-кесте. Оқушылардың әртүрлі қабілеттерін ескере отырып, CLIL

115 
жаңа ән 
жазыңыз 
Тұлғааралық 
(Маған топта 
жұмыс жасаған 
ұнайды)  
 (Маған жеке 
жұмыс жасаған 
ұнайды) 
Топтарға 
бөлініп 
элементтер
дің аттарын 
табу ойнын 
ойнаңызда
р 
Топта 
ақшамен 
ойнаңыздар
: ақшаны 
санаңыздар 
Евромен 
фунттың 
түсін, 
құнын, 
мөлшерін 
салыстыры
ңыз 
Топта мәселені 
шешіңіз 
Мәселені 
шешу үшін 
қажетті 
құралдарды 
бағалаңыз 
Топта 
рөлдік 
ойын 
ойнаңыз 
Үй 
жұмысын 
орындаңыз: 
ақшаны 
сәйкестенді
ру 
Үй 
жұмысын 
орындаңыз: 
қосу және 
алу 
тапсырмасы 
Бөлімдегі 
жаңа 
сөздердің 
суреттерін 
сөздік 
суретіне 
салыңыз 
Үй жұмысы: 
заттардың 
бағасын 
жоғарыдан 
төменге дейін 
сәйкестендіру
Үй жұмысы: 
суреттегі 
тағамды 
лайықты 
бағасына 
сәйкестен-
діріңіз 
Үй жұмысы: 
сатып 
алатын 
заттардыңв
изуалды 
тізімін 
жасаңыз 
Натуралистік 
(Маған 
қоршаған 
орта арқылы 
үйренген 
ұнайды) 
Көкөніс 
сататын 
дүкенге 
барып 
кейбір 
таныс емес 
көкөністерд
ің 
атауларын 
есте 
сақтаңыз 
Отбасыңыз
бен бірге 
дүкенге 
барып 
таңғы асқа 
қажетті 
заттарды 
алатын 
секцияны 
сұраңыз 
(сүт, қант) 
Отбасыңыз
дың 
көмегімен 
дүкеннен 
алған 
заттарға 
төлеңіз. 
Дүкендегі 
адамдарды 
бақылап өз 
көрсетіліміңізді 
ойластырыңыз 
Отбасыңыз 
бен бірге 
дүкенге 
барып екі 
түрлі сүтті 
салыстырың
ыз 
Дүкенде 
брошюра 
сұраңыз, 
кейбір 
заттардың 
бағаларын 
жазып 
алыңыз, 
үйден қайта 
өңдеуге 
лайықты 
заттарды 
табыңыз, 
оларға 
қайта 
пайдалану 
жолдарын 
табыңыз 
Дереккөз: San Isidro, X., Coyle, D., & Kerimkulova, S. (2020). CLIL classroom practices in multilingual 
education in Kazakhstan: guidelines and examples. Nazarbayev University. 
Сараланған тәсілді жүзеге асыру 
Оқытудың әртүрлі тәсілдерін тиімді және сындарлы қолдану үшін 
мұғалімдерге әртүрлі саралау стратегиялары ұсынылады. Төменде 
көрсетілген мысалдар тек сипаттамалық мақсатта көрсетілген және 
оларды мұғалім бейімдеуі керек. ҚМЖ-да саралау стратегиялары білім 
алушылардың қажеттіліктері мен мықты жақтарын талдау негізінде 
толығырақ әзірленуі керек (31-кесте). 

116 
31-кесте. Сараланған тәсілді жоспарлаудың мысалы 
Бесінші сыныпқа арналған оқу бағдарламасына арналған жоспарлауды 
саралау 
Бағыты 
Стратегиялар 
Түсіндірме 
Саралу тәсілін 
қолдау үшін осы 
стратегияны қалай 
қолданамын – 
мысалдар 
О 
Қ 
Ы 
Т 
У 
 
М 
А 
З 
М 
Ұ 
Н 
Ы 
Деңгей 
Мұғалім оқыту мазмұнын 
оқушылардың әртүрлі оқу 
мүмкіндіктеріне және 
бұрынғы біліміне бейімдеу 
үшін оқу бағдарламасының 
қиындық деңгейлерін 
ажыратады 
Оқушылардың түсіну 
және еркін сөйлеу 
дағдыларын дамыта 
отырып, өз бетінше 
оқи алатын оқу 
материалдары 
беріледі. 
Дәйектілік 
Мұғалім білім алушылардың 
дайындық деңгейіне сәйкес 
оқу бағдарламасының 
мазмұнының әртүрлі 
элементтерін ұсынады 
Оқушылардан 
алдымен ырғақты 
түртуді сұрамас 
бұрын әртүрлі 
музыкалық 
шығармалардағы 
ырғақты түрту 
сұралады. 
О 
Қ 
Ы 
Т 
У 
 
Ү 
Д 
Е 
Р 
І 
С 
І 
 
Оқыту стилі 
Оқытудың әртүрлі әдістері 
қолданылады 
Оқушылардың 
нәтижелерін 
жақсарту үшін 
мұғалімдер жоғары 
деңгейлі ойлау 
дағдыларын (синтез, 
талдау және бағалау) 
дамытуға арналған 
сұрақтарды 
пайдалануы керек. 
Оқушылар сонымен 
қатар қосымша 
қолдау ретінде 
қажетті ресурстарға 
қолжетімді болады. 
Тапсырма 
Мұғалім бір оқу іс-әрекетіне 
қатысты әртүрлі 
Білімді бекіту және 
дамыту әртүрлі 

