Шет ауданыныѕ јкімі Рысќали Ќалиаќбарўлы Јбдікеровтіѕ ауданныѕ 2012 жылєы јлеуметтік- экономикалыќ даму ќорытындылары туралы есебі



бет3/3
Дата22.02.2016
өлшемі452.18 Kb.
#1350
1   2   3

Халыќтыѕ денсаулыєын жаќсарту Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттік саясатыныѕ басым баєыттарыныѕ бірі. Бўл баєытта ауданныѕ денсаулыќ саќтау жїйесініѕ алдында тўрєан міндеттерді жоспарлы орындау їшін 2012 жылы 458,5 млн. теѕгеден аса мґлшерде облыстыќ бюджеттен ќаржы бґлінді. Бўл, сала бюджетініѕ жылдан-жылєа ўлєайып келе жатќандыєыныѕ айєаєы.

Аудандыќ емдеу-алдын алу ўйымдарыныѕ материалдыќ-техникалыќ базаларына - 898 мыѕ. теѕгеден астам ќаржы баєытталып, игерілді; медициналыќ жабдыќтар мен 2 бірлік санитарлыќ автокґлік сатып алынды.

Ауданныѕ медициналыќ ќўрылымдарыныѕ материалдыќ-техникалыќ базасын ныєайту маќсатында Аќадыр ауруханасы єимаратына 2011- 2012 жылдары облыстыќ бюджеттен 130 млн. теѕге ќаражы бґлініп, 2 кезеѕде жґндеу жўмыстары жїргізілді. Осы ауруханаєа ґткен жылы 16 млн.теѕгеніѕ жаѕа рентген ќондырєысы орнатылды. Ендігі кезекте лизинг тјсілімен жаѕа УЗИ ќондырєысын алуєа жўмыстар жїргізілуде. Бўл жоспар осы жылы іске асырылмаќшы.

Медициналыќ кадрлармен ќамтамасыз ету їшін денсаулыќ саќтау саласына жас мамандарды тарту ґзекті мјселелердіѕ бірі. Жалпы ауданныѕ дјрігер кадрларымен ќамтылуы 75 пайызды єана ќўрады. 2011 жылы 3 дјрігер ќызметке келсе, ґткен жылы 7 адам медициналыќ ќызметке ќабылданды, алайда, бїгінгі кїні аудан бойынша јлі де 12 дјрігер мамандыєына ќажеттілік туындап отыр.

Аудан јкімдігі тарапынан 2012 жылы 2 жас маман дјрігерге ќызметтік пјтерлер берілді. Бўл да болса ауданныѕ медицина саласындаєы кадр тапшылыєын жою, келген мамандарды ауданєа тўраќтандыру маќсатында жергілікті атќарушы органдар тарапынан кґрсетіліп жатќан кґмектердіѕ бір тїрі деп білеміз, јрі оны їзбей жалєастыра бермекпіз.

Тўрєындарды ґткен жылы тегін дјрі-дјрмекпен ќамтамасыз ету маќсатында барлыєы 23 млн. теѕгеден астам ќаржы жўмсалды.

Осы жылы бала ґлімініѕ кґрсеткіші 2011 жылмен салыстырєанда ґсіп отыр, біраќ себептері дјрігерлер жўмысыныѕ кемшілігінен емес. Яєни, ана ќўрсаєында сјбидіѕ аєза мїшелерініѕ жетілмеуіне байланысты 5 нјресте, тыныс алу жїйесініѕ науќасынан 1 нјресте шетінеген. Олар Аєадыр кентінде, Кґктіѕкґлі, Батыќ, Ґспен, Красная Поляна, Аќсу-Аюлы ауылдарында орын алып отыр.

Шет ауданы кґлемінде туберкулезге ќарсы атќарылар іс-шаралардыѕ жоспары бекітілген. Ґткен жылдыѕ ќорытындысы бойынша ауданда туберкулез ауруымен сырќаттанушылыќ деѕгейі 1 оќиєаєа азайды. Бўл аурумен тіркелген сырќаттардыѕ 80 пайызы жўмыссыздар, јлеуметтік – тўрмыстыќ жаєдайлары тґмен. Аудан кґлемінде туберкулезбен сырќаттанушылыќ деѕгейін азайту їшін јлеуметтік жаєдайы тґмен отбасыларына кґрсетілген јлеуметтік кґмектер кґлемін ўлєайту жјне де бўндай отбасыларєа жергілікті дјрігерлер тарапынан їздіксіз баќылау жасалып, наќты шаралар ќабылдау ќажет етеді.

Скринингтік профилактикалыќ тексерудіѕ сапасын арттыру маќсатында облыстыќ медициналыќ орталыќтан Шет ауданына 2 жылжымалы медициналыќ кешен жіберіліп, ауданныѕ барлыќ ірі елді мекендерініѕ тўрєындары медициналыќ тексеруден ґткізілді. Бўл тексеріс тїрімен ќамтылєандардыѕ жалпы саны 17500 адам.

2013 жылы аудандыќ орталыќ аурухана тарапынан біршама жўмыстар атќарылмаќшы. Олар: аудандыќ орталыќ ауруханада жјне Аќжал, Нўраталды, Красная Поляна, Ґспен дјрігерлік амбулаторияларында жґндеу жўмыстарын жїргізуге облыстан 60 млн. теѕге ќаржы ќаралып отыр. Сонымен бірге аудандыќ орталыќ ауруханаєа бір рентген ќондырєы жјне екі жаѕа жедел жјрдем автокґлігі берілмекші. Осы жылдан бастап, медицина орындарында Денсаулыќ саќтау саласыныѕ біріѕєай аќпараттыќ жїйесі жўмыс істей бастайды. Ґткен жылы басталєан скринингтік тексеру іс – шаралары осы жылы да ґз жалєасын таппаќ.



Ґткен жылдыѕ ќорытындысы бойынша криминогендік жаєдай 2011 жылмен салыстырєанда, жалпы ќылмыс 7,2 пайызєа ґскен, немесе 224 – тен 209 – єа дейін ґскен. Кылмыстыѕ ашылуы 60,8 пайызды ќўрады.

Осы ќылмыстардыѕ ішінде бґтенніѕ мїлкін ўрлау 128-ден 132 ґскен, оныѕ ішінде мал ўрлыєы 45-тен 63-ке ґсіп отыр. Бўл ќылмыстардыѕ орын алуына тікелей себеп елді мекендердегі мал баєылымдарыныѕ ґз мјнінде ўйымдастырылмауы. Ґткен жылы ауылдыќ округтерде мал баєылымын ўйымдастыру жјне оны їнемі баќылауєа алу маќсатында 39 рет тўрєындар жиналысы ґткізген. Дегенмен, кей бір Кґктіѕкґлі, Аќжал, Ортау, Ќызылтау сияќты елді мекендерде бўл жўмыстарєа баса ден ќойылмай отыр. Јлі де болса, елді мекендерде ќылмыстарды болдырмау маќсатында тўрєындарымен, жастардыѕ тјртібін ќадаєалауды їнемі жїргізу, мал баєылымын ўйымдастыру баєытындаєы профилиактикалыќ жўмыстар жиі ґткізіліп тўруды ќажет етеді. Аудандыќ ішкі істер бґліміндегі часкелік полиция инспекторларымен тыєыз жўмыс жасайтын ќўрамында 44 адамы бар 22 «Саќшылар» топтары ќызмет атќаруда. Бїгін де, кей бір ќылмыстардыѕ ашылуына, оны болдырмауды жјне ќоєамдыќ орындарда тјртіптіѕ саќталуына саќшылар топртары їлкен жўмыстар жїргізуде.

Аудан јкімдігі жанындаєы кјмелетке толмаєандар ісі жјне ќылмыстыѕ алдын алу, ќўќыќ бўзушылыќты болдырмау жґніндегі комиссиялар жўмыстарын жандандыруды јлі де болса ќолєа алуымыз ќажет.

Ауданныѕ ішкі саясат бґлімі ќоєамдыќ саяси тўраќтылыќты саќтау жґніндегі мемлекеттік саясатты аудан кґлемінде жїзеге асыру, мемлекеттік орындардыѕ ќызметтерін мемлекеттік ішкі саяси жоспарларєа сјйкес жїргізіп, ќамтамасыз ету болып табылады.

Ґткен жыл аймаќты јлеуметтік-эко­номикалыќ жаєынан дамыту жјне ха­лыќтыѕ јл-ауќатын арттыруєа баєытталєан маѕызды оќиєалармен ай­шыќталды. Олардыѕ ќатарында жыл басында жјне жыл соѕында жария болєан Елбасыныѕ Ќазаќстан халќына арнаєан кезекті «Јлеуметтік – экономикалыќ жаѕєырту – Ќазаќстан дамуыныѕ басты баєыты», «Ќазаќстан 2050» Стратегиясы ќалыптасќан мемлекеттіѕ жаѕа саяси баєыты» атты Жолдаулары, Еліміздіѕ мемлекеттік рјміздерініѕ 20 жылдыќ мерейтойы болды.

Жолдаудыѕ маѕыздылыєын, оныѕ орындалу барысы жайында аудан жўртшылыєы арасында насихаттау, тїсіндіру маќсатында аудан јкімдігініѕ ќаулысымен 50 мїшесі бар 5 аудандыќ аќпараттыќ-насихат топтары ќўрылып, бїгінгі кїнге дейін насихаттау жўмыстарын жїргізуде. Насихатшылар жыл бойы Жолдауды басшылыќќа ала отырып, Ќазаќстан Республикасы Тјуелсіздігініѕ 21 жылдыєын, Мемлекеттік рјміздердіѕ 20 жылдыєын кеѕінен насихаттады.

Ґткен 2012 жылы насихатшылармен 423 кездесулер ґткізіліп, олармен 19547 адам ќамтылды.

Ауданда екі саяси партиялардыѕ аудандыќ ґкілеттіліктері жўмыс атќарады. Олар «Нўр Отан» халыќтыќ демократиялыќ жјне «Ауыл» социал-демократиялыќ партиялары.

Шет ауданы бойынша 28 діни бірлестік бар. Ондаєы 23 мўсылмандыќ, оныѕ ішінде 1 сопылыќ аєымын ўстанєан «Ислам нўры аєартушылыќ ќоры» діни бірлестігі, 5 ґзге ўлт діни бірлестіктерініѕ филиалы. Ќазіргі таѕда «Діни ќызмет жјне діни бірлестіктер туралы» Заѕыныѕ 24 бабына сјйкес, діни бірлестіктер мен олардыѕ филиалдары јділет органдарында ќайта тіркеуден ґтуде. Оныѕ ішінде 9 мўсылмандыќ мешіт ќайта тіркеуден ґтіп, 5 мешіт жаѕадан тіркелді. 7 ауыл мешіттері адам сиымдылыєы аз, ескі єимараттар ретінде ЌМДБ-да тіркеуге келмейтін, намазхана болып ќалатын мешіттер.

1 сопылыќ аєымын ўстанєан «Ислам нўры аєартушылыќ ќоры» діни бірлестігі ќўжаттарды ќайта тіркеуден ґткізбегендіктен «Діни ќызмет жјне діни бірлестіктер туралы» жаѕа Заѕєа сјйкес мешіттерді тіркеу мерзімі аяќталєаннан кейін ґз жўмысын тоќтатады.

5 ґзге ўлт діни бірлестіктерініѕ филиалы, оныѕ ішінде 4 тіркелген, 1 тіркелмеген.

Аудан јкімі жанында діни бірлестіктермен байланыс жґніндегі Кеѕес жўмыс істейді. Арнайы ќўрылєан діни аќпараттыќ насихаттыќ топтарымен ќоса, білім ўйымдарында ґткізілетін тјрбиелік шараларда ислам дінініѕ тјрбиелік мјні, рухани байлыєы туралы, дјстїрлі емес діни бірлестіктер мен аєымдардан саќтану, олардыѕ айла-тјсілдеріне алданып ќалмау жґнінде тїсіндірме жўмыстары жїргізіліп отырады.

Аудандаєы жастар арасындаєы ќоєамдыќ саяси ахуал їнемі аудан басшылыєыныѕ назарында. Бїгінгі кїнде аудан аумаєында 12 452 жастар бар. 2012 жылы аудандыќ жўмыспен ќамту жјне јлеуметтік баєдарламалар бґліміне жўмыс сўрап тіркелгендердіѕ саны 531 болса, олардыѕ 265 тўраќты жўмысќа ќабылданєан, 181 ќоєамдыќ жўмыстарєа тартылєан, 27 курстыќ оќуєа жіберілген, ґз ісін ашуєа 6 адамєа материалдыќ кґмек кґрсетілген.

