Сейфуллин ж. Т., Сейтхамзина г. Ж., Нюсупова г. Н

1. 
   Учаскелерді тіркеу бойынша кәзір қандай жұмыстар автоматтандырылған?
   
2. 
   Жерлерді есепке алуды компьютерлеудің мәні неде?
   
3. 
   Жер жайында статистикалық есептің қандай формалары болады?
   
4. 
   Мемлекеттік жер кадастрлік кітаптың мазмұны.
   

• 
  жер ресурстарын басқару процестерінің мүмкіндігінше толық ақпараттары;
  
• 
  басқарудың барлық деңгейлері бойынша ақпараттың өте қысқа уақытта өтуі;
  
• 
  жер пайдалану жүйесіне басқарушы жерлердің жоғары ұйымдылығы;
  
• 
  басқарылатын жүйеде /жер мониторингі/ болатын барлық өзгерістерді дер кезінде тауып, есепке алу;
  
• 
  жер ресустарын басқару мақсатына мемлекеттен бөлінетін қаржыларды нәтижелі пайдалану мүмкіндіктері кіреді.
  

Республикамызда мемлекеттік жер кадастрын жүргізудің ұйымдастырушылық құрылымы және оның автоматтандырылған ақпараттық жүйесі үш деңгейлік әкімшілік – аумақтық құрылымнан тұрады: республикалық, облыстық және аудандық деңгейлер. Жер кадастрын жүргізу мен ЖК ААЖ тік және көлбеу деңгейлерде бірыңғай әдістеме мен технология бойынша жүзеге асыру міндетін жер ресурстарын басқару жөніндегі Қазақстан Республикасы Агенттігінің өндірістік құрылымы атқарады. /Мем. ҒӨО жер, оның облыстық еншілес кәсіпорындары, аудандық кадастр филиалдары, қалалық және аудандық агенттіктермен қосылу/.

• 
  республика жер ресурстарын басқару процестер туралы барынша толық ақпараттануы;
  
• 
  елдің жер ресурстарын пайдалану және жай-күйінің мәліметтері банкісін белсенді түрде ұстау және жүйелеу;
  
• 
  заң, атқарушы органдарды, ведомстволарды, ұйымдарды жер кадастрлік ақпаратпен өз уақытында және сапалы түрде қанағаттандыру;
  

• 
  жер кадастрын жүргізуді компьютерлеу және ақпараттаудың негізгі бағыттарын анықтау;
  
• 
  ақпаратты топтастыру және код арқылы құпиялаудың бірыңғай жүйесін жасау мен енгізу –жергілікті классификаторларды, кадастрлық ақпаратты автоматтандырылған түрде өңдеуге арналған бір рәсімді құжаттарды ойлап табу;
  
• 
  ЖКААЖ қызметкерлерін оқыту және мамандық арттыру;
  
• 
  барлық деңгейде есептеу жүйесінің құралдарын пайдалану және ЖКААЖ енгізу жөніндегі жұмыстарды үйлестіру.
  

1. 
   Актілерді және басқа басылым өнімін шығару
   

2. 
   Жүйелік қолдау тобы
   

   Плоттер

   Мәліметтер базасының сервері

   Мәліметтер базасының сервері

   Жүйелік қол-дау жөніндегі автомттанды-рылған жұмыс орны

3. 
   Аудандық және облыстық карталарды құру бойынша графикалық жұмыс станциясы
   

Республика және облыстар үшін мұндай құжат болып алқаптар және жер пайдаланушылар бойынша жерлердің бар болуы және үлестірілуі туралы есептер, ал аудандар үшін – пайдаланатын жер құрамында болып жатқан өзгерістер туралы жер пайдаланушылардың есебі. КСРО көлемінде машиналық өңдеуді еңгізуге дейін 4 мыңға жуық инженер-техникалық қызметкерлер жер кадастрының құжаттарын өңдеумен айналысқан. Содан кейін, бірте-бірте есептеу жұмыстарын әр түрлі электрондық есептеуіш машиналар қолданыла бастап, соңғы жылдарда бұл жұмыстар компьютерлене бастады. Жер кадастры мәлеметтерін өңдеуде шешілетін негізгі міндеттер:

1. 
   Жер учаскелері, аудандар, облыстар, республика бойынша жер көлемдерін анықтау;
   
2. 
   Алқап түрлері бойынша аудандарын есептеу;
   
3. 
   Жерлердің және а./ш. алқаптардың сапасын анықтау;
   
4. 
   Жақсартылған жерлердің аудандарын және олардың жай-күйін анықтау;
   
5. 
   Аудандар, облыстардың есептік мәліметтеріне өзгерістер енгізу;
   
6. 
   Есептік кадастрлік құжаттарды құрастыру.
   

