Үш күндік жэне төрт күндік безгекте эритроцитке дейінгі циклі
ІШЕК ГЕЛЬМИНТОЗДАРЫН ЕМДЕУДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН
жүктеу/скачать 411.5 Kb.
|
| 33.1. ІШЕК ГЕЛЬМИНТОЗДАРЫН ЕМДЕУДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЗАТТАР
Ішек нематодозында - аскаридозда - мебендазол (вермокс), пирантел памоаты, левамизол (декарис) негізгі препараттар болып табылады. Имидазолтуындысы мебендазол көптегенжұмыргельминттерге (әсіресе трихоцефалез, аскаридоз және энтеробиоз кезінде белсенді) жөнінде тежегіш эсер көрсетеді. Гельминттермен глюкозаның жұмсалуын тежейді және оларды салдандырады. Қылбас, аскарида жэне анкилостомдардың жұмыртқаларына жоятын әсер көрсетеді. Ішектен нашар (10%) сіңеді. Оган карамастан, ішектен тыс гельминтоздарды - трихинеллез және эхинококкоздарды емдегенде жогарғы мөлшерде қолданылуы мүмкін. Бауырда метаболизмге тез ұшырайды. Метаболиттері негізінен бүйрек аркылы 24-48 саг ішінде бөлінеді. Препарат науқастармен жақсы квтеріледі. Жанама эсерлері сирек (кейде диспепсиялық құбылыстар, бастың ауыруы, терінің аллергиялық реакциялары, іш аймагында ауыру сезімі болады) кездеседі. 1 А.И. Кротов бойынша күртгарга карсы заттардың биологиялық жіктелуінің тек негізгі болімдсрі келтірілген 578 Бензимидазоль туындысы альбендазол (зентал) үлкен кызығушылыктуындатуда. Препараітың гельминттерге карсы әсерінін спектрі кең. Ол ішек нематодозын, сонымен катар эхинококкоз, цистицеркозды емдеуде тиімді. Гельминпермен гліокозаныңұсталуын тежейді, бұл олардың салдануына және өлуіне экеледі. Қылбас, аскарида жэне анкилостомдардың жұмырткаларына да жоятын эсер көрсетеді. Ішектен жаксы және тез сінеді. Ііа 8-9 саг тең. Бауырда метаболизмге (оның сульфоксиді жэне баска метаболиттері түзіледі) ұшырайды. Негізінен метаболиттері бүйрек аркылы шыгарылады. Қыска уақыт колданганда (1-3 күн) жанама әсерлері аз дәрежеде айқындалган жэне салыстырмалы түрде сирекбайкалады. Бастың ауыруы, диарея, бастьщ айналуы, ұйқысыздык. жэне т.б. байкалуы мүмкін. ¥зақ қабылдаганда (эхинококкозды емдегенде курсы 3 айга созылады) көбіне айкын жэне кауіпті аскынулар (лейкопения, іш аймағында ауыру сезімдер, алопеция, куху, тері бөртпелері) болуы мүмкін. Жү_мыр кұрттардың инвазиясында пирантел памоатын үлкен жетістіктермен колданады. Ол жүйке-бұлшык ет берілуін бұзады, холинэстеразаны тежейді және гельминттерде спастикалык салдану шакырады. Көптеген жұмыр гельминттерге әсер етеді. Ас корыту жолдарынан нашар (50%-ке дейін) сіңеді. Аскаридозда, энтеробиозда жэне анкилостомидозда өте жиі колданылады. Препарат наукастармен жақсы көтеріледі. Жанама эсерлері сирек байкалады жәнеаз дәрежеде айкындалган (тәбеттің төмендеуі, бастың ауыруы, лоқсу, диарея). Аскаридозда левамизолдың (декарис) тиімділігі өте жогары. Гельминтсіздену, препараттың гельминттерді салдандыруымен жүзегеасады. Бұл олардыңбұлшықеттерініңдеполяризациясымен байланысты. Сонымен катар, левамизол фумаратредуктазаны тежейді және осылайша гельминттердің метаболизмін бұзады. Левамизолды бір рет енгізгенде, жұктырылу дәрежесіне қарамастан науқастарда 90-100% гельминтсізденуді камтамасыз етеді. Левамизол қолданылатын мелшерде жанама әсерлер шакырмайды. Левамизолдың анкилостомидозда және стронгилоидозда тиімділігі аз. Анкилостомдардар жартылай корытылған түрде шыгады. Филяриатоз (У/исһегегіа Ьапсго/іі және Вгщіа таіауі шақырылған) сиякты ішектен тыс гельминттер жөнінде жақсы емдік эсерлер суреттелген, бірак бү_л жағдайда левамизолдың белсенділігі дитразинге караганда анагұрлым төмен. Аскаридозда және энтсробиозда пиперазин және оның тұздары (адипинат, гексагидрат) кеңінен қолданылады. Көбіне пиперазин адипинаты кеңінен колданылады. Пиперазин нематодка салдандырғыш эсер көрсетеді. Бүл, олардың ішекпен белсенді жылжуына, сонымен қатар 579 өт жолдарына