Жастар аудан аумаєында мемлекеттік жастар саясатын жїзеге асыруда белсенді ќатысуда.

Ќазаќстан Республикасы Президенті Н.Ј.Назарбаевтыѕ тапсырмасы бойынша 2011 жылы «Ауылдыѕ гїлденуі – Ќазаќстанныѕ гїлденуі» атты акциясы аясында ќўрылєан 60 мїшесі бар 33 еѕбек жасаќтары аудан тґѕірегінде атќарылатын кґгалдандыру, кґркейту жўмыстарына атсалысуда.

Бїгінгі кїнге аудан аумаєында 4 аула клубтары тўраќты жўмыс атќаруда. Ондаєы ќатысушылардыѕ саны 110 болса, оныѕ ішінде аз ќамтылєан жјне жаєдайы тґмен отбасыларынан 85, мектепшілік жјне кјмілетке толмаєандар ісі жґніндегі тобында есепте тўрєандар 31.

Ауданныѕ ішкі саясат бґлімініѕ саяси маѕызы бар жўмыстарыныѕ бірі – аудан тўрєындарын мерзімдік баспасґзге жазылуды ўйымдастыру. Бїгінгі кїнде 2013 жылдыѕ бірінші жартыжылдыќ мерзімдік баспасґзге жазылуєа берілген тапсырыс 114 пайызєа орындалды.

Аудан бойынша барлыќ мемлекеттік, кјсіби мерекелер ґз деѕгейінде мерекеленді.

Аудандыќ «Шет шўєыласы» газеті мемлекеттік тапсырыстарды орындау маќсатында арнайы ќўрылєан медиа-жоспар бойынша жўмыс атќарды. 2012 жылы газеттіѕ 52 саны жарыќќа шыќты. Басылымныѕ таралымы 3980 дана болды. Газеттіѕ ўйымдастыру-ќўќыќтыќ їлгісі ґзгеріп, заѕ талаптарына сай ЖШС –не айналды.

2013 жылы ауданныѕ ішкі саясат бґлімініѕ алдаєы тўрєан міндеттерініѕ бірі – аудан орталыєында жастар орталыєын ашу болып табылады. Орталыќты ашу жўмыстарын сјуір айына дейін аяќтау жоспарлануда.

Сондай – аќ, аталып ґтетін мемлекеттік жјне кјсіби мерекелерді, жастар арасында ўйымдастырылатын мјдени – кґпшілік шараларды ґз мјнінде ґткізу, Елбасыныѕ Жолдауын насихаттау бойынша аќпараттыќ – насихат топтарыныѕ жўмысын жандандыру сияќты міндеттер тўр.

Аудан бойынша јлеуметтік салаларєа – білім беру, мјдениет пен спорт жјне денсаулыќ орындарына жаѕадан жоєары жјне арнаулы орта оќу орындарын аяќтаєан 57 жас маман «Дипломмен ауылєа» баєдарламасы бойынша жўмыстарєа ќабылданып, оларєа республикалыќ бюджеттен барлыєы 6455 мыѕ теѕге бір реттік кґтермек аќы тґленді. Сондай – аќ бюджеттік кредиттеу арќылы 37 маман тўрєын їй алды, бўєан республикалыќ бюджеттен 87372 мыѕ теѕге бґлінді.

Кадр саясаты

Аудан јкімі аппараты мемлекеттік органдардаєы ќызметкерлердіѕ мемлекеттік саясатты жїзеге асыруєа деген жауапкершілігін арттыру маќсатында наќты іс-шаралар жїргізеді. Олардыѕ біліктілігі мен кјсібилігі деѕгейін арттыруєа їлкен кґѕіл бґлінеді.

Жыл басынан бері Ќараєанды облысы јкімі аппаратыныѕ мемлекеттік ќызметшілерді ќайта даярлау жјне олардыѕ біліктілігін арттыру аймаќтыќ орталыєында ауданныѕ 45 мемлекеттік ќызметшілері ќайта даярлау мен біліктілігін арттырудан ґтті.

Кјсіби даярлыєын, ќўќыќтыќ мјдениетін, азаматтармен жўмыс істеу ќабілетін аныќтау маќсатында јкімшілік мемлекеттік ќызметшілер аттестаттаудан ґтеді. Осыєан сјйкес есепті кезеѕде атестаттаудан 40 мемлекетік ќызметшілер ґткізілді. Ґздеріѕіз білесіздер, аттестаттау кезіндегі негізгі ґлшем ќызметшілердіѕ ґздеріне жїктелген міндеттерін орындауєа ќабілетті болып табылады. Жыл кґлемінде 3 мемлекеттік ќызметші аттестатциядан ґте алєандыєына байланысты атќарып отырєан ќызметтерінен босатылды.

Аудан јкімі аппараты, ауылдыќ округтері мен кенттер јкімі аппараттарындаєы жјне аудандыќ бґлімдердегі бос тўрєан јкімшілік мемлекеттік лауазымдарды толыќтыру, кадрлармен ќамтамасыз ету маќсатында 2012 жылы 19 бос орынєа 7 рет конкурс жарияланды. Сонымен ќатар, ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдері лауазымдарына облыс јкімініѕ келісімімен жаѕадан 6 јкім таєайындалды, жергілікті жерлердегі атќарылып жатќан жўмыстарды ќарќынды тїрде жїргізу жјне тјжірибе алмасу маќсатында ауыстыру (ротациялау) тјртібімен 2 јкім басќа ауылдыќ округтерге ќызметтері ауыстырылды. Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттік ќызмет істері жґніндегі Агенттігініѕ Ќараєанды облысы бойынша басќармасыныѕ келісімімен јр тїрлі ќызметке 8 мемлекеттік ќызметші ауыстыру тјртібі негізінде таєайындалды, оныѕ ішінде, 3 мемлекеттік ќызметші аудандыќ бґлімдердіѕ бастыќтары.

Айтылєандарды ќорытындылай келіп, мемлекеттік органдардыѕ кадрларымен жўмыс жїргізілуде мемлекет басшысы ќойєан міндеттерге сјйкес біз ґз жўмысымызды ќайта ќўрып, кадрларды іріктеу мен таєайындау мјселесінде ўдайы ізденісте екенімізді жеткіземіз.

2012 жылы Тјртіптік кеѕестіѕ ўсынысы бойынша 2 мемлекеттік ќызметші «Сыбайлас жемќорлыќќа ќарсы кїрес туралы» Заѕыныѕ жјне 7 мемлекеттік ќызметші мемлекеттік ќызмет туралы заѕнама мен Мемлекеттік ќызметшілердіѕ Ар-намыс Кодексініѕ талаптарын саќтамаєаны їшін жауапкершілікке тартылды.

Елбасыныѕ ґткен жылєы 14 желтоќсандаєы Ќазаќстан халєына кезекті Жолдауында ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдері сайлауыныѕ ґткізілетіндігі жјне ол осы жылы жїзеге асырылытандыєын атап ґткен болатын. Яєни, ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдерініѕ сайлауы осы жылдыѕ шілде - тамыз айларында, жанама саулау тјсілімен, яєни аудандыќ Мјслихат депутаттарыныѕ сайлайтындыєы жоспарланып отыр. Бїгінде, ауыл, кент јкімдері сайланєаннан кейін орталыќ басќару органдарынан облысќа, одан ауданєа, ауданнан кґрсетілетін кейбір ќызмет тїрлерін ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдерініѕ теѕгеріміне беру туралы, таєы басќа да атќарылмаќ жўмыстар туралы їкімет тарапынан реформалар жїргізіліп, таяу арада заѕдылыќтар ќабылданбаќшы.



Аудан јкімі аппаратына ґткен жылдыѕ 12 айында 8421 кіріс ќўжаты тїсіп тіркелді. Электронды ќўжат айналымы арќылы 2403 ќўжат тїсті. Шыєыс ќўжаттарыныѕ саны 1275, оныѕ 98 пайызы мемлекеттік тілде орындалды.

