартуға (очистить корзину) болады.
   

Обьектіні жылжытқанда ол жаңа орынға орналастырылады да, бұрынғы орнынан жоқ болып кетеді.

Обьектіні көшіргенде обьект бұрынғы орнында қалады, ал көшірмесі жаңа орынға орналастырылады.

Обьектілерді көшіру мен жылжытудың бірнеше тәсілі бар.

1. Маустың оң жақ батырмасы көмегімен

Обьектіні қапшық терезесінде жылжыту немесе көшіру үшін , маус нұсқағышын обьектінің үстіне орналастырып, оның оң жақ батырмасын басып тұрып, жаңа орынға орналастырып, батырманы босатады. Содан соң экранда пайда болған динамикалық менюден көшіру қажет болса, Копировать, жылжыту қажет болса Переместить командаларының бірін таңдауға болады.

2. Маустың сол жақ батырмасы көмегімен

Маустың сол жақ батырмасымен обьектіні жылжытқанда , Ctrl немесе Shift пернелерін қолдануға болады.

А) Егер жылжыту кезінде Shift пернесі басулы тұрса онда таңдалған обьекті жылжытылады.

Б) ) Егер жылжыту кезінде Ctrl пернесі басулы тұрса онда таңдалған обьекті көшіріледі.

3. Меню командалары арқылы обьектілерді көшіру және жылжыту.

Обьектілерді жылжытқанда Алмасу буферін қолданған кейбір кездерде ыңғайлы болады.

Алмасу буфері – жылжытылатын немес көшірілетін ақпараттарды уақытша сақтауға арналған жадтың арнайы бөлігі.

Алмастыру буфері көмегімен деректерді әртүрлі құжаттар мен қолданбалар арасында алмастыруға болады. Алмастыру буферін қолданғанда алдымен оған деректерді орналастырып, содан кейін алып қажетті құжатқа кірістіреді. Алмастыру буферіндегі ақпаратты көп рет кірістіруге болады.

Алмастыру буфері арқылы обьектіні жылжытқанда:

1. 
   Обьектіні маус көмегімен белгілейді.
   
2. 
   Правка-Вырезать командасын орындайды.
   
3. 
   Қабылдаушы қапшықты ашады.
   
4. 
   Правка – Вставить командасын орындайды.
   

Алмастыру буфері арқылы обьектіні көшіргенде:

1. 
   Обьектіні маус көмегімен белгілейді.
   
2. 
   Правка-Копировать командасын орындайды.
   
3. 
   Қабылдаушы қапшықты ашады.
   
4. 
   Правка – Вставить командасын орындайды.
   

Қапшықтардың, файлдардың немесе таңбашалардың аттарын өзгерту.

Обьектілердің аттарын өзгертудің 4 түрлі тәсілі бар:

1. 
   Қажет обьектіде маустың оң жақ батырмасын шертіп, динамикалық менюден Переименовать командасын таңдау керек.Сонда обьектінің ескі атының төңірегінде жақтау пайда болады. Енді оған пернетақтадан жаңа атенгізіп Enter пернесін басыңдар.
   
2. 
   Маустың сол жақ батырмасын шертіп обьектіні белгілеп, қапшық терезесінің менюіндегі Файл-Переименовать командасын орындаңдар. Сонда обьектінің ескі атының төңірегінде жақтау пайда болады. Енді оған пернетақтадан жаңа ат енгізіп Enter пернесін басыңдар.
   
3. 
   Обьектіні белгілеп, кішкене уақыттан соң оның атының үстінде тағы бір рет шертіңдер. Сонда обьектінің ескі атының төңірегінде жақтау пайда болады. Енді оған пернетақтадан жаңа атенгізіп Enter пернесін басыңдар.
   
4. 
   Обьектіні белгілеп алып, Ғ2 пернесін басыңдар да, жаңа ат енгізіңдер.
   

Жылжыту, көшіру және атын өзгерту операцияларын болдырмау.

Егер орындалған әрекетті қажет емес деп тапсаңдар оны кері түзетуге болады.

Ол үшін соңғы орындалған әрекетті болдырмау үшін Правка-Отменить командасын орындайды.
Қапшықтар мен файлдарды, таңбашаларды жою.

Обьектілерді жою аса қауіпті қадам.Обьектіні ойланбай жою бағдарламаның дұрыс жұмыс істемеуіне немесе тіпті жүйенің бұзылып қалуына әкеледі. Жойылған обьектілер Корзина папкасына салынады. Корзинадағы обьектілер тіптен жойылғанша немесе қалпына келтірілгенше сақталады. Дискеттен жойылған обьектілер Корзинаға салынбайды.

Жою тек оқытушының бақылауымен жүргізілуі керек.

Обьектілерді жоюдың 4 түрлі тәсілі бар.

1. 
   Обьектіні белгілеп Delete пернесін басыңдар.
   
2. 
   Белгіленген обьектіде маустың оң жақ батырмасын басып, Удалить командасын таңдаңдар.
   
3. 
   Обьектіні немесе обьектілер тобын белгілеп, қапшықтың терезесінің менюіндегі Файл-Удалить командасын орындаңдар.
   