117 
тапсырмаларды қолданады. 
Тапсырмалар қиындық 
деңгейімен де ерекшеленеді 
тапсырмалар мен 
ойындар арқылы 
жүзеге асырылады.
Сонымен қатар 
тапсырмалардың 
қиындық деңгейі 
оқушылардың әртүрлі 
қабілеттерін ескере 
отырып жиі қайта 
қаралады 
Қарқыны 
Мұғалімдер оқыту 
қарқынын/жылдамдығын/уақ
ытын өзгерте алады, 
осылайша білім алушылар 
белгіленген қарқын 
шеңберінде жұмыс істеуге 
және оқу нәтижелеріне қол 
жеткізуге мүмкіндік алады 
Үлгерімі жоғары 
оқушылар оңай 
тапсырмаларды тез 
орындауға, содан 
кейін жақсырақ және 
аяқталған жұмысты 
алу үшін жұмыс 
қарқынын 
бәсеңдетуге 
шақырылады. 
Ал үлгерімі төмен 
білім алушылар үшін 
тапсырмаларды 
орындаудың әртүрлі 
кезеңдерінен өту үшін 
жеткілікті уақыт 
беріледі. Мұғалім 
оқушылардың барлық 
кезеңдерінде қолдау 
көрсететін делдал 
рөлін атқаратынын 
ескеру маңызды 
Қызығушылықта
ры 
Мұғалімдер білім 
алушылардың нақты 
мүдделерін ескере отырып 
тапсырмалар әзірлейді 
Ауызша әрекетті 
дамытуға арналған 
тапсырмалар ерекше 
қызығушылық 
тудыратын салаларға 
бағытталады. 
Таңдау 
Білім алушыларға неғұрлым 
қызықты және олардың 
Оқушылар өздерінің 
зерттеу дағдыларын 

118 
қабілеттеріне сәйкес келетін 
тапсырмаларды таңдау 
мүмкіндігі беріледі 
кеңейте алады, 
өйткені олар 
тапсырмаларды 
белгілі бір сынып 
үшін анықталған 
аумақтардан тыс
тапсырмаларды 
қарастырады 
Қолдау 
Мұғалім қолдаудың сипатын 
оқушының жеке 
қажеттіліктеріне қарай 
өзгертеді 
Оқушылардың жазба 
жұмыстарына қолдау 
көрсету үшін әртүрлі 
үлгілер ұсынылады. 
Сонымен қатар, 
кейбір оқушылардың 
әртүрлі тақырыптар 
бойынша білімдерін 
кеңейту үшін онлайн 
тесттерді пайдалануға 
болады. 
Ресурстар 
Оқушылар деңгейлері мен 
оқу қажеттіліктеріне сәйкес 
оқу 
материалдарымен/ресурстар
ымен қамтамасыз етіледі 
Білім алушылар 
күрделірек мәтінді 
немесе ақпаратты 
қамтитын 
анықтамалықтармен 
қамтамасыз етіледі. 
О 
Қ 
Ы 
Т 
У 
 
Н 
Ә 
Т 
И 
Ж 
Е 
Л 
Е 
Р 
Жауап беру 
Оқушылар бір тапсырманы 
бірнеше рет орындау арқылы 
әртүрлі нәтижелерге жетуге 
мүмкіндік алады 
Оқушылардың кейбір 
тақырыптарды түсінуі 
жазбаша есеп емес, 
олардың 
сызбалары/диаграмм
алары арқылы 
расталған ауызша 
баяндаманы тыңдау 
арқылы бағаланады. 

119 
І 
Ү 
З 
Д 
І 
К 
С 
І 
З 
 
Д 
А 
М 
Ы 
Т 
У 
 
Нәтиже 
Оқытуда үздіксіз дамытуды 
пайдалана отырып, 
мұғалімдер оқушылардың 
қабілетіне қарай 
оқушылардың жұмысын 
саралай алады. 
Бүкіл сынып осыған 
бағытталған... 
Бағыт: ауызша тіл 
Элемент: Байланыс 
Оқу нәтижесі: 
оқушылар оқу 
бағдарламасы 
аясында әртүрлі 
жанрдағы мәтіндерді 
таңдайды, тыңдайды, 
сыни тұрғыдан 
ойластырады және 
жасайды. Осылайша, 
оқушыларға әртүрлі 
мәтіндермен жұмыс 
істеуге және өз 
әңгімесін/шығармасы
н құруға мүмкіндік 
беру арқылы 
мұғалімдер 
оқушылардың 
қызығушылығына қол 
жеткізе алады 
Дереккөз: «Жоспарлау және дайындық құралдары жобасы», The National Induction Programme for 
Teachers 
Сабақты бірлесіп жоспарлауға арналған стратегиялар 
Мектептерге әртүрлі пәндер мұғалімдерінің, сондай-ақ бір 
параллельдегі мұғалімдердің бірлескен тәжірибесін енгізуді күшейту 
ұсынылады. Мұғалімдердің ұжымдық жұмысының мұндай мәдениетін 
көлденең және тік жоспарлау арқылы жүзеге асыруға болады. 
Мұғалімдер икемді ынтымақтастықты жүзеге асыру үшін асинхронды 
және синхронды технологияларды қолдана алады.
Тік жоспарлау кезінде бір әдістемелік бірлестіктің мұғалімдері 
топқа бірігіп, технологиялық картаны жасай алады. Технологиялық карта 
негізінде мұғалімдер оқытуда тиімді әдістерді қолдана отырып, әр түрлі 
параллель сыныптардың оқушыларында әмбебап оқу әрекеттерін 
(дағдыларын) дамыту бойынша жұмыс істей алады (32-кесте). 

120 

жүктеу/скачать 6.44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: