Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтер

МАЗМҰНЫ

• 
  құрылымдық;
  
• 
  технологиялық, өрт қауыпсыздылық;
  
• 
  санитарлық-гигиеналық, экологиялық.
  

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫС НОРМАЛАРЫ

СТРОИТЕЛЬНЫЕ НОРМЫ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

1.2 Бұл құрылыс нормалары тұрмыстық қатты, радиоактивті қалдықтарды көму полигондарын жобалауға таралмайды.

Бұл құрылыс нормаларын қолдану үшін келесідей нормативтік сілтеме нормативтік – құқықтық актілер қажет:

2010 жылғы 17 қарашадағы №1202 Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген «Құрылыс материалдары мен бұйымдары, ғимараттар мен құрылыс жұмыстарының қауіпсіздік талаптары» техникалық регламенті.

2010 жылғы 19 қарашадағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 1219 қаулысымен бекітілген «Улы және улылығы жоғары заттардың қауіпсіздік талаптары» техникалық регламенті.

2011 жылғы 4 наурыздағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің№222 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы аумағын ұйымдастырудың Бас сызбасын әзірлеу және келісу ережелері.

2012 жылғы 25 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 168 қаулысымен бекітілген «Қалалық және ауылдық елді мекендердегі атмосфералық ауаға, топырақ және оның қауіпсіздігіне, қалалық және ауылдық елді мекендер аумағын ұстап тұру, адмға әсер ететін физикалық факторлардың қайнар көздерімен жұмыс жасау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық ережелері.

2012 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 93 қаулысымен бекітілген «Өндірістік нысандардың санитарлық-қорғау аймақтарын белгілеу бойынша қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық ережелері.

2012 жылғы 24 қазанда, ҚР Үкіметінің №1355 қаулысымен бекітілген «Электр қондырғылары құрылысының ережелері» ПҚЕ.

МҚН 2.03-02-2002 Аумақты, ғимараттар мен құрылыстарды қауіпті геологиялық үрдістерден инженерлік қорғау.

ҚР ҚНжЕ 2.01.07-85 Күш жане әсері.

ҚР ҚН 3.01-01-2013 Қала құрылысы қалалық және ауылдық елді.

мекендерді жоспарлау және құрылыс салу.

ҚР ҚНжЕ 2.02-05-2009 Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі.

ҚР ҚН 5.01-02-2013 Ғимараттар мен имараттардың негіздері.

ҚР ҚН 5.01-01-2013 Жер имараттары, негіздері мен ірге тастары.

ҚР ҚН 2.04-01-2011 Табиғи және жасанды жарықтандыру.

ҚР ҚНжЕ 4.01-02-2009 Сумен қамту. Сыртқы жүйелер мен имараттары.

ҚР ҚНжЕ 4-01-03-2011 Суағызу. Сыртқы жүйелер мен имараттары.

ҚР ҚНжЕ 2.03-30-2006 Сейсмикалық аудандарда құрылыс салу. Жобалау нормалары.

Егер сілтеме құжат ауыстырылса (өзгертілсе), бұл нормативтерді қолдану кезінде ауыстырылған (өзгертілген) құжатты басшылыққа алу қажет. Егер сілтеме құжат өзгеріссіз жойылса, сілтеме жасалған ереже осы сілтемеге қатысы жоқ бөлімде қолданады.

3.1 Өнеркәсіптік қалдықтар (қалдықтар): Пайда болған немесе анықталған орны бойынша одан әрі қолдануға келмейтін және меншіктенуші кәдеге жарату немесе жою арқылы құтылатын, құтылғысы келетін немесе құтылуға тиіс Өндіру немесе тұтыну үрдісінде пайда болған кез келген заттектер, материалдар мен бұйымдар, сонымен қатар өзінің тұтыну қасиеттерін толықтай не жартылай жойған өнімдер.

3.2 Қауіпті қалдықтар: Қоршаған табиғи орта мен адам денсаулығы үшін қауіп тудыратын немесе тудыруы мүмкін физикалық, химиялық, биологиялық немесе басқа да қасиеттерге ие қалдықтар.

3.3 Өнеркәсіптік улы қалдықтар (улы қалдықтар), УҚ: Тікелей қарым-қатынас жасау барысында, я одан кейін тірі организмдер үшін қауіп тудыруы мүмкін зиянды заттектерге ие қауіпті қалдықтардың әртүрлі түрі.