• 
  учаске ауданы /координаттар арқылы/;
  
• 
  жерлер санаты;
  
• 
  жер учаскесіне құқық және құжаттар /құқық, үлес, құқық субъектісі, мекен-жай, тіркелетін салық нөмірі, телефон/;
  
• 
  құқық көрсетуші құжат /тіркеу нөмірі, беру уақыты, бекіту құжаты, оның тіркеуіш мәліметтері/;
  
• 
  берілген құжат /серия, нөмір, тіркеуіш мәліметтері, күні, айы/;
  
• 
  учаскені экономикалық бағалау /экономикалық немесе бағалық аймақ, учаскенің нормативтік құны, бағалық құны, жер салығының құрамы, жалға беру төлемі/;
  
• 
  координаттар, қабырғалар ұзындығы, румбтар каталогі.
  

• 
  РСУБД ORAGLE және АКС/ІNFO бағдарламалық өнімдер негізінде геоақпараттық жүйені жүргізу технологиясы;
  
• 
  Жер учаскесінің жоспарын дайындау бойынша басшылық;
  
• 
  Жерлер мониторингі нәтижелерін өңдеу және талдау бойынша бағдарламалық қамту.
  

• 
  геоақпараттық жүйе-технология негізінде, тіркеу кварталы ауданының жер кадастрлік карталарын дайындау бойынша нұсқау;
  
• 
  "Жер туралы" Жарлық күшіне еңгенше берілген жерге құқық туралы құжаттар және РСУБД ORAGLE жаңа құжаттар бойынша мәліметтердің әртүрлі негіздерін конвертация жөнінде тәжірибелік нұсқау.
  

• 
  жер кадастрын жүргізу процестерін автоматтандыруға қажет бірыңғай анықтамаларды дайындау;
  
• 
  геоақпараттық жүйе /ГАЖ/ технологияларды пайдаланып, көпқабатты векторлық карталар негізінде топырақтық және геоботаникалық картографиялау поцестерін автоматтандыру;
  
• 
  ЖКААЖ қызметін атқару бойынша нормативтік, құқықтық, әдістемелік құрақтар жинағын дайындау.
  

• 
  облыс жер кадастры мәліметтерінің бірыңғай ақпараттық банкін қалыптастыру және ақпаратты ЖКААЖ республикалық орталығына беру;
  
• 
  пайдаланатын жерлерді тіркеуге алу және жерлердің сан, сапасын есепке алу тәртібін жетілдіру;
  
• 
  ақпаратты автоматтандырылған тәртіппен жаңартуды, сақтауды, қорғауды және оған ашықтық құқығын қамтамасыз етуді жүзеге асыру;
  
• 
  жер кадастрлік мәліметтерді облыстық басқару органдарына, жеке және заңды тұлғаларға өз уақытында беру;
  
• 
  кадастр мәліметтерін алу, өңдеу және сақтауға автоматтандырылған әдістермен сатылап көшу бойынша ЖКААЖ аудандық орталығы қызметін үйлестіру;
  
• 
  ЖКААЖ аудандық орталықтарын картографиялық негізбен, бағдарламалық өнімдермен, материалдық-техникалық құралдармен қамтасыз ету.
  

• 
  тіркеу мақсатында жер учаскелерін есепке алу жұмыстарын жүргізу, мәліметтер банкін аудан деңгейінде автоматтандырылған тәртіпте жүргізу;
  
• 
  жер учаскелерінің шекараларын және кадастрлік нөмірлерін бейнелеп, есептік кварталдардың кадастрлік карталарын /схемаларын/ құру, жүргізу, жаңарту бойынша жұмыстарды орындау;
  
• 
  жер кадастрының мәліметтерін алудың, өңдеудің, сақтаудың автоматтандырылған әдістеріне көшуді жүзеге асыру, ақпаратты автоматтандырылған тәртіпте жаңартуды, сақтауды, қорғауды іске асыру және қамтамасыз ету және оған кіруді құқықтау;
  
• 
  керек ақпаратты ЖКААЖ облыстық орталығына беру және мәліметтерді мүдделі аудандық басқару органдарына, азаматтарға және заңды тұлғаларға беру.