Сабақ мақсаты: оқушылардың физиологиялық дамуы жайлы мәліметтер беру Сабақ жоспары



бет38/64
Дата15.12.2023
өлшемі161.56 Kb.
#486666
түріСабақ
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   64
ok. fiz. damu - darister

ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР:
1.Рымжанов К.С., Төленбек И.М. Адам және жануарлар физиологиясы.- Алматы;РБК, 2000. -419б.
2. Каундыкова Р.К. Жас ерекшеліктер физиологиясы және мектеп гигиенасы. Оқу құралы. –Түркістан, 2003.
3. Дуйсенбин Қ.Д.Орталық жүйке жүйесі және жоғары жүйке әрекетінің физиологиясы. –Алматы, 2001. -217б.
4. Алиакбарова З.М. Мектеп гигиенасының негіздері. Екінші басылым. –Алматы, 2004.
5. Безруких М.М., Сонькин В.Д., Фарбер Д.А. Хрестоматия по возрастной физиологии. –М.: «Академия», 2002. -288с.
6. Обреимова Н.И., Петрухин А.С. Основы анатомии, физиологии и гигиены детей и подростков. –М.: Академия, 2000. -376б.
7. Жұмабаев С. Жас ерекшеліктер физиологиясы және мектеп гигиенасы . Алматы, 1996ж.
8. М.Т.Матюшонок, Г.Г.Турик, А.А.Крюкова. Балалар мен жасөспірімдер физиологиясы және гигиенасы. Алматы. Мектеп. 1986. –Б. 285.
9 Дәріс тақырыбы: Зат пен энергия алмасуының жастық ерекшеліктері (1 сағат)
Сабақ мақсаты: зат пен энергия алмасуының физиологиялық ерекшеліктерін қарастыру
Сабақ жоспары:
1. Зат алмасу туралы түсiнiк.
2. Зат алмасу ферменттерінің рөлі.
3. Жас кезендеріне байланысты энергияның алмасуы.
4. Белок, май мен көмірсулардың алмасуы.
5. Судың, минералдық заттардың алмасуы.
6.Витаминдер.


1. Зат алмасу туралы түсiнiк.
Заттар мен энергияның алмасуы тірi табиғаттың маңызды сапалы ерекшелiктерiнiң бiрi және организмнің негiзгi қызметi, бұл процесс тоқталған кезде тiршiлiк жойылады.
Зат алмасу процесi - сыртқы ортадан әр түрлi заттардың организмге түсуi, олардың сақталып, қорытылуы, әрi пайда болған ыдырау өнiмдерiнің бөлінуi. Сонымен бiрге организмнің тіршілiк әрекетiн сипаттайтын көптеген ар түрлi химиялық, электрлiк, термикалық және механикалық өзгерiстер байқалады. Заттардың алмасуы мен энергияның өзгеруi бiрiне-бiрi тығыз байланысты, себебі энергияның сақталу занына тәуелдi жүріп жатады. Организмге баратын химиялық заттардан жаңа клеткалар және олардың құрам бөлiктерi құрылады- бұл пластикалықтер немесе ассимиляция процесі. Сонымен қатар организмде «тіршілігін жойған» клеткалар мен олардың құрам бөлiктерiнің бұзылу процесі болады, яғни диссимиляция процесi жүредi. Осы процестердiң нәтижесінде организм керексіз заттардан босап, тiршілiк әрекетi үшін өзіне қажетті энергия алады.
3аттардың алмасуы балаларда ересек адамдарға қарағанда әр уақытта едәуiр жоғары және жастары қатарлас бір топқа жататындардың өзінде тұрақты болмайды, себебi организмнiң өсу мен даму процесiне және нерв системасының жағдайына тығыз байланысты.
Зат алмасу процесінің күшеюi және баяулау кезендерi байқалады олай болу себебi, әр түрлi жыл мезгiлдерiнде өсу және даму процестерiнiң күшейіп, баяулауына байланысты. Жаңа туған балаларда алмасу процесi қарқынды келедi, төменгi класс оқушыларында төмендеу болады да, ал бiрақ жыныстық жетілу кезiнде күштi жоғарылайды. Зат алмасу процесi ересек адамдарда жұмыстың ауыр-жеңiлдiгiне және денсаулық жағдайына орай өзгередi.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   64




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет