Сабақтың тақырыбы: АФРИКАНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ-ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ОРНЫ.
|
І кезең. Ұйымдастыру кезеңі
|
«Көпір» тапсырмалары (Жаңа тақырыпқа қажет болатын өткен материалды қайталау тапсырмаларын үйден орындап кел)
|
Сұрақтарға жауап бер.
-
Оңтүстік Америка құрлығының басты ерекшелігін ата?
Жауабы: Оңтүстік Америка жер шарындағы ең ылғалды құрлық
2. Планетамыздың оттегі фабрикасы деп қай аймақты айтады.?
Жауабы: Оңтүстік Американың мәңгі жасыл ылғалды экваторлық орман зонасын айтады.
3. Оңтүстік Америка халқының нәсілдік және ұлттық құрамы қандай?
Жауабы: Құрлық халқының нәсілдік және ұлттық құрамы өте күрделі. Ақ пен қара нәсілдің некелесуінен метистер, ақ пен қара нәсілдің некелесуінен мулаттар, сары мен қара нәсілден самболар қалыптасқан.
|
|
ІІ кезең. Жаңа тақырыпты өз бетіңмен меңгеріп көр.
(Төмендегі жетелеуші тапсырмалар арқылы)
|
Теориясы:
«Білу»
(Кім? Не? Қашан? Қайда? Не істеді?)
|
Бос орынға қажетті сөздерді жазып, сөйлемді толықтыр.
1.Африка екі тропик шеңберінің аралығында орналасқан материк күн сәулесі мол түседі, сондықтан ең ыстық материк
2. Материктің батысы мен солтүстігін Атлант мұхиты мен теңіздері шайып жатыр. Ал материктің шығысы мен оңтүстік- шығысы Қызыл теңіз бен Үрді мұхитының сулары ұласады.
3. Материк жағалауы аз тілімденген іірі шығанағы Гвиана мен Сидра , Самали түбегі, ірі аралдарыМадагаскар, Занзибар, Мадейра, Жасыл Мүйіс.
|
Теориясы:
«Түсіну» (Неліктен? Себебі? Не үшін? Неге?)
|
1.Неліктен суық ағыс өтетін жағалауда шөлдер қалыптасқан? Себебі, суық ағыстар құрлыққа құрғақ, ыстық жел әкеледі. Сондықтан бұл өңірлерде Сахара және Намиб шөлдері қалыптасқан.
2.Неліктен Жерорта теңізі жағалауы жазда ыстық әрі құрғақ болады? Себебі жазда Жерорта теңізі жағалауы Сахарамен бірге жоғары қысымды белдеу құрайды, сондықтан ыстық, құрғақ болып келеді
3. Не үшін Суец каналы салынды? Себебі Атлант және Үнді мұхиттары арасындағы су жолын қысқартып дүние бөліктерінің өзара байланысын жақсарту үшін.
|
Теориясы «Талдау» (Салыстыр, ерекшелігі неде? т.б. және ең бастысын бөліп шығар)
|
А   фриканың
Шеткі нүктелері С.Рас-Энгела12о ш.б.37о с.е. О.Игольный20о ш.б.35о о.е. Ш.РасХафун52о ш.б11оо.е., Б.Альмади 18о б.б.15о с.е..
Зерттелуі Аймақтары 1497-99 ж.ж. португалдық Васко да Гама 1849ж. ағылшындық Давид Лвнигстон, 19ғ.орыс зерттеушісі В.В:Юнкер, Н:И.Вавилов
Мұхиттары мен теңіздері
Атлант мұхиты, Жерорта теңіз, Үнді мұхиты, Қызыл теңізі.
|
Теориясы:
«Жинақтау» (Қорытынды шығар, анықтама бер, мазмұнды жүйеле, кесте, сызба, т.б құрастыр)
|
   
    
 
|
Практикасы: «Қолдану» (Қарапайым тапсырмалар)
|
Африканың зерттелу тарихы.
Бұрынғы зерттелуі
|
Қазіргі зерттелуі.
|
Географиялық орны, табиғаты,халқы тұрмыс деңгейі және табиғибайлығы. байлығы.
|
Әлем елдері ғалымдарының қатысуымен ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізілуде іНәтижесінде «Биосфераның Алтын Қорына»еңгізілген Сахара шөлі мен Мадагаскар аралы
|
|
Практикасы:
«Баға беру»
(Сен қалай ойлайсың? Не істер едің?)
|
Африканың географиялық орнына сипаттама беріп, зерттеу кезіндегі табылған табиғи байлықтарды жергілікті халықтардың игілігіне пайдананар едім.
|
|
ІІІ кезең. Деңгейлік тапсырмаларды біртіндеп орындап, балл жинаңдар.
|
|
І деңгей (5 балл)
|
Теориясы: «Білу»
(Кім? Қашан? Қайда? Не істеді?)
|
Сұрақтарға жауап бер.
1.Африканың географиялық орныңың қандай ерекшелігі бар?
Жауабы: Екі тропик шеңберінің аралығында орналасуы материкке күн сәулесі мол түседі , сондықтан ең ыстық материк.
2.Қандай мұхиттар аралығында жатыр?
Жауабы: Батысы Атлант мұхиты, шығысы Үнді мұхитының сулары шайып жатыр..
3.Ірі түбектері мен шығанақтарын ата?
Жауабы: Ірі шығанақтары Гвинея, Сидра, Аден. Түбектері Сомали т.б..
4.Материкті кімдер зерттеді?
Жауабы: Материкті зерттеуде үлкен үлес қосқан португалдық Васко да Гама, ағылшындық Давид Ливингстон, орыс ғалымы В.В. Юнкер, Н.И.Вавилов
|
Практикасы: «Қолдану»
(ІІ кезеңдегі қолдану үлгісі бойынша)
|
Африканың20о, .б. бойымен ұзындығын және материктің Сахара шөліңдегі ең енді бөлігін есептеңдер.Жауабы: 20ош.б. бойының ұзындығы 9044км., Сахара шөлінің ең енді жері 5032км.
|
|
ІІ деңгей. (5 балл + 4 балл = 9 балл)
|
Теориясы: «Түсіну» (Неліктен, Себебі? Не үшін? Неге?)
| -
Неліктен Африканы ыстық құрлық дейді? Себебі Екі жоғары қысымды белдеу Екі тропик шеңберінде орналасқан
-
Неліктен Сахара шөлі мен Мадагаскар аралы «Биосфераның Алтын Қорына» енгізілген? Себебі: Сахара шөлі мен Мадагаскар аралының табиғаты ғаламшардағы табиғаты ерекше аймақ
|
Теориясы: «Талдау» (салыстыру ерекшелігі неде?)
|
ВЕНН диаграммасы
   Атлант мұхиты Ұқсастығы Үнді мұхиты
|
|
|
Практикасы: «Қолдану» (өзгертілген жағдайда)
|
Материкті зерттеген ғалымдар:Васко да Гама Африканы айналып шыққан., Давид Ливингстон ішкі аудандар мен табиғат жағдайларын зерттеген, В.В. Юнкер, Н.И.Вавиловқұнды мәліметтер жинақтаған
|
|
ІІІ деңгей. (5 балл + 4 балл + 3 балл = 12 балл)
|
Теориясы: «Жинақтау» (Қорытынды шығар, анықтама бер. Мазмұнды жүйеле, кесте, сызба, ребус т.б. түрінде)
|
     
|
Практикасы: «Баға беру» (сен қалай ойлайсың? Не істер едің?)
|
Жер шарын шарлап зерттеу оңай емес Егерде ғалым болсан не істер едің?________________________________________________
_________________________________________________________
|