3.4 Қалдықтарды ұстау: Қалдықтардың пайда болуын алдын алуға, сондай-ақ жинау, тасымалдау, сақтау, өңдеу, кәдеге жарату, залалсыздандыру және көмуге, аталған операцияларды және оларды жою орындарын бақылауға бағытталған әрекеттер.

3.5 Қалдықтарды залалсыздандыру: Механикалық, физика-химиялық немесе биологиялық өңдеу немесе көму тәсілдерімен қалдықтардың қауіптілігін азайту немесе жою.

3.6 Улы қалдықтарды термиялық залалсыздандыру: Сұйық қалыпты қышқылдану, гетерогенді катализ, пиролиз әдістері және тағы басқа тәсілдер арқылы қалдықтардың түрі мен құрамына байланысты жүзеге асырылатын қатты компоненттер, газдар мен күлдер түріндегі улы емес немесе аз мөлшердегі улы өнімдердің құрылуымен пайда болған қалдықтардың температуралық ыдырауы немесе улы компоненттердің қышқылдану үрдісі.

3.7 Қалдықтарды кәдеге жарату: Қалдықтарды қайталама материалдық немесе энергетикалық ресурстар ретінде қолдану.

3.8 Қалдықтарды жою: Кәдеге жаратуға келмейтін қалдықтарға жүзеге асырылатын операциялар.

3.9 Қалдықтарды орналастыру: Қалдықтарды арнайы тағайындалған орындар мен нысандарда сақтау және көму.

3.10 Қалдықтарды көму: Ұзақ мерзімді зиянды әсер ету қоршаған табиғи орта мен адам денсаулығына белгіленген нормативтерден аспайтындай етіп жүзеге асырылатын қалдықтарды жою кезінде арнайы тағайындалған орындар немесе нысандарға ақырғы орналастыру.

3.11 Қалдықтарды өңдеу (қайта өңдеу): Экологиялық қауіпсіз сақтау, тасымалдау, кәдеге жарату немесе жоюмақсатында қалдықтардың физикалық, химиялық немесе биологиялық ерекшеліктерімен байланысты кез келген технологиялық операциялар.

3.12 Арнайы тағайындалған орындар немесе нысандар: Қалдықтарды жоюға немесе қалдықтармен байланысты өзге де операцияларды жүзеге асыруға арнайы уәкілетті органдардың пайдалануға рұқсаты алынған орындар немесе нысандар.
ЕСКЕРТУ Арнайы тағайындалған орындарға немесе нысандарға қалдықтарды орналастыру орындары, қоймалар, полигондар, кешендер, құрылыстар, жер қойнауындағы телімдер жатады.
3.13 Құнарлылықты қалпына келтіру: Нысанды ұзақ консервациялауға немесе толық жоюға және соның салдарынан аумақты қалыпты жағдайға келтіруге бағытталған жұмыстар.
ЕСКЕРТУ Құнарлылықты қалпына келтіру жұмыстары бірнеше кезеңдермен жүзеге асырылады, солардың бірі – бұзылған топырақтың үстіңгі қабатын қалпына келтіру және жас көшеттер отырғызу.
3.14 Өнеркәсіптік улы қалдықтар полигоны (улы қалдықтар полигоны); УҚП: Шаруашылық қызметінің түрлі салаларында құрылған УҚ қабылдау және орталықтандырылған ұстауға арналған арнайы инженерлік-техникалық құрылыстар кешені.

3.15 Карта: Қауіптіліктің белгілі бір тобына жататын улы қалдықтарды 2 жылдан аспайтын уақыт аралығына көмуге арналған улы қалдықтар полигоны аумағының бір бөлігі.

5.1 УҚП (улы қоқыстар полигоны) өндіріс және қалдықтарды залалсыздандыру, ұзақ мерзімді сақтау немесе көму жолымен тұтыну саласында пайда болатын улы қалдықтардың қоршаған ортаға негативті әсер етуін азайту үшін арналған.

Улылығы жоғары компоненттерді (заттектерді) белгілі бір түрін немесе заттектер тобын ұзақ мерзімге сақтауға рұқсат етілген бөшкеде немесе аумақ ерекшелігін (сейсмикалылық, дайындалған аумақтардың болуы) ескере отырып, жекелеген жобалар бойынша арнайы шараларды қолдану арқылы беріктігі жоғары қоймаларда көму жүзеге асырылады.

5.2 УҚП халықтың санитарлық-эпидемиологиялық саулығын, қоршаған орта қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, 2012 жылғы 25 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 168 қаулысымен бекітілген «Қалалық және ауылдық елді мекендердегі атмосфералық ауаға, топырақ және оның қауіпсіздігіне, қалалық және ауылдық елді мекендер аумағын ұстап тұру, адмға әсер ететін физикалық факторлардың қайнар көздерімен жұмыс жасау жағдайларына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық ережелеріне сәйкес қауіпті инженерлік-геологиялық және басқа да үрдістер мен құбылыстардың ықпал етпеуін қамтамасыз ету керек.

2010 жылғы 19 қарашадағы Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 1219 қаулысымен бекітілген «Улы және улылығы жоғары заттардың қауіпсіздік талаптары» техникалық регламентіне сәйкес улы қоқыстар полигоны үшін нысандарды эксплуатациялау және оларды эксплуатациядан шығару кезінде қоршаған ортаның қалдықтармен ластануы, олардың өнімдермен өзара әрекеттесуі және ыдырауының алдын алу бойынша шаралар кешені қарастырылу керек.

5.3 Полигондардың саны мен қуаты әрекет ететін нормативтік-құқықтық құжаттарға сәйкес техникалық-экономикалық дәлелдердің және жобалау алдыңдағы талқылаудың негізінде жергілікті органдармен (өзін-өзі басқару немесе атқарушы билік ) анықталады.

5.4 Тиісті полигонда өңдеп, сақтап немесе көмуге жататын тізімі (атауы) мемлекеттік классификаторға сәйкес келуі керек.
ЕСКЕРТУ Қалдықтарды кәдеге жаратудың тиісті технологиясы жоқ улы қалдықтар қоршаған орта мен халықтың денсаулығы үшін үлкен қауіпсіздік тудырады.
5.5 Адам денсаулығына әсер ету дәрежесіне байланысты улы қалдықтар қауіптілік топтары бойынша келесідей жіктеледі:

- І - аса қауіпті қалдықтар;

- ІІ - қауіптілігі жоғары қалдықтар;

- ІІІ - қауіптілігі орташа қалдықтар;

- ІV - қауіптілігі аз қалдықтар.

5.6 Улы қалдықтар полигонына (УҚП) өңдеу, сақтау және көмуге қабылданатын қалдықтар әрекет ететін нормативтік-құқықтық құжаттарға сәйкес техникалық төлқұжатқа ие болуы тиіс.

5.7 УҚП құрылысы, қайта құруы және топырақ құнарлылығын қалпына келтіруге арналған жобалау құжаттарын әзірлеу, келісу және бекіту тәртібі мен құрамы ҚР 1.02.-01 ҚНжЕ сәйкес болуы керек.

5.8 УҚП үшін бөлінген аумақ телімінде топогеодезиялық түсірме, геологиялық, гидрогеологиялық, гидрологиялық, экологиялық және санитарлық-гигиеналық зерттеулері бар кешенді инженерлік іздеулерорындалуы қажет.

Қауіптіліктің барлық топтары қамтылған улы қалдықтар полигоны үшін қоршаған ортаға әсер етудің бағалауы орындалады.

5.9 УҚП қабылданатын қалдықтар тізімі нақты орындарда бар, өнеркәсіптік өндіріс түрлері, сондай-ақ жоюды қажет ететін қалдықтар түрлері ескеріле отырып анықталады.

5.10 Кәдеге жаратудың әрекет ететін өнеркәсіптік технологияларына ие (әрбір нақты жағдайда кәдеге жарату технологиясының болмауы тиісті органмен расталуы керек) қалдықтар полигон қабылдауына жатпайды.

5.11 Полигон ұйымдастыру үшін таңдалған аумақтың санитарлық ережелерге сәйкестігі туралы санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы болуы шарт.

6.2 Улы қалдықтар полигондарын (УҚП) тұрғын аймақтардан тысқары жерде және оқшауланған аумақтарда санитарлық қорғау аймақтарының көлемін қамтамасыз ету арқылы орналастыру керек.

6.3 Улы қалдықтарды ұзақ мерзімді сақтау немесе көму барлық қажетті экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздік шараларының, халықтың тұрмыс жағдайын нашарлату, қоршаған ортаға улы қосындылардың түсу мүмкіндігін жою жөніндегі шаралардың қабылдануымен жүзеге асырылуы керек.

6.4 ҚҚП әзірленетін аумақтарға немесе сейсмикалық әсер жағдайында орналастырғанда полигон құрылысының құрылымдық шешімдерін қалдықтардың қауіптілік класын, әзірленетін аумақтың бар болуын, сейсмикалылық деңгейін ескеру арқылы қабылдау қажет.

6.5 Келесі жерлерде УҚП орналастыруға болмайды:

• 
  заңнамаға сәйкес мемлекеттік қадағалау жүргізетін органдардың келісімінсіз пайдалы қазбалар жатқан аудандарда;
  
• 
  түрлі шахталар немесе байыту фабрикалары жыныстар үйіндісінің қауіпті аймақтарында;
  
• 
  белсенді карст аймақтарында;
  
• 
  тектоникалық жарықтар, көшкіндер, сел тасқыны, қар көшкіні, су деңгейінің көтерілуі дамыған аймақтарда және басқа да қауіпті геологиялық үрдістер, сонымен қатар маусымдық су басу аумақтарында;
  
• 
  шалшықталған жерлерде;
  
• 
  ауыз су және минералды сулардың жер асты көздері қоректенетін аймақтарда;
  
• 
  тұрақты немесе уақытша су ағындары болып тұратын алқаптық өзен (олардың су жайылып кеткен жерлері), жыраларда, өңделетін топырақты жерлерде;
  
• 
  су қоймаларының қорғау аймақтарында;
  
• 
  су бекеттері, шипажайлар және қорықтарды санитарлық қорғау аймақтарында;
  
• 
  халықтың бұқаралық демалыс орындары болып табылатын, қорғау және санитарлық-гигиеналық функцияларды орындайтын ормандар, орман-бақтар, басқа да жасыл көшеттерге арналған жерлерде;
  
• 
  тұрғын үй құрылысына, өнеркәсіптік мекемелерді, рекреациялық аймақтарды кеңейтуге берілген резервтік аумақтарда.
  

7.2 Буландырғыш, бақылау-буландырғыш тоғандар мен реттеуші су қоймаларында сүзілуге қарсы экранболуы тиіс.

Көму аумағынан жіберілетін ластанған жауын-шашын және жер асты сулары үшін фильтрлеуге қарсы экранның типі карталарда қаттап тасталған қалдықтардағы аса улы заттектердің қауіптілік тобына (немесе бір топты заттектердің сомасына) сәйкес қабылданады.

Экран құрылысын 551 ҚН сәйкес рулон және табақ полимерлік (полиэтилендік) материалдардан орындайды.

7.3 Қажет болса жерасты суларына жақын жерде қалдықтарды көму учаскесі орналасса, онда тоғанға сол суды ағызып апару жолдары қарастырылуы қажет.

7.4 Нөсерлі және жайылма сулардың бақылау-реттеу тоғандары жобаларында секциялардың бірінде ластанған науаларды қабылдауды ауыстыру мүмкіндігін ескеру қажет.

Жаңбырдан кейін карта түбіндегі науаларды жылжымалы насостармен қотару қажет:

• 
  таза – полигонның нөсерлі торабына;
  

7.5 УҚП жобалау үшін оның алғашқы деректерінің құрамында көму картасын жер үсті және жерасты сулардан қорғау, суды ағызып жіберу жолдары мен инженерлік ізденістердің материалдары туралы ұсыныстар болуы қажет.

7.6 УҚП ауданы, оның ішінде шаруашылық аймақтың учаскесі ХҚН 2.03-02 сәйкес жоғарыда жатқан жер алқаптарымен (учаскелері) нөсерлі және жайылма сулардың батуынан қорғалуы тиіс. Полигон аймағынан нөсерлі және жайылма суларының ағындарының сыртқы субұрғышты құрал-жабдықтарға кіріп кетуінің алдын алуды қамтамасыз ету үшін гидротехникалық құрал-саймандарының кешендері жобаланады.

7.7 Қоршаған орта аймағына топырақты суларына зиянды заттардың және УҚП және бөгет ағынына кіріп кетуінен қорғау үшін олардың аумағы жасанды сүзуге қарсы экрандардың (топырақты сулардың және қалдықтар қауіптілігінің классындағы қысымның рұқсатты градиентіне тәуелді) орнату жолымен қорғалуы тиіс.

7.8 Арнайы машиналар мен контейнерлерді тазарту, жуу мен залалсыздандыру үшін арналған имараттар өндіріс аймағынан шығар жерде және басқару мен тұрмыстық ғимараттардан нормаланған аралықта орналасуы қажет.

7.9 Қалдықтарды көму учаскесінің кіреберісті жолдары мен өндірістік аймағында жасанды жарықтандыру болуы тиіс

7.10 Полигон объектілерінде өзара және қалдықтарды жеткізуші-кәсіпорындар арасында телефонды байланысы болуы тиіс.

7.11 Полигон объектілерінің сыртқы сумен қамту және кәріз жүйелері ҚР ҚН 4.01-02 сәйкес болуы қажет.

7.12 Болжамды залалдану аймақтарындағы жұмыс жасаушы персонал мен халықты ерте хабар дар ету жүйелерін басқаруды диспетчерлер немесе басқа да мүмкін қауіпті объектілердің өкілетті тұлғалары немесе ТЖО диспетчер лік орталығының кезекті операторы орындайды.

8.2 Органикалық құрамдасы бар қалдықтарды залалсыздандыру үдерісінде түзілетін жылуды кәдеге асыра отырып термиялық құралдармен залалсыздандыру қажет, одан кейін газ тәрізді қалдықтарын зиянды құраушылардан тазартады.

8.3 Қатты және паста тәрізді құрамында І-ІІІ қауіптілік класына жататын еритін уытты заттары бар жанбайтын қалдықтарды техникалық мүмкіндік болған жағдайда көмудің алдында уытты заттарды ерімейтін қосылыстарға айналдыру жолымен залалсыздандырады. Сәйкес техникалық-экономикалық негіздеме болған жағдайда қатты және паста тәрізді құрамында І-ІІІ қауіптілік класына жататын еритін уытты заттары бар жанбайтын қалдықтарды 9.10. сәйкес саңылаусыз контейнерлерде тікелей көмуге рұқсат етіледі.
9 ӨНЕРКӘСІПТІК УЛЫ ҚАЛДЫҚТАРДЫ КӨМУ
9.1 Полигонға жіберілетін уытты қалдықтардың барлық топтамаларына қажетті рұқсат құжаттары қауіпті жүкті тасымалдау талаптарына сәйкес рәсімделуі тиіс.

Қауіптіліктің І-ІІІ класына жататын сұйық қалдықтарды полигонға жіберер алдында паста тәрізді немесе қатты консистенцияға келтіру керек.

Құрамында І қауіптілік класына жатқызылатын суда еритін заттары бар паста тәрізді қалдықтар көмуге қалдықтың аталмыш түрі немесе заттар тобы үшін куәландырылған және ұзақ мерзімге сақтауға рұқсат етілген металл пластик контейнерлерде немесе құйылған қож контейнерлерде жіберіледі.

Қалдықтарды көму тәсілдері олардың уыттылығына (қауіптілік класына), агрегаттық күйіне, суда ерігіштігіне, заттар мен оларды құраушылардың қауіптілік класына тәуелді болады.

9.2 Әр түрлі қауіптілік класына жатқызылатын қалдықтарды көму үлескіде орналасқан арнайы карталар үшін жеке жүзеге асырылады. Қалдықтармен жұмыс жасау қауіптіліктің әр класына жататын қалдықтар үшін жеке жасалған нұсқауларға сәйкес жүзеге асырылады. І қауіптілік класына жатқызылатын қалдықтарды контейнерлерден үлкен ыдыстарға ауыстырып, міндетті түрде инертті заттармен оқшаулай отырып (қалқалау) қабаттап салу қажет.

9.3 Карталардың өлшемдері мен саны түсетін қалдықтардың мөлшеріне және үлескінің есепті жарамдылық мерзіміне тәуелді болады. Бір картаға әр түрлі класқа жататын қалдықтарды бірге көмуге олар бірге көмілген жағдайда бұрынғысынан уыттырақ, жарылыс және өрт қаупі бар заттар түзбеген жағдайда, сонымен қатар газ түзілу орын алмайтын жағдайда ғана жол беріледі.

