Сабақтың мақсаты: білімділік сал-серілер туралы танымдарын тереңдету

«Ғашықтық пен сұлулық салған әні»

жүктеу/скачать 130 Kb.

бет	4/7
Дата	03.01.2022
өлшемі	130 Kb.
	#451190
түрі	Сабақ

1 2 3 4 5 6 7

Табиғат Құя салған Құйма Талант

Қосымша дерек

«Ғашықтық пен сұлулық салған әні». Семантикалық карта. Берілген үзінді қай шығармасынан алынған және теңеу, эпитетті табыңыз.

Ән атауы Шығармадан үзінді	«Көкемай»	«Назқоңыр»	«Қызға сәлем»	«Гауһартас»	«Мақпал»
Ақ жүзі ай бейнелі кейіпте еді, Салғаны ән шырқатып бәйіт еді. Азырақ Мақпал жайлы сөз сұрасам, Жеңгесі айтпай сырды кейітеді.
Ажарың ашық екен атқан таңдай, Нұрлы екен екі көзің жаққан шамдай, Анаңнан сені тапқан айналайын, Күлім көз, оймақ ауыз, жазық маңдай.
Ел қыдырып іздесем, Табар ма екем, көкем-ай. Орта бойлы, қара көз шырайлым-ай, Бір сөйлеспей өзіңмен тынармын ба-ай!
Ақша жүз, бота көзді, қасың қара. Ай қабақ, алтын кірпік, қызыл ерін, Кел десең, неге аяйын аттың терін?! Сары ағаш сазға біткен секілденіп, Қай жерде отыр екен бұраң белім?!

Қосымша дерек: Оның көп өлеңі, әні халықтық шығармаға айналып, ел ішінде осы кезеңге дейін халық әндері ретінде орындалып жүр. Бұдан шығатын қорытынды: Сегіз әндері алқалы топтың ажары болғандығы, халықтың сүйікті әндеріне айналғандығы. Мысалы: «Гауһартас», «Назқоңыр», «Ақбұлақ» өлеңдері негізінен махаббат лирикасына жатады. «Гауһартас», «Ақбұлақ» өлеңдерінің шығу тарихына қысқаша тоқталу.

С егіз сері-халқымыздың інжі-маржанын бүгінгі күнге жеткізген айтулы жыршы.

«Қозы Көрпеш-Баян сұлу»

« Айман-Шолпан»

«Ер Тарғын»

Академик-жазушы Ғабит Мүсірепов «Ұлпан» повесінде Сегіз сері жайлы былай деп жазған: «Бұлар шайға отыра бергенде айқайға басып Керейдің бір топ ақын-әншілері келді.. Бұл келген Керей аталатын көп рулы елдердің аты шуды ақын-әншілері,жыраулары еді. Ақын Шәрке сал, соқыр Тоғжан ақын,Нияз сері, Сапарғали ақын, тағы үш-төрт перілері. Бәрі де- атақтының атақтысы Сегіз сері ақынның мұрагерлері. Бұл елдерде «Қозы-Көрпеш-Баян сұлу», «Қыз Жібек» , «Ер Тарғын» жырлары Сегіз серінікі деп саналады».

жүктеу/скачать 130 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7