4. 
   Обьектіні немесе обьектілер тобын белгілеп, Жұмыс орнындағы Корзина папкасына апарыңдар.
   

Қай әдісті қолдансаңдар да экранда Өшіру қажет пе деген сұрау терезесі шығады. Егер Ия батырмасын шертсеңдер, онда өшірілетін обьектілер автоматты түрде Корзинаға салынады. Кейін оны Корзинадан алып қайта қалпына келтіруге болады. Егер сендер Жоқ бассаңдар онда обьект жойылмай бұрынғы орнында қалады.

Өшірілген қапшықтарды, файлдар мен таңбашаларды қайта қалпына келтіру.

Обьект Корзинада жойылғанша немесе қайта қалпына келтірілгенше сақталады. Корзинадағы обьектілерді көру үшін оны ашу керек.

Корзинадағы обьектіні өзі жойылғанша орналасқан қапшықта қалпына келтіру үшін:

1. 
   Обьектіні белгілейді.
   
2. 
   Файл-Восстановить командасын орындайды.
   
3. 
   Обьект өзі жойылған қапшықта қалпына келеді. Егер ол қапшық жоқ болса Windows қапшықты қайта құруға рұқсат сұрайды.
   

Корзинадағы обьектіні басқа кез келген қапшықта қалпына келтіру үшін:

1. 
   Обьектіні белгілейді.
   
2. 
   Правка-Вырезать командасын орындайды.
   
3. 
   Қажет қапшықты ашады.
   
4. 
   Правка-Вставить командасын орындайды.
   

Корзинаны тазалау.

Корзинада сақталатын файл жою алдында дискіде қанша орын алса, Корзинада да сонша орын алады.

Корзинадағы файлды жою үшін:

1. 
   Корзинаны ашады.
   
2. 
   Жою қажет файлдым белгілейді.
   
3. 
   Delete пернесін басады. Егер жоюға рұқсат берілсе онда файл біржолата жойылады.
   

Корзинаны толық тазалау үшін:

1. 
   Корзина белгішесінде маустың оң жақ батырмасын шертеді.
   
2. 
   Шыққан динамикалық менюден Очистить корзину командасын таңдайды немесе корзинаны ашып Файл-Очистить корзину командасын орындайды.
   

Тақырыпты бекітуге арналған практикалық жұмыс.

Практикалық жұмыс

1. 
   Жұмыс столында Ученик және Учитель атты папкалар құр.
   
2. 
   Учител папкасына Мои документы папкасынан 7-класс файлын көшір.
   
3. 
   Учитель папкасындағы осы файлды енді Ученик папкасына жылжыт.
   
4. 
   Ученик папкасындағы осы файлдың таңбашасын Учитель папкасына құр.
   
5. 
   Ученик папкасындағы файлдың атын Оқушы деп өзгерт.
   
6. 
   Учитель папкасындағы таңбашаның атын Мұғалім деп өзгерт.
   
7. 
   Оқушы файлын жой.
   
8. 
   Ученик папкасын да жой.
   
9. 
   Корзинадан Оқушы файлын қалпына келтір.
   
10. 
    Учитель және Ученик папкаларын жой.
    
11. 
    Корзинаны тазала.
    

Үйге тапсырма:

Сұрақтар:

1. 
   Обектілермен орындалатын қандай әрекетерді білесің?
   
2. 
   Жылжыту мен көшірудің айырмашылығы неде?
   
3. 
   Обьектілерді жылжытудың қандай тәсілдерін білесің?
   
4. 
   Обьектілерді көшірудің қандай тәсілдерін білесің?
   
5. 
   Алмасу буфері дегеніміз не?
   
6. 
   Алмасу буферіндегі ақпарат ұзақ сақтала ма?
   
7. 
   Алмасу буферіндегі ақпаратты қанша рет қоюға (кірістіруге) болады?
   
8. 
   Обьектілердің атын өзгертудің қандай тәсілдерін білесің?
   
9. 
   Жлыжыту, көшіру және атын өзгерту операцияларын қалай болдыртпауға болады?
   
10. 
    Жойылған обьектілер қайда салынады?
    
11. 
    Обьектілерді жоюдың қандай тәсілдерін білесің?
    
12. 
    Корзинада обьекті қанша уақыт сақталады?
    
13. 
    Дискеттен жойылған обьектілер Корзинаға салына ма?
    
14. 
    Корзинадағы обьектілерді қалай қалпына келтіруге болады?
    
15. 
    Корзина не үшін тазартылады?
    
16. 
    Корзинаны қалай тазартуға болады?
    

Оқушылардың орындаған практикалық жұмыстары бағаланады. Үйге тапсырма жоғарыдағы сұрақтарға жауап беріп келу.

Сабақ аяқталды

Сау болыңыздар

– сабақ сыныбы____ күні _______ Пән мұғалімі ________________
Тақырыбы: Дискілерді пішімдеу. Обьектілерді дискетке көшіру. қолданбалары.

Сабақ мақсаты: а) Дискілерді пішімдеу операциясы мен обьектілерді дискетке көшіру ерекшеліктерімен таныстыру.

Б) WINDOWS ОЖ стандартты бағдарламаларымен таныстыру. Негізгі стандартты бағдарламалардың тізіміміен және олардың арналуымен таныстыру.
В) Компьютермен жұмыстану дағдыларын қалыптастыру.
Сабақ көрнекілігі: Дискета

Сабақ түрі: Дәстүрлі

Сабақ әдісі: Тәжірибе элементтері бар көрсете түсіндіру.

Сабақ типі: Жаңа білім беру сабағы.

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасын тексеру

Жаңа сабақ түсіндіру

Жаңа сабақты бекітуге практикалық тапсырма берру.

Үйге тапсырма

Сабақты қорытындылау

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:

1. 
   Обектілермен орындалатын қандай әрекетерді білесің?
   
2. 
   Жылжыту мен көшірудің айырмашылығы неде?
   
3. 
   Обьектілерді жылжытудың қандай тәсілдерін білесің?
   
4. 
   Обьектілерді көшірудің қандай тәсілдерін білесің?
   
5. 
   Алмасу буфері дегеніміз не?
   
6. 
   Алмасу буферіндегі ақпарат ұзақ сақтала ма?
   
7. 
   Алмасу буферіндегі ақпаратты қанша рет қоюға (кірістіруге) болады?
   
8. 
   Обьектілердің атын өзгертудің қандай тәсілдерін білесің?
   
9. 
   Жлыжыту, көшіру және атын өзгерту операцияларын қалай болдыртпауға болады?
   
10. 
    Жойылған обьектілер қайда салынады?
    
11. 
    Обьектілерді жоюдың қандай тәсілдерін білесің?
    
12. 
    Корзинада обьекті қанша уақыт сақталады?
    
13. 
    Дискеттен жойылған обьектілер Корзинаға салына ма?
    
14. 
    Корзинадағы обьектілерді қалай қалпына келтіруге болады?
    
15. 
    Корзина не үшін тазартылады?
    
16. 
    Корзинаны қалай тазартуға болады?
    

Жаңа сабақты бастаймыз. Жаңа сабақ Дискілерді пішімдеу. Обьектілерді дискетке көшіру. қолданбалары.

Жаңа дискетаға ақпарат жазбас бұрын оны пішімдеп алу керек. Пішімдеу (форматтау) – бұл дискетаны компьютерлік файлдар сақтауға дайындау. Кейбір дискеталар алдын-ала пішімделген күйде сатылады. Бұл өндірушілердің өздері инициализациялағанын білдіреді. Мұндай жағдайда оны пішімдеп керегі жоқ. Ал қатқыл дискіні өздіктеріңнен пішімдеуге болмайды. Бұл жағдайда ондағы барлық программалар мен деректер, сонымен бірге операциялық жүйе де қоса өшіріледі. Онда компьютер жұмыс жасамай қалады.

Сонымен пішімдеу (форматтау) дегеніміз – дискетаны берілген операциялық жүйемен жұмыс жасауға дайындау.

Дискілерді пішімдеу мына тәсілмен орындалады.

1. 
   Мой компьютер терезесін ашыңдар.
   
2. 
   А: дискісінің белгішесінде маус батырмасының оң жағын басыңдар.
   
3. 
   Форматировать командасын таңдаңдар.
   
4. 
   Қажетті пішімдеу тәсілін таңдаңдар.
   
   • 
     Толық пішімдеу Диск жаңылысқан секторлардың бар-жоғына тексеріледі.
     
   • 
     Жылдам пішімдеу Дискте бардың барлығы өшіріледі.
     
5. 
   Начать батырмасын басыңдар.
   

Обьектілерді дискетаға көшіру.

1-тәсіл.

1. 
   Дискжетекке дискетті салыңдар.
   
2. 
   Мой компьютер қапшығын ашыңдар.
   
3. 
   А: дискісін ашыңдар.
   
4. 
   С: дискісіндегі одан обьектіні көшіріп алғыларың келетін қапшықты ашыңдар.
   
5. 
   А: дискі мен қапшықтың терезелерін қатар орналастырыңдар.
   
6. 
   Деректер қапшығы терезесінен өздеріңе керекті файлды мауспен іліп алыңдарда , оны А: дискісінің терезесіне апарыңдар.
   
7. 
   Копирование терезесі пайда болады.
   
8. 
   Копирование терезесі экранда жоқ болып кетеді.
   

2-тәсіл.

Дискетке көшіретін файлдың үстінде маустың оң жағын басып, шыққан динамикалық менюден Отправить-Диск 3.5(А:) командасын орындаңдар.

Практикалық жұмыс.

1. 
   Дискжетекке дискетаны салыңдар.
   
2. 
   Дискетаны толық тәсілмен форматтаңдар.
   
3. 
   Мои документы папкасын ашып, одан кез-келген екі файлды дискетаға 2 тәсілмен көшіріңдер.
   
4. 
   Дискетаны ашып қараңдар.
   
5. 
   Дискетаны жауып, оны жылдам тәсілмен форматтаңдар.
   

Сабақтың қалған уақытында оқушылардан тест жұмысы алынады.

ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