9.4 Қалдықтарды көмуге арналған карталардың өлшемдері регламентпен белгіленбейді. Карталардың тереңдігі қазу жұмыстарының теңгерімі шартынан есептеледі. Карта қуаттылығы екі жылдан астам уақыт бойы қалдықтар көмуді қамтамасыз етуі қажет.

9.5 Суда ерімейтін І,ІІ және ІІІ қауіптілік класына жататын қалдықтар толтырылған карталарды жергілікті топырақ қабатымен оқшаулап (көміп), одан соң осы қабаттың беткі бөлігімен өңдеу қажет.

9.6 І қауіптілік класына жататын қатты және паста тәрізді суда еритін қалдықтарды сәйкес қалдық түрлері үшін қолдануға рұқсат етілген арнайы металдан немесе әртүрлі жасанды материалдардан жасалған (полиэтилен, шыныпластик және т.б.) саңылаусыз контейнерлерде көму қарастырылады.

Бөліктерді жауын суларының түсуінен қорғау үшін қойманың үстінен тұтастай бүйір қоршауы бар жаппа қарастырылады.

9.7 Дайын картала мен қоймалардың полигонды пайдалануға тапсырған сәттегі қуаты және олардың әрі қарайғы босалқы дайындамалары қалдықтарды карталарда көмуге 2 жыл, ал темірбетонды қоймаларда 5 жыл бойы қабылдауды қамтамасыз ету керек.

9.8 УҚП көлік құралдарын, механизмдерін, жабдықтарын кәдеге жаратуды полигонның қосымша картасында түбі мен қабырғаларын II және III қауіптілік класына жатқызылатын қатты және паста тәрізді қалдықтарға арналған карталармен теңдес оқшаулау ұсынылады.

УҚТ қалдықтарды көму үлескілерін жобалағанда түсірудің максимальді механикалануы және қалдықтардың карталарда таралуы мен тұмшалануы қарастырылуы керек.

УҚП жобалау барысында УҚП санитарлық-техникалық төлқұжатын құрастыру қажет, онда:

• 
  көмуге жіберілетін қалдықтардың физикалық-химиялық құрамы;
  
• 
  полигон орналасатын ауданның топырағының, жер асты суларының және атмосфералық ауасының химиялық құрамы көрсетіледі.
  

Мониторинг объектілері мен шаралары тізіміне тұрғылықты жағдайлар мен халық денсаулығын ескере отырып, құрылыстарды пайдаланудың тиімділігі бойынша және топырақ, атмосфералық ауа, жер асты және беттік сулардың құрамын қадағалау бойынша жүйелер енгізілген.

11.3 Мониторинг жүйесін жасау негіздемесі УҚП жобалық құжаттамасы құрамында болуы міндетті қоршаған ортаға әсерді бағалау (ҚОӘБ) материалдары болуы керек.

11.4 Мониторинг жүйесін ұйымдастыру жобасында Қазақстан Республикасы Үкіметінің 8.01.2012 жылғы № 104 қаулысымен бекітілген «Суды мәдени-тұрмыстық пайдаланатын орындарға, шаруашылық-ауыз сумен қамтуға, шаруашылық-ауыз су мақсаттарында су алатын орындарға, су көздеріне және су объектілерінің қауіпсіздігіне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар» санитарлық ережелерін ескеріп, бақылау орындарының орналасқан орны, қажетті бақылау түрі мен мөлшері көрсетілуі керек.

11.5 Жер асты сулары деңгейін, олардың сапасының физикалық-химиялық және бактериологиялық көрсеткіштерін бақылауды жүргізу үшін жер асты суларының жергілікті мониторингінің бақылау орындарының желісі (бұдан әрі – бақылау орны) қарастырылуы керек:

- УҚ қоймалау карталары шегінде;

- полигон шегінде;

- санитарлық-қорғаныс аймағы шегінде;

- полигонның немесе санитарлық-қорғаныс аймағының ортасында;

- жер асты сулары түсетін су ағысы шегінде;

- елді мекен шегінде.

11.6 УҚП құрылысының жиынтық сметалық есебінде барлық бақылау орындарының құрылысына, оларды УҚП мониторингін жүргізуге қажетті құрылғылармен жабдықтауға жұмсалатын шығындар қарастырылуы керек.