-шығармадан,өмірден дәлел келтіреді.
-Қара арғымақ арыса қарға адым жер мұң болар,-деп мақалдап көзін жұмды."Уақыт шіркін зымырап өтті де шықты.Тәңірінің құдіреті күшті-ау.Енді міне,тірліктегі ырыздық несібенің таусылуы да жақын."
-Бос сөз сөйлемеңдер!-Ерекең жастар жағына зекіп қалды.-Әке жолын қуса,мына менің жолымды қусын!Ие болсын,мына қу шаңыраққа!
Күш-қуатының азайып,жүріп -тұрудың қиындығын, ,бұл дүниеден көретін қызығының уақыты жақындап қалғанын түсінеді.Ата жолын қуатын ұрпақтың өзіндей болмағанына өкінеді.
-Сен,шал,осы жөніңді айтшы дұрыстап.Осы келгенде Жеңістайды алып қаламын деп тұрсыңба?Жоқ әлдебірге еріп кетеміз бе?..
Мәшине қарасы үзілген кезде ғана кемпір үн-түнсіз жаулығының шетімен көзінің жасын сүртті.
Ақкөңіл,бауырмал,көңілшек қарт ана.Қандай болса да баласынан айырылғысы келмейді.
Тома-қала қызы,қазақы дәстүрді білмейді,қатігез,өзі туралы ғана ойлайды.
Сабақтың соңы
(5 минут)
Ой толғаныс
|
1.Күшті,білімді.
2.Өз үйіне өзі қонақ болды. Келіншегінің көзқарасын өзгерте алмады.
3Баласын тастап кетуге немесе қалаға көшіріп алуға болатын еді..
4.Ата-ана алдындағы жауапкершіліктің жоқтығы,әйелінің, баласының салт дәстүрді білуге ынтасының жоқтығы.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Бірде бір жігіт пайғамбарымызға мынадай өтінішпен келіпті: Әкем қартайғанның салдарынан жайсыз болып кетті. Үйіме келіп, қолына не ілінсе соны алып кете береді, - депті. Мұны естіген Расулалла баланың әкесін өзінің құзырына шақыртты. Алдына келген қарияның үстіндегі киімі әбден тозған, өзі бейшара халге түскен екен. - Ұлыңның сөзі рас па? – деп одан сұрайды. Ол: - Иә, дұрыс. Мен ұлымды бақтым, қақтым, өсірдім. Азамат болсын деп жалғыз өзім тәрбиеледім. Анасы ерте дүние салған еді. Өзім жемегенді ұлыма жегіздім, өзім кимегенді ұлыма кигіздім. Қартайған кезімде бағады ғой деген зор үмітім де болған. Бірақ ұлым анасыз өскеннен бе, мейірім - шапағаты жоқ болып шықты. Маған қарайламайды, сондықтан өз күнімді өзім амалдап жүрмін. Ұлымның үйіне бара қалсам, қолыма ілінген затты ала кетемін. Ол затты сатып, ақшасына тамақ жеп күнелтемін. Бұл ісім дұрыс па, қате ме, білмеймін, - деп егіліп жылайды. Пайғамбарымыз ашуға булығып ұлына қарап: - Тапқан дүниең, сатып алған заттарың, тіпті сенің өзің де әкеңнің жеке мүлкі! Егер тапқан табысың әкеңді бағуға жетпесе, әкең сенің өзіңді сатып жіберуге құқы бар. Сен тапқан табысыңды өзімнің ғана мүлкім деп, бұған басқаның қатысы жоқ деп ойлама! Барлық дүниеңе әкең ие! – деп қатты айтады. Халық даналығында: «Ата-аналарыңа мейірімді болыңдар, сонда перзенттеріңнен мейір көресіңдер» деген сөз бар
- Қариялар жасы ұлғайғанда қараусыз қалуға тиісті ме?
Қарттар үйіндегі қарттар саны неліктен көбеюде?
Күтілетін жауап:
Әрбір бала ата-ана алдындағы парызын білуге міндетті. Себебі, біз де болашақ ата-анамыз. Егер біз ата-анаға қиянат жасасақ, алдымыздан сондай нәрсе қайталанып келеді. Ата-ана қартайған шағында қараусыз қалуға тиіс емес. Керісінше, бізді қалай күтіп, баптап, мәпелеп өсірген болса, біз де оларды қартайғанда мәпелеуіміз керек.
Ата-ене алдындағы парызын өтеуге еріншектенген шала қазақ келіндерінің әрекеттері қарттар үйіндегі қарттардың көбеюіне себеп деп ойлаймыз. Мұғалім: Қазақстан бойынша 44 мың қарт қарттар үйінінің тұрғыны екен. Жаһандану қазақ қоғамын құрдымға батырып бара жатқандай. Бүгінде көптеген жастар ата-аналарын қарттар үйіне тапсыруды үрдіске айналдырған. Бұл –өте үлкен қасірет. Күнделікті өмірде ата-анасын ренжітіп, оларға қатты сөйлеп, қол көтеріп жататындар да кездеседі. Бұл неліктен? Оған таңданып қарағанша келешекте осынау ақжаулықты аналарымыз бен ардақты әкелеріміздің, аталарымыздың осы жалған дүниенің тозағына түспеуінің қамына кірісуіміз қажет. Шариғат бойынша ата-ананың разылығы – Алланың разылығы
Ф.Оңғарсынова «Бала» өлеңі:
Бала сүйсең, жаныңда таң атады,
Сәбисіздің жазылмас жара табы.
Жақсы бала дос-жарды сүйсіндіріп,
Жаман бала жауына талатады.
Бала өсірсең, өміріңнің сол тірегі,
Байқалмайды балаңның олқы жері.
Жақсы бала жоқтатпай жоқтығыңды,
Жаман бала тірілей өлтіреді.
Рефлексия "Баспалдақ"
+Мен сабақтың ең жоғары сатысына шықтым,себебі...
+Мен баспалдақтың 2-сатысына көтерілдім,себебі... алға қойған жоспарым ...
+Мен баспалдақтың 1-сатысында қалдым,себебі...келесі сабаққа алдыма...мақсат қойдым.
Үйге тапсырма:
Ұлттық құндылықтарды жоғалтпау мақсатындағы идеялар банкін жасау
|