өтуіне кедергі жасайды. Сонымен катар, бұл кезде гельминттердің ішектен шыгуына колайлы жагдай жасалынады. Олар тірі түрінде шығады. Пиперазин ішектен жақсы сіңеді. Препарат жэне оныц өзгерген өнімдері көбіне бүйрек аркылы бөлінеді. Негізгі колданылуы - аскаридоз. Нематодоздың осы түрінде оның эсері өте жогары: гельминтсіздену 90-100 %-ке дейін жетеді (препарат бұл жөнінде левамизолдан төмен). Бұдан басқа, пиперазин энтеробиозды (острица -кішкене кұрт инвазиясында) емдеуде жетістіктермен колданылады. Пиперазин уыттыгы аз препарат. Наукастар оны жақсы көтереді. Жанама әсерлері (диспепсиялык бұзылыстар, бастың ауыруы) салыстырмалы түрде сирек болады жэне тез өтеді. Моно-төртіншілік аммоний косылысты нафтамон да (бефения гидроскинафтоат, алкопар) бұл топтың белсенді препараты болып табылады. Ол гельминттерде бұлшык ет контрактурасын, кейін салдануга ауысуын тугызады. Нафтамон асказан-ішек жолдарынан нашар сіңеді. Оны негізінен анкилостомидозды жэне аскаридозды емдеуде қолданады. Аскаридозда левамизол мен пиперазинге караганда оның эсері аз. Препараттың аздаған іш жүргізетін әсері бар. Стронгилоидозды (ішек жыланбалыгының инвазиясында) және энтеробиозды емдегенде моно-төртіншілік аммоний косылысты п и р в и-ний памоаты (ванкин, ванквин) жетістіктермен қолданылады. Ішек цестодоздарында празиквантель, фенасал, аминоакрихин препараттарын колданудын орны табылды. Празиквантелдін (билтрицид)гельминттергекарсыәсерлерінін спектрі кең. Ол ішек цестодоздарынада, сонымен катар ішектен тыс трематодозда және цистицеркозда тиімділігі өте жоғары. Химиялык құрылысы бойынша пиразинизохинолин туындыларына жатқызылуы мүмкін. Гельминттерде кальций алмасуын бұзады, ол бұлшық ет кызметініц бұзылуына жэне салдануына экеледі. Энтералды енгізілгенде жаксы сіңеді. Ііат60-90 мин. Метаболиттері негізінен бүйрек аркылы шыгады. Препаратты наукастар жаксы көтереді. Жанама эсерлері аз дәрежеде айқындалган (диспепсиялык бұзылыстар, бастың ауыруы, бастың айналуы және баскалар). Ф е н а с а л (никлозамид) цестодтарда фосфорланудың тотыгуын тежейді және олардың салдануын шақырады. Сонымен катар, таспа тэрізді құрттардың ас корыту жолындагы протеолитикалык ферменттерге тұрактылыгын төмендетеді, ол цестодтарды зақымдайды. Осыган байланысты, препарат коздырушысы карулы (шошқа цепені) болып 580 табылатын тениоз кезінде ұсынылмайды, өйткені бұл кезде цистицеркоз1 дамуы мүмкін. Асказан-ішек жолдарынан енгізілген заттың тек аз бөлігі ғана сіңеді. Фенасалды жалпақ кұрттармен, қарулы емес (сиыр) және ергежейлі цепендермен шакырылған ішек цестодоздарында қолданылады. Соңынан тұзды іш жүргізетіндер заттарды колданғанда фенасалдын тиімділігі төмендейді. Фенасалды наукастар жақсы көтереді. Қауіпті жанама әсерлер шақырмайды. Кейде диспепсиялык кұбылыстар байқалады. Цестодоздарды емдегенде, кейде резервтегі препарат ретінде аминоакрихин қолданылады. Акрихинге химиялык кү-рылыстары ұқсас дәрілерге караганда, оның уыттыгы аз. Тітіркендіргіш әсері бар. Кейбір пациенттерде локсу, кұсу шакырады. Тениоз кезінде цистоциркоздың дамуын күшейтуі мүмкін. Сондыктан, қарулы цепенмен жұктырылганда аминоакрихин тагайындалмайды. Цистоцеркоздың жеке жагдайларында мебендазол тиімді болуы мүмкін. Ішек цестодоздарын емдегенде аталған дәрілік заттарды жиі жұптасқан түрде колданады. Ішек трематодозыи (метагонимоз) емдеу үшін төртхлорлы этилен (перхлорэтилен) колданылады. Сонымен қатар, бұл препарат анкилостомидозда да тиімді. Ол ішектен аз дәрежеде сіңеді. Науқасты дайындау және гельминтсіздендіру кезінде және 1 -2 күн өткен соң көмірсуға бай тагамдар (майсыз; алкогол ішімдіктерін кабылдауғаболмайды) беріледі. Препаратты кабылдаган соң 15-30 мин кейін тұзды іш жүргізетін заттарды кабылдайды. , жүктеу/скачать 411.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|