Жеке тўлєалардан 552, заѕды тўлєалардан 24 жазбаша ґтініштер тїсті. Жеке жјне заѕды тўлєаларды ќабылдау кестесіне сјйкес аудан јкімініѕ ќабылдауында 295 адам болса, оныѕ ішіндегі 48 адамныѕ мјселесі ќанаєаттандырылды. Олар бір жолєы материалдыќ кґмек кґрсетуді, жўмысќа орналастыруды, ґз ісін ашуєа несие алуды сўраушылар. Жеке ќабылдауда болєандардыѕ 114-і тўрєын їймен ќамтамасыз етуді сўраушылар, яєни 58 пайызы. Жўмысќа орналастыруєа кґмектесуді сўраушылар саны 49.

2012 жылы Аќадыр, Аќжал, С.Сейфуллин, Аќшатау кенттерінде «Ашыќ есік кїндері» ґткізіліп, 200-ден астам адам ќабылдауда болды. Ґтініш-сўраќтарымен келген азаматтардыѕ барлыєына ќолданымдаєы заѕдылыќтарєа сјйкес жауаптар мен тїсіндірмелер берілді.

Ґткен жылдыѕ ќаѕтар-аќпан айларында ауылдыќ округтер мен кенттерде ґткізілген тўрєындар алдындаєы есеп беру кездесуінде тїскен 163 ўсыныстар мен сўраќтардыѕ бїгінгі кїнге шешімін тапќаны -148, ал ќалєан мјселелер ќомаќты ќаржыны талап ететін жјне кезеѕ – кезеѕімен жїзеге асырылатын мјселелер болып табылады.

2012 жылдыѕ наурыз айынан бастап ауданныѕ барлыќ елді мекендерініѕ јлеуметтік-тўрмыстыќ жайдайларымен танысып, кейбір елді мекендерде туындаєан ґзекті мјселелерді жїзеге асыру їшін іс-шаралар жоспарлары ќабылданды, бўл тўрєыда жўмыс жїргізу їшін сала бґлім басшыларына наќты тапсырмалар берілді.

Ашыќ есік кїндерінде, жеке ќабылдауда, есеп беру кездесулеріндегі жјне ауданныѕ елді мекендерін аралаудаєы кґтерілген келелі мјселелер їнемі ќаралып орындалуы жіті баќылауєа алынєан.

Ґткен жылдыѕ басында ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдерініѕ жўмыстарын жандандыру маќсатында, олардыѕ атќарып отырєан жўмыстарыныѕ нјтижесін айќындау їшін ауыл, кент јкімдеріне 5 баєыт олар: инвестициялыќ жобаларды жїзеге асыру; «Жерлестер» баєдарламасы арќылы ауылды кґркейту; шаруашылыќ ќўрылымдармен јлеуметтік саланы дамыту їшін Меморандумдарєа отыру; тазалыќ, абаттандыру, кґріктендіру іс шараларын жїргізу жјне жергілікті жерлердегі санитарлыќ тазалыќты саќтау мен мал ўрлыєыныѕ алдын алу їшін баєылымдарды ўйымдастыру сияќты тапсырсмлар беріліп, желтоќсан айында ќорытынланды. Онда, жыл бойы ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдерініѕ жоспарлы тїрде ґткізген іс – шаралары мен атќарєан жўмыстары сараланып, тиісінше баєалары берілді. Ќазаќстан Республикасныѕ Тјуелсіздігі кїніне орай 4 ауылдыќ округтер мен кенттер јкімдері марапатталып, олардыѕ жўмыстары аталып ґтілді.
Ќўрметті ќауым!

Ґткен жылдыѕ ќорытындысы бойынша ауданныѕ жеткен жетістіктері, ол біздіѕ жјне жалпы халыќ болып бірлесіп, ўйымдаса атќарєан жўмыстарымыздыѕ нјтижесі деп білемін.



Ґздеріѕізге мјлімдеп отырєандай, алдымызєа жоспарланєан міндеттер мен ауќымды істеріміз де жетерлік. Тек осыныѕ барлыєын абыроймен атќарып шыєу їшін бізге еѕ алдымен керегі бірлік пен ынтымаќ. Олай болса осы баєытта ел экономикасыныѕ ґсіп-ґркендеуіне аудан тўрєындары ґздерініѕ ґрелі де ґркениетті істерімен сїбелі їдес ќосады деген сенімдемін.
Назарларыѕызєа рахмет!